Không cần quá câu nệ vào sản xuất lúa

(Đồng bằng sông Cửu Long) – Cây lúa vẫn là cây chủ lực nhưng không có nghĩa không được chuyển đổi cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả sang các loại khác.

Mô hình lúa - tôm đem lại hiệu quả kinh tế ở rất nhiều vùng tại đồng bằng sông Cửu Long

Tại đồng bằng sông Cửu Long, cây lúa vẫn là cây chủ lực, tuy nhiên ở một số vùng do điều kiện tự nhiên không phù hợp như: đất nhiễm mặn, đất cằn… khiến năng suất lúa kém hiệu quả. Chính vì thế, đã có không ít vùng nông dân đã mạnh dạn, không quá câu nệ sản xuất lúa, thay vào đó là chuyển đổi sang cây trồng khác hoặc nuôi trồng thuỷ sản.

Tại thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang, hàng chục nhà vườn đang vui mừng vì trúng mùa, trúng giá. Đơn cử, anh Chín Tươi (xã Vĩnh Xương) vừa thu hoạch 3,2ha xoài cát Hòa Lộc, thu về gần 100 triệu đồng. “Diện tích trồng xoài hiện nay vốn là đất lúa trũng thấp, sản xuất lúa rất khó, năng suất không cao. Nhờ địa phương đầu tư làm bờ bao nên nông dân chuyển sang trồng xoài, thu nhập cao gấp 3-4 lần so với trồng lúa”, anh Chín Tươi cho biết. 

Được biết, hiện thị xã Tân Châu có gần 700ha đất trồng lúa kém hiệu quả chuyển sang trồng xoài, tập trung ở 2 xã  Vĩnh Xương, Phú Lộc (giáp với Campuchia). Địa phương đang tập trung hướng dẫn người dân sản xuất theo các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP để hình thành vùng sản xuất xoài lớn, xuất khẩu.

Còn tại huyện Tân Phú Đông, Tiền Giang – do đất bị ngập mặn, người dân chuyển đổi sang trồng sả giúp cuộc sống thay đổi. Với tổng diện tích trồng sả lên đến gần 4.000ha, cùng chủ trương giảm dần diện tích lúa, chỉ còn 1 vụ đông xuân (thay vì 2 vụ như trước đây), tăng diện tích hoa màu theo tiêu chuẩn VietGap  giúp người dân có thu nhập cao hơn.

Tại Bến Tre, trong năm 2022, gần 300ha đất lúa đã được chuyển sang trồng hoa màu, trồng cỏ làm thức ăn gia súc. Theo đánh giá của ngành chức năng, 1ha trồng cỏ có thể đủ nuôi khoảng 20 con bò, mỗi năm cho thu nhập khoảng 240-270 triệu đồng, tăng gấp 4 lần so với trồng lúa. 

Ở vùng đất mũi Cà Mau, việc chuyển đổi chuyên canh lúa sang mô hình sản xuất lúa - tôm mang lại hiệu quả rất cao và bền vững. Mô hình tôm - lúa hữu cơ ở vùng U Minh Thượng, An Minh, An Biên (Kiên Giang) thậm chí giá trị tăng gấp 4-5 lần so với sản xuất 2 vụ lúa.

Mô hình lúa – tôm cũng đang đem lại hiệu quả kinh tế rất tốt tại Bạc Liêu khi cho tăng thu nhập tới 30% so với độc canh cây lúa. Thậm chí trước đây có nông hộ chỉ thu nhập 50 triệu đồng/ha lúa/năm thì với mô hình lúa tôm đã mang tới thu nhập 130 triệu đồng/ha/năm.

Theo thống kê, trong năm 2022 đồng bằng sông Cửu Long đã chuyển đổi cây trồng trên đất lúa đạt 73.000ha. Đây là việc được Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan khuyến khích linh hoạt sử dụng trong quy hoạch 3,5 triệu ha đất trồng lúa, quan trọng là các địa phương chuyển đổi mang lại giá trị cao.

Hà Dũng (t/h)