Thái Nguyên: Chuyển đổi cơ cấu cây chè sang canh tác hữu cơ bền vững

Thái Nguyên - Chuyển đổi sang nông nghiệp hữu cơ đã có những định hướng trong quy hoạch phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh. Để thực hiện những định hướng đó, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Nguyên đã triển khai các dự án chuyển đổi nông nghiệp hữu cơ với quy mô lớn đối với cây chè trên địa bàn tỉnh.

Từ những năm 2020 tỉnh Thái Nguyên đã đưa vào phương án sản xuất chè hữu cơ theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 11041-2:2017 với quy mô 60 ha tại các vùng trọng điểm chè của tỉnh như TP Thái Nguyên 5ha, huyện Đồng Hỷ 20ha, huyện Phú Lương 20ha, huyện Đại Từ 15ha…

Công tác chuyển đổi được thực hiện từ năm 2020 đến 2022 nhằm giúp người dân có một phương thức sản xuất nông nghiệp mới thân thiện với tự nhiên và môi trường góp phần bảo vệ sức khỏe của người sản xuất và người tiêu dùng, nâng cao giá trị kinh tế góp phần phát triển kinh tế và xây dựng nông thôn mới bền vững hướng tới một nền nông nghiệp sạch, an toàn.

Ông Hà Trọng Tuấn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Nguyên chia sẻ, nhìn chung quá trình triển khai thực hiện mô hình sản xuất chè hữu cơ theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 11041-2: 2017 tại 6 Hợp tác xã (HTX), tổ hợp tác (THT) sau hơn 2 năm triển khai thực hiện mô hình (từ tháng 4/2020 - 7/2022), đến thời điểm hiện tại nhìn chung các THT, HTX đã và đang vận hành hoạt động quản lý sản xuất chè theo tiêu chuẩn hữu cơ ổn định, đã lập các nhóm trên zalo để điều hành hoạt động của mô hình.

“Ngoài ra, các HTX, THT tự quảng bá sản phẩm trên các trang mạng xã hội để bán hàng nhất là sau khi được cấp giấy chứng nhận vùng đang chuyển đổi sản xuất hữu cơ tại Khe Cốc đã ký được thêm hợp đồng cung ứng sản phẩm cho Huế để xuất khẩu. Còn tại Phú Xuyên đã cung cấp được nhiều nguyên liệu cho Công ty cổ phần chè Tuất Thoi với giá thành ổn định và đang từng bước hình thành các chuỗi giá trị liên kết”, ông Tuấn thông tin thêm.

Mô hình sản xuất chè hữu cơ theo tiêu chuẩn TCVN 11041 - 2: 2017 của tổ hợp tác chè Tân Sơn tại xã La Bằng - Đại từ.

Cũng theo ông Tuấn, các hộ tham gia sản xuất sau khi được đào tạo hướng dẫn kỹ thuật thì đang chuyển đổi sản xuất như sử dụng các loại phân bón, thuốc BVTV theo hướng sinh học. Tiến hành ủ phân chuồng hoai mục để phục vụ cho việc bón chè sau khi thu hoạch. Qua đó, cây chè sinh trưởng ổn định năng suất bình quân 125 tạ/ha, chất lượng đã được nâng lên.

Các vùng sản xuất được tạo vùng đệm cách ly đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn. Từng bước giải quyết được vấn đề an toàn thực phẩm bằng cách sử dụng phân hữu cơ vi sinh, thuốc BVTV thảo mộc. Hệ sinh thái nương chè bắt đầu có sự thay đổi, môi trường sản xuất và môi trường sống được cải thiện.

Có thể thấy, sản xuất chè tỉnh Thái Nguyên đang phát triển theo hướng hiệu quả, bền vững quy mô sản xuất ổn định và tăng qua các năm. Chất lượng và giá trị sản phẩm chè Thái Nguyên không ngừng được nâng cao, các sản phẩm chè của Thái Nguyên được khẳng định trên thị trường trong nước và đang có triển vọng mở rộng ra thị trường thế giới.

Tuy nhiên, việc phát triển chè của tỉnh vẫn còn có nhiều khó khăn về sản xuất chè an toàn chất lượng, diện tích chè an toàn, hữu cơ được cấp chứng nhận thấp so với yêu cầu hiện nay. Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm còn yếu, nhất là chế biến sâu các sản phẩm trà, sản xuất với qui mô còn nhỏ lẻ nhỏ, cơ sở hạ tầng một số nơi chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển.

“Hiện nay, tỉnh Thái Nguyên đã xây dựng đề án phát triển các sản phẩm nông nghiệp chủ lực, trong đó tiếp tục xác định cây chè là một trong những cây trồng chủ lực, đầu tư phát triển chè là nhiệm vụ, giải pháp đột phá góp phần tái cơ cấu nông nghiệp nhanh và bền vững. Thực hiện hiệu quả cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển chè; thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 10-NQ/TU, ngày 21/10/2019 về phát triển nông nghiệp tỉnh Thái Nguyên, giai đoạn 2019-2025, định hướng đến năm 2030”, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Nguyên cho biết thêm.

Người dân và du khách thăm và học tập mô hình sản xuất chè hữu cơ tại huyện Phú Lương.

Ngoài ra, Thái Nguyên thực hiện theo cơ chế chính sách ngành nông nghiệp tỉnh xác định mục tiêu tiếp tục mở rộng diện tích chè bằng những giống chè mới phục vụ sản xuất đa dạng hóa sản phẩm, chè xanh chất lượng cao và các sản phẩm từ chè, phấn đấu đến năm 2025 diện tích chè đạt 23.500 ha. Đông thời, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ, công nghệ cao trong canh tác, chế biến, bảo quản chè an toàn, chè hữu cơ, phấn đấu đến năm 2025 diện tích sản xuất chè an toàn đạt tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ trên toàn tỉnh.

Quốc Tùng - Trần Dũng