Xuất khẩu nông sản sang Nga phải tạm dừng, nhưng “trong nguy lại có cơ”

Chiến dịch quân sự do Nga phát động tại Ukraine khiến hoạt động xuất khẩu nông sản sang xứ sở Bạch dương phải tạm dừng, nhưng cùng với việc Nga bị cấm vận về nhiều mặt sẽ là cơ hội để nông sản Việt Nam mở rộng thị trường.

Cá tra sẽ có cơ hội mở rộng thị trường do một số mặt hàng thủy sản của Nga bị cấm xuất khẩu sang Mỹ, EU...

Bộ NN&PTNT vừa họp bàn để đánh giá ảnh hưởng của chiến sự Nga - Ukraine đến tình hình xuất nhập khẩu nông sản của Việt Nam sang 2 thị trường Nga, Ukraine.

Do chiến sự, cộng với việc Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT, nên mọi giao dịch xuất khẩu sang Nga đều phải tạm dừng do rủi ro về giao dịch ngân hàng, thiếu tàu vận chuyển và chi phí cao.

Việc thông thương sang Nga bị tạm dừng chắc chắn ảnh hưởng đến một số doanh nghiệp xuất khẩu nông sản, bởi kim ngạch xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang Nga hàng năm đạt khoảng 500 triệu USD, năm 2021 là 550 triệu USD. Trong đó, một số mặt hàng có giá trị xuất khẩu đáng kể như: thủy sản đạt 164 triệu USD, cà phê 173 triệu USD, tiêu và điều khoảng 60 triệu USD.

Ở chiều ngược lại, năm 2021 Việt Nam chi 500 triệu USD nhập khẩu các mặt hàng nông lâm thuỷ sản từ Nga và Ukraine.

Đáng nói, Việt Nam nhập nhiều nguyên liệu đầu vào cho sản xuất nông nghiệp trong nước như: lúa mỳ khoảng 1 triệu tấn, chiếm khoảng 20% tổng nhập khẩu lúa mỳ; ngô làm thức ăn chăn nuôi; phân bón.

Việc thiếu hãng tàu và tăng chi phí vận chuyển khiến các doanh nghiệp nhập khẩu đầu vào của Việt Nam phải dừng giao dịch với Nga và chuyển sang các tìm nhà cung ứng từ các nước Úc, Nam Mỹ, Nam Phi.

Quan trọng hơn là sự thiếu hụt nguồn cung từ Nga và Ukraine làm tăng giá nguyên liệu đầu vào cho sản xuất trên toàn cầu. Cụ thể, giá lúa mỳ, ngô... đã tăng lên khoảng 10-20%, giá phân bón tăng trên 20% trong thời gian gần đây, ảnh hưởng xấu đến ngành chăn nuôi và trồng trọt.

Nhưng “trong nguy lại có cơ”, không phải là không có cơ hội để Việt Nam mở rộng thị trường. Nga là thị trường tiềm năng và có nhu cầu cao về nông sản, thuỷ sản, đặc biệt là vào mùa đông, trong khi yêu cầu về chất lượng nông sản nhập khẩu mà thị trường Nga đưa ra không cao như thị trường châu Âu. Đây là cơ hội để hàng hoá của Việt Nam thâm nhập thị trường này trong thời điểm hiện nay nếu 2 bên sớm tìm được phương thức thanh toán mới.

Hay việc các mặt hàng nông sản của Nga bị cấm xuất khẩu sang một số nước cũng là cơ hội cho nông sản Việt Nam. Ví dụ, trước đây cá tra Việt Nam phải cạnh tranh gay gắt với cá minh thái của Nga tại Mỹ, Trung Quốc, EU…, nhưng với hình hình chiến sự Nga - Ukraine hiện nay, việc xuất khẩu cá minh thái của Nga gặp khó khăn, có thể nhu cầu tiêu thụ cá tra sẽ tăng. Như vậy, cá tra Việt Nam có cơ hội tăng khối lượng, trị giá xuất khẩu sang các thị trường lớn như: Mỹ, EU, Trung Quốc.

Hà Dũng (t/h)