Hà Nội: “Luồng gió mới” trong sản xuất nông nghiệp ở Tiên Yên

Việc sản xuất nông nghiệp VietGAP đang được các bộ, ngành, địa phương quan tâm thực hiện nhằm tạo ra sản phẩm an toàn phục vụ nhu cầu thị trường. Theo đó, đã có hàng trăm nghìn ha cây trồng được chứng nhận VietGAP, giúp nâng cao chất lượng, giá trị cho hàng nông sản.

Những luống rau xanh mướt

Chúng tôi có mặt tại vùng rau an toàn thôn Tiền Lệ, xã Tiên Yên, huyện Hoài Đức (Hà Nội) vào đúng tháng cao điểm của mùa vụ mới. Ngay cạnh nhà sơ chế khang trang, hiện đại của HTX Nông nghiệp Tiền Lệ là những ruộng rau cải, dền, cải cúc, hành, rau gia vị thẳng tắp, vuông vắn được xây bờ bằng bê tông không khác gì những thửa ruộng kiểu mẫu.

Ấn tượng đầu tiên là hình ảnh nhà nhà, người người đều làm cỏ và nhổ cỏ bằng tay. Một nông dân đang miệt mài cày ải tươi cười nói, nhờ sự tuyên truyền, tập huấn và cam kết áp dụng mô hình PGS từ cán bộ BVTV nên 100% số hộ đều không sử dụng thuốc diệt cỏ mà làm cỏ thủ công.

Bà Nguyễn Thị Ty đang làm đất để trồng vụ rau mới

Tay vừa xới đất nhặt gốc rau còn thừa lại, bà Nguyễn Thị Ty, xã viên HTX Nông nghiệp Tiền Lệ tâm sự: "Nhà tôi trồng rau hơn 10 năm nay. Trước kia, gia đình chủ yếu trồng rau theo cách truyền thống, hiệu quả kinh tế không cao. Khi mới bắt đầu thực hiện mô hình rau đạt tiêu chuẩn VietGAP, bà con nông dân chúng tôi thường xuyên được tập huấn chuyển giao kỹ thuật để bổ sung kiến thức về trồng rau sạch và phải ghi nhật ký cấy giống, chăm sóc, thu hoạch rau”.

Cùng chung niềm vui như bà Ty, anh Cao Văn Chiến, xã viên HTX Nông nghiệp Tiền Lệ bộc bạch: "Nhờ tham gia nhóm sản xuất rau sạch, kinh tế gia đình anh được cải thiện, thu nhập ổn định 50 - 60 triệu đồng/năm".

Bừa ải cho đất tơi xốp để trồng vụ mới

Được biết, ở thôn Tiền Lệ, xã Tiền Yên được thiên nhiên ban tặng cho đất đai mầu mỡ, lại nằm sát bên sông Đáy hiền hòa nên rất thuận cho việc trồng rau màu các loại. Xưa kia, hàng trăm bà con xã viên của HTX Nông nghiệp Tiền Lệ chủ yếu canh tác nhỏ lẻ, manh mún không mang lại hiệu quả kinh tế cao nên đời sống của bà con gặp vô vàn khó khăn.

Nhưng từ năm 2007, Phòng Kinh tế huyện Hoài Đức và Viện Rau quả Trung ương, Dự án sản xuất rau theo hướng VietGAP được triển khai tại một số xã trên địa bàn huyện, đã thổi một luồng gió mới cho nghề trồng rau ở HTX Nông nghiệp Tiền Lệ.

Đồng thời, HTX Nông nghiệp Tiền Lệ được đầu tư xây dựng một hệ thống gồm 18 giếng khoan. Viện Rau quả Trung ương còn cử thêm 2 kỹ sư về trực tiếp theo dõi và tư vấn kỹ thuật trồng trọt cho bà con.

Hệ thống nhà màng, lưới được đầu tư hiện đại, khang trang

Nhấp chén nước trà vừa mới hãm xong, ông Nguyễn Khắc Đạo, Trưởng nhóm khu sản xuất rau an toàn HTX Tiền Lệ chia sẻ, khi mới được triển khai dự án trồng rau sạch, bà con xã viên chúng tôi đều được tập huấn, hướng dẫn quy trình sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP.

