Lấy ý kiến dự thảo Luật Hợp tác xã sửa đổi

HÀ NỘI - Ngày 11/7, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Hội Nông dân Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến tham gia ý kiến vào Dự thảo Luật Hợp tác xã (sửa đổi).

Toàn cảnh hội nghị. 

Về tham dự hội nghị có các đại biểu đại diện cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư, lãnh đạo các đơn vị của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, đại biểu đến từ Hội Nông dân của Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh, Nam Định, Ninh Bình và đại diện Hội Nông dân 12 tỉnh, thành phố phía Nam tham gia trực tuyến.

Cục trưởng Cục Phát triển Hợp tác xã (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) Phùng Quốc Chí cho biết, khu vực kinh tế tập thể luôn nhận được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước ta. Tuy nhiên, phát triển kinh tế tập thể còn nhiều khó khăn và thách thức.

Hợp tác xã chịu nhiều áp lực cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường, dịch Covid-19 hoành hành, biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, hội nhập kinh tế diễn ra sâu rộng.

Theo ông Chí, xu hướng HTX có nhiều loại thành viên tham gia để đáp ứng nhiều mục đích khác nhau của thành viên và xã hội đòi hỏi các tổ chức kinh tế hợp tác phải có sự thay đổi và chủ động thích ứng.

Luật Hợp tác xã 2012 đã ban hành được 10 năm, bộc lộ một số bất cập, lạc hậu. Do đó, yêu cầu sửa Luật Hợp tác xã là rất cấp thiết.

Ông Chí nhấn mạnh, tại kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa XV đã thông qua đề xuất xây dựng dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi), dự kiến Quốc hội sẽ cho ý kiến lần một đối với dự án luật này tại kỳ họp thứ tư vào tháng 10 tới đây và xem xét thông qua tại kỳ họp thứ năm, Quốc hội khóa XV - tháng 5-2023.

Bà Đặng Thị Cuối, Giám đốc HTX rau hữu cơ Cuối Quý (Hà Nội). Ảnh Xuân Hiền 

Sau khi nghe đại diện Ban soạn thảo trình bày tóm tắt dự thảo Luật Hợp tác xã (sửa đổi), hội nghị đã ghi nhận 12 ý kiến tham gia đóng góp.

Là người sản xuất trực tiếp tại cơ sở, ông Nguyễn Văn Hiệp, Giám đốc HTX sản xuất rau, củ quả an toàn thôn Liên Ấp, xã Việt Đoàn, huyện Tiên Du (Bắc Ninh) đề nghị chọn phương án 2 - Luật các tổ chức kinh tế hợp tác.

Ông Hiệp cho hay, để phù hợp với đối tượng, phạm vi điều chỉnh của Luật này là các Tổ chức kinh tế hợp tác bao gồm: Tổ hợp tác, tổ chức kinh tế hợp tác có tư cách pháp nhân (HTX, liên hiệp HTX, liên đoàn HTX) và các tổ chức đại diện của tổ chức kinh tế hợp tác (Tổ chức đại diện, liên minh HTX).

Nói về xử lý tài sản chung không chia, ông Hiệp bộc bạch, tổ chức kinh tế hợp tác có tư cách pháp nhân được phép bán trong quá trình hoạt động tài sản chung không chia.

Quỹ chung không chia được phép sử dụng theo quy định của Điều lệ để bù đắp trong trường hợp tổ chức kinh tế hợp tác có tư cách pháp nhân đã xử lý giảm lỗ nhưng vẫn không đủ. 

Theo ông Hiệp, nhằm giúp cho việc sử dụng tài sản chung không chia hiệu quả hơn, tránh lãng phí trong quá trình hoạt động (trường hợp tài sản chung không chia, lạc hậu công nghệ, hết khấu hao hoặc hư hỏng, không thể sửa chữa), đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh theo hình thức thực tế.

