52% HTX chưa có định hướng và kế hoạch chuyển đổi số

Mặc dù Đảng, Chính phủ, Bộ NN&PTNT đã có chính sách, chiến lược coi chuyển đổi số là một mục tiêu quan trọng trong phát triển nông nghiệp, nhưng thực tế vẫn còn quá nhiều thách thức.

Chuyển đổi số vẫn là một thách thức với ngành nông nghiệp Việt Nam

Theo ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN&PTNT), chưa bao giờ chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp thuận lợi như hiện nay.

Hiện Đảng và Chính phủ đã tập trung ưu tiên, đẩy mạnh chuyển đổi số, coi đây là chìa khóa quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội và là xu thế tất yếu.

Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững giai đoạn 2021 - 2030 nhấn mạnh đến đổi mới mô hình tăng trưởng theo động lực “khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”; trong đó thực hiện chuyển đổi số dựa trên 3 trụ cột: Bộ NN&PTNT số; kinh tế nông nghiệp số và nông dân số.

Ở cấp quốc gia, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới chính phủ số giai đoạn 2021 - 2025, định hướng năm 2030, và nông nghiệp được xác định là một trong những ngành ưu tiên chuyển đổi số.

Còn ở góc độ ngành, Bộ NN&PTNT xác định việc áp dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp là một trong những mục tiêu quan trọng, không chỉ trước mắt mà còn trong chiến lược xuyên suốt và lâu dài của toàn ngành.

Theo thống kê của Liên minh HTX Việt Nam, hiện 68% HTX sử dụng một phương thức chuyển đổi số để bán hàng. Tuy nhiên, có một thực tế đáng lo ngại là có tới 52% số HTX được khảo sát chưa có định hướng và kế hoạch chuyển đổi số. Cơ sở hạ tầng thông tin của phần lớn HTX ở mức thấp, chưa đáp ứng yêu cầu của quá trình chuyển đổi số (thông qua website, các trang thương mại điện tử, mạng xã hội), hạn chế trong kỹ năng thương mại điện tử; kỹ năng thanh toán điện tử...

Để giải quyết chuyển đổi số trong nông nghiệp, theo các chuyên gia phải dựa trên nền tảng dữ liệu, do đó cần tập trung xây dựng các hệ thống dữ liệu lớn của ngành về đất đai, cây trồng, vật nuôi, thủy sản. Xây dựng mạng lưới quan sát, giám sát tích hợp trên không và mặt đất phục vụ các hoạt động nông nghiệp.

Dựa trên các cơ sở dữ liệu đó sẽ thúc đẩy cung cấp thông tin về môi trường, thời tiết, chất lượng đất đai để bà con nông dân nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng, vật nuôi. Cùng với đó, việc phát triển cơ sở hạ tầng, đào tạo nhân lực, sự liên thông giữa các địa phương và với Trung ương là những giải pháp đóng vai trò then chốt thúc đẩy chuyển đổi số.

Ông Vũ Công Lân, chuyên gia của Viện Quy hoạch và Thiết kế nông nghiệp, Bộ NN&PTNT đánh giá, hiện cơ sở dữ liệu của ngành còn yếu và thiếu, phần mềm và phần cứng chưa được đầu tư tương xứng, chỉ giới hạn ở các dự án, chương trình đơn lẻ.

Cũng theo chuyên gia Vũ Công Lân, việc dự báo các điều kiện để sản xuất nông nghiệp như: đất, nước, khí hậu… vẫn chủ yếu dựa vào kinh nghiệm. Ngoài ra còn có các khó khăn khác như: số doanh nghiệp đầu tư vào chuyển đổi số chưa nhiều, nhân lực có chuyên môn cao trong nông nghiệp còn ít, đặc biệt nhận thức về chuyển đổi số và kỹ năng sử dụng chuyển đổi số của nông dân chưa cao… khiến chuyển đổi số chưa thể ngày một ngày hai phổ biến trên diện rộng.

 Hà Dũng (t/h)