Theo lời ông Đạo, từ cách ủ phân, sử dụng phân bón, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, tưới nước đều phải học lại từ đầu. Nguồn nước dùng để tưới rau tại HTX Nông nghiệp Tiền Lệ là nước giếng khoan, đảm bảo độ sạch, đã được đo lường. Tất cả mọi người tham gia đều phải được đi tập huấn thì mới có thể tham gia vào mô hình này.

Ông Nguyễn Khắc Đạo đang thu hoạch rau

“Sau khi đất đã đảm bảo độ sạch, người dân sẽ cho máy cày vào xới đất lên, phơi ải từ 3-5 ngày. Đất được bón lót 1 lần, thường là dùng phân tổng hợp NPK đã cân bằng độ đạm, lân, kali kết hợp với phân hữu cơ ủ hoai mục. Đặc biệt, phân bón cho rau tại vườn tuyệt đối không sử dụng phân tươi để bón, tưới cho rau. Nếu ủ phân trên đồng ruộng phải có biện pháp che đậy kín bằng bạt, nilon để đảm bảo không gây ô nhiễm đất trồng, nước tưới và vùng sản xuất”, ông Đạo chia sẻ.

Rau được tưới tùy theo độ ẩm của không khí. Nắng hoặc hanh khô thì tưới nhiều hơn, tưới khoảng 2 lần/ngày, còn những ngày ẩm chỉ cần tưới 1 lần. Công việc tưới thường vào buổi sáng và buổi tối.

Sau quãng thời gian làm đất và gieo hạt, rau được chăm sóc kỹ lưỡng. Với trường hợp rau gặp phải dịch bệnh, các hộ nông dân tại HTX được phép sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong danh mục cho phép và tuân thủ nguyên tắc 4 "đúng": đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng thời điểm và đúng phương pháp.

Bà con xã viên chăm sóc rau

Mô hình sạch đạt tiêu chuẩn Viet GAP ở Tiên Yên không chỉ cung cấp cho thị trường nguồn nông sản an toàn mà còn giúp cải thiện môi trường làm việc và bảo đảm sức khỏe cho chính người nông dân tham gia sản xuất do không phải tiếp xúc với các loại thuốc trừ sâu độc hại.

Đến nay, HTX có hơn 500 hộ tham gia trồng rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP trên tổng diện tích 33ha. Thương hiệu, chất lượng, uy tín của rau an toàn Tiền Lệ đã được cấp nhãn hiệu chỉ dẫn địa lý và được 10 doanh nghiệp trực tiếp ký hợp đồng bao tiêu với sản lượng đạt xấp xỉ 50% trên tổng sản lượng của toàn HTX.

Một góc cơ sở sản xuất rau sạch của HTX Tiền Lệ

Để sản phẩm có thị trường ổn định, HTX  ký hợp đồng cung ứng rau cho chuỗi siêu thị Vinmart, Big C (Hà Nội) và các cửa hàng rau sạch. Trung bình một ngày, HTX thu hoạch và tiêu thụ khoảng 15 – 20 tấn rau với giá bán từ từ 10-15 nghìn đồng/kg. Ngoài ra, HTX đã tạo công ăn việc làm cho hàng trăm lao động thường xuyên tại địa phương, mang lại thu nhập ổn định cho bà con nhân trong toàn xã.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Hào, Giám đốc HTX Nông nghiệp Tiền Lệ cho biết, hiện nay các hộ dân tham gia mô hình PGS liên kết tiêu thụ với doanh nghiệp đều ký cam kết nếu test rau đến kỳ được thu hoạch mà có dư lượng vượt ngưỡng sẽ bị phạt 2 triệu đồng. Tuy nhiên, từ nhiều năm nay việc lấy mẫu rau để test được cả cơ quan chức năng và doanh nghiệp lấy thường xuyên, ngẫu nhiên hàng tuần, hàng tháng những chưa có hộ nào vi phạm.

Bà con đang rất hào hứng khi được chuyển đổi từ nông nghiệp sạch sang làm hữu cơ

Dự kiến trong thời gian tới, HTX Tiền Lệ định hướng sang trồng rau hữu cơ, nhưng cái khó khăn của bà con là thị trường đầu ra cho sản phẩm. Để thực hiện hóa vấn đề trên, rất cần sự vào cuộc của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Hà Nội, cùng các ban ngành sớm giúp người dân về kinh phí, mở các lớp chuyển giao KHKT về quy trình ủ phân hữu cơ. Đồng thời, liên kết các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho bà con.  

Xuân Hiền