HTX Hồng Hà, huyện Phú Xuyên được thành lập từ năm 2019 và đang hoạt động theo Luật HTX năm 2012 với 12 thành viên tham gia. Ảnh Xuân Hiền

Bà Đặng Thị Cuối, Giám đốc HTX rau hữu cơ Cuối Quý (Hà Nội) cho biết, qua hoạt động thực tế từ HTX thì còn gặp rất nhiều khó khăn.

Phần lớn các HTX không có đất và cơ bản chưa được giao đất và chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên không tiếp cận được các nguồn vốn vay. Nhiều HTX muốn vay vốn phải mang bìa đỏ của gia đình làm thủ tục thế chấp.

Hiện nay, các HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp hầu như còn gặp khó khăn như: cơ sở vật chất nghèo nàn, lạc hậu, thiếu đất trụ sở, thiếu đất sản xuất, thiếu vốn SXKD, thiếu cán bộ quản lý có trình độ năng lực...

Bà Cuối cho rằng, Luật Hợp tác xã 2012 quy định số thành viên tối thiểu  7 người là quá thấp. Trên thực tế hoạt động, số lượng thành viên quá ít như vậy không bằng hộ cá thể. Theo bà nên tăng số lượng thành viên tối thiểu từ 12 đến 15 người.

Về quy định tỷ lệ cung ứng sản phần dịch vụ ra bên ngoài do điều lệ quy định theo Nghị định 193 không quá 32% tổng giá trị cung ứng sản phẩm dịch vụ của HTX, liên hiệp HTX đối với lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp. Như vậy rất khó khăn cho các HTX nông nghiệp.

HTX sản xuất, chế biến chè Đá Hen xã Đồng Lương, đi vào hoạt động từ năm 2017 có gần 20 thành viên, với tổng diện tích trồng chè hơn 10ha và liên kết với các hộ dân của làng nghề chè đá Hen là 100ha. Ảnh Xuân Hiền

Tham gia đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật Hợp tác xã, ông Đinh Hồng Thái, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Ninh Bình đề nghị đổi tên là: “Luật các tổ chức kinh tế tập thể” và thống nhất tất cả các điều trong Luật đều nêu là “các tổ chức kinh tế tập thể” thay cho “các tổ chức kinh tế hợp tác...

Kinh tế tập thể được quy định tại cương lĩnh của Đảng, các văn kiện Đại hội, Nghị quyết của Đảng, các nghị định, quyết định của Chính phủ và được quy định là 1 trong 4 thành phần kinh tế của nhà nước hiện nay.

Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Ninh Bình đề nghị nên làm rõ chính quyền địa phương là cấp nào (tỉnh, huyện, xã) để khi triển khai không phải xin ý kiến nhiều lần và các cấp đùn đẩy cho nhau; nên giao cho chính quyền địa phương theo đơn vị quản lý cấp phép hoạt động kinh doanh và nên xử lý tài sản không chia theo phương án 1 là  bán tài sản đã lạc hậu không sử dụng được theo quy định của điều lệ để đỡ lãng phí tiền, tài sản của xã hội.

Nhiều hộ dân đã đầu tư hàng trăm triệu để phát triển kinh tế trang trại, HTX mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ảnh Xuân Hiền.

Kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Bùi Thị Thơm đã đánh giá cao các ý kiến tham gia góp ý của các đại biểu, đồng thời cho rằng hội nghị là một chương trình hết sức có ý nghĩa khi Ban soạn thảo được nghe trực tiếp khó khăn vướng mắc tồn tại trong thực tế từ các Hội nông dân các tỉnh thành cũng như những đóng góp xác đáng xuất phát từ thực tiễn.

Đại diện ban soạn thảo cũng đã giải trình làm rõ những băn khoăn của các đại biểu đồng thời lắng nghe ý kiến đóng góp từ các đại biểu, từ đó Trung ương Hội Nông dân Việt Nam mong muốn ban soạn thảo sẽ có những điều chỉnh phù hợp hơn với thực tiễn.

Sông Thao