Phân bón hữu cơ lên "ngôi" (bài 1): Biến rác thải sinh hoạt thành phân bón hữu cơ

Nhờ "biến" rác thải sinh hoạt tại nguồn thành phân bón hữu cơ nên người dân giảm được chi phí sản xuất, chất lượng nông sản được nâng lên...

Rau tươi tốt nhờ bón phân hữu cơ

Hội Nông dân tỉnh Nam Định cho biết, năm 2018, mô hình “Thu gom, phân loại và xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón tại hộ gia đình” bắt đầu được triển khai trên địa bàn xã Hải Lý (huyện Hải Hậu) với 212 hộ tham gia.

Mỗi hộ tham gia mô hình được hỗ trợ 1 thùng phuy nhựa ủ rác hữu cơ có dung tích chứa gần 220 lít. Sau khi được tập huấn quy trình ủ rác hữu cơ thành phân bón, 100% các hộ tham gia mô hình đều bắt tay vào thực hiện.

Lãnh đạo Hội Nông dân huyện Hải Hậu phối hợp với các địa phương tổ chức tập huấn cho các hội viên. Ảnh Mai Chiến

Là hội viên trực tiếp tham gia mô hình, chị Nguyễn Thanh Dáng (xóm B, xã Hải Lý) chia sẻ, sau khi được hướng dẫn kỹ thuật xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón, gia đình chị đã thực hành và kết quả mang lại rất tốt.

Theo đó, chị gom hết rác thải hữu cơ sinh hoạt hàng ngày như vỏ trái cây, thức ăn thừa, rau, củ, quả... cho vào thùng. Khi rác dày khoảng 30cm, chị Dáng pha tỷ lệ men vi sinh phù hợp với nước và phun đều trên bề mặt để ủ thành phân bón.

Chị Dáng bảo, từ khi thực hiện mô hình này, gia đình chị đã thay đổi thói quen vứt rác thải sinh hoạt ra vườn nên đảm bảo vệ sinh, tạo cảnh quan sạch đẹp cho gia đình.

“Toàn bộ phân bón hữu cơ thu được, gia đình tôi bón cho vườn cây ăn trái, rau xanh; nhờ đó vườn cây ít bị sâu bệnh phá hoại, tươi tốt hơn. Ngoài ra, sử dụng phân hữu cơ, gia đình tôi tiết kiệm được 1 khoản chi phí mua phân bón hóa học”, chị Dáng nói.

Bà Nguyễn Thị Hoa, Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Hải Hậu cho hay, từ kết quả mô hình được triển khai tại xã Hải Lý, Hội Nông dân huyện đã chỉ đạo Hội Nông dân các xã, thị trấn triển khai nhân rộng mô hình tới toàn thể cán bộ, hội viên, nhân dân trên toàn huyện, với tinh thần lấy sự gương mẫu của cán bộ, đảng viên làm tiên phong thực hiện.

Được sự giúp đỡ của các cấp, thời gian qua, xã Hải Phú (huyện Hải Hậu) đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động có hiệu quả, nhờ vậy người dân đã hưởng ứng tích cực.

Ông Trần Văn Đang, Chủ tịch UBND xã Hải Phú thông tin, toàn xã có khoảng 3.000 hộ với trên 10.000 nhân khẩu; trung bình mỗi tháng Tổ dịch vụ vệ sinh môi trường xã thu gom gần 170 tấn rác các loại.

Do việc phân loại rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình được thực hiện tốt, nên đã giảm tải lượng rác thải hữu cơ rất lớn về khu xử lý rác; đảm bảo tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn xã đạt trên 90%.

Xuất hiện những cách làm sáng tạo

Theo bà Nguyễn Thị Hoa, những năm qua nhiều mô hình bảo vệ môi trường được Hội Nông dân huyện Hải Hậu chú trọng triển khai trên địa bàn, do đó các mô hình, phong trào đã phát huy được hiệu quả. Từng bước được nhân rộng, không chỉ tại các đơn vị trong huyện mà còn là mô hình điểm để nhân rộng ra các đơn vị khác của tỉnh.

Nông dân Hải Hậu xử lý rác thải bằng chế phẩm sinh học. Ảnh: Mai Chiến

Để các mô hình nhân rộng đạt hiệu quả, các cấp Hội trong huyện đã tăng cường tuyên truyền bằng nhiều hình thức khác nhau về hiệu quả mà mô hình đem lại; tổ chức các buổi tham quan học tập tại các đơn vị làm tốt.

Thường xuyên chú trọng mở các lớp tập huấn kỹ thuật sử dụng thùng và hướng dẫn bà con sử dụng men vi sinh như Emic, Sumitri trong quá trình ủ rác.

Bên cạnh đó, hướng dẫn Hội Nông dân các xã, thị trấn thành lập “Tổ quản lý” để hướng dẫn kỹ thuật xử lý và phân loại rác thải tới hội viên, nông dân. Thường xuyên kiểm tra, giám sát và đánh giá tiến độ thực hiện mô hình.

“Song song với xử lý rác thải hữu cơ bằng thùng ủ, Hội Nông dân huyện Hải Hậu còn triển khai xử lý rác thải hữu cơ bằng hố chôn lấp rác thải. Từ đơn vị xã Hải Lý, sau hơn 2 năm triển khai mô hình, đến nay 100% Hội Nông dân các cấp trong huyện Hải Hậu đã triển khai thực hiện”, bà Nguyễn Thị Hoa thông tin thêm.

Bà Hoa cho biết thêm, trong quá trình triển khai thực hiện mô hình “Thu gom, phân loại và xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón tại hộ gia đình”, nhiều đơn vị đã có cách làm sáng tạo.

Điển hình như xã Hải Bắc đã tự chế ra nắp đậy bằng tấm bê tông cốt thép có kích thước 80cm x 80cm, có cửa bỏ rác 35cm x 35cm; nắp đậy đảm bảo kín không có mùi hôi phát tán; giá thành nắp đậy chỉ bằng một nửa giá thành của nắp đậy bằng vật liệu composite. Hoặc, xã Hải Trung làm nắp bằng tôn mạ khung sắt hộp có độ bền cao, chi phí thấp…

Bà Hoa nhấn mạnh, có thể nói, hiệu quả từ mô hình đem lại thiết thực, tạo được sức lan tỏa trong cộng đồng dân cư ở Hải Hậu.

Đến nay, mô hình đã được nhân rộng trên địa bàn huyện Hải Hậu và trở thành phong trào sâu rộng trong các hộ gia đình hội viên nông dân; với tổng số 1.552 thùng, trên 1.000 hố có nắp đậy xử lý bằng men vi sinh và trên 14.500 hố rác tại các hộ gia đình xử lý, tận dụng làm phân bón hữu cơ cho cây trồng.

“Trong thời gian tới, Hội Nông dân huyện Hải Hậu sẽ tiếp tục tuyên truyền, chỉ đạo nhân rộng mô hình tại các thôn, xóm, tổ dân phố. Đây là việc làm cụ thể của Hội được các cấp, ngành đánh giá cao, góp phần tham gia xây dựng nông thôn mới ngày càng văn minh, sạch đẹp”, bà Nguyễn Thị Hoa bộc bạch.

Ông Trần Ngọc Chính, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt - BVTV Nam Định chia sẻ, việc đẩy mạnh sản xuất, sử dụng phân hữu cơ mang lại nhiều lợi ích, giá trị. Cụ thể, tận dụng được nguồn nguyên liệu sẵn có trong sản xuất nông nghiệp; cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng giúp cây trồng phát triển cân đối, ổn định; tăng hàm lượng dinh dưỡng, cung cấp chất mùn, cân bằng vi sinh vật, hạn chế sự rửa trôi và xói mòn đất, giảm ô nhiễm môi trường; hạn chế việc sử dụng phân bón vô cơ, tiết kiệm nước tưới; nâng cao chất lượng nông sản, hạn chế sâu bệnh hại trên cây trồng; tăng giá trị sản phẩm trên một đơn vị diện tích… “Việc phát triển sản xuất phân hữu cơ quy mô nông hộ, trang trại, gia trại có thuận lợi là có thể tận dụng được lao động và nguồn nguyên liệu sẵn có trong sản xuất nông nghiệp, kỹ thuật thực hiện đơn giản, dễ làm”, ông Trần Ngọc Chính nhấn mạnh.

Mai Chiến