Cam Vinh tụt giá thê thảm khiến nông dân phải chặt bỏ: Lý do vì đâu?

Ở thời hoàng kim, giá cam Vinh có thể lên tới 40.000 - 50.000 đồng/kg, nhưng giờ có nơi thương lái chỉ thu mua với giá bèo bọt 2.500 đồng/kg khiến nông dân không khỏi cay đắng ngậm ngùi.

Giá cam Vinh tụt thê thảm khiến nhiều hộ nông dân phải chặt bỏ trồng cây khác

Nhắc đến cam, cam Vinh có lẽ là một trong những giống cam được ưa chuộng nhất trên khắp cả nước. Thương hiệu cam Vinh được dùng để gọi chung cho các giống cam Xã Đoài, Vân Du và Sông Con. Đặc biệt, năm 2007 Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý cho 3 giống cam này tại 5 huyện ở Nghệ An.

Thế nhưng, trong những năm gần đây, giá cam Vinh tụt dốc thê thảm. Hiện tại, giá cam được thương lái thu mua tại vườn chỉ trên dưới 2.500 đồng/kg đối với cam Vân Du, còn cam Xã Đoài cũng chỉ 5.000 đồng/kg. Đây thực sự là những con số rất đáng buồn với bà con trồng cam, bởi ở thời hoàng kim giá cam lên tới 40.000 đồng - 50.000 đồng/kg .

Với mức giá như vậy, nông dân trồng cam đang lỗ nặng. Theo tính toán, chu kỳ cây cam là 15 năm, từ năm thứ 3 - 4 bắt đầu cho quả. Mỗi hecta cam, từ khi trồng đến khi cho thu hoạch phải mất chi phí khoảng 300 triệu đồng, còn nếu đầu tư đúng chuẩn chi phí từ 120-130 triệu đồng/năm. Vì vậy, để hòa vốn và có lời, giá cam phải bán được từ10.000 đồng/kg trở lên. 

Chính vì thế, ở nhiều nơi tại xứ Nghệ nông dân đang buộc phải chặt bỏ cây cam để chuyển sang cây trồng khác nhằm tránh rơi vào tình trạng phá sản. Đơn cử như tại vựa cam huyện Quỳ Hợp, hiện tại nhiều vườn đã và đang chặt bỏ cam chuyển sang trồng các loại cây trồng khác, hoặc bỏ mặc không thu hoạch.

Thế nhưng có một nghịch lý là tại chính Quỳ Hợp, UBND huyện vẫn lập đề án phát triển cây ăn quả có múi trên địa bàn huyện, với mục tiêu đến năm 2025 sẽ trồng hơn 2.500ha cam (hiện tại là hơn 1.500ha). Trên địa bàn toàn tỉnh Nghệ An, mục tiêu của tỉnh này năm 2020 trồng 5.600ha cây cam và quýt, đến năm 2030 nâng diện tích lên 10.160ha.

Trước đó, Nghệ An cũng rơi vào tình trạng trông ồ ạt, thiếu kiểm soát khiến quy hoạch bị phá vỡ. Chỉ tính năm 2018, diện tích cây có múi trên địa bàn toàn tỉnh đã tăng hơn 10.000ha, trong đó riêng cây cam hơn 6.000ha (vượt quy hoạch năm 2020 trên 1.000ha).

Vì vỡ quy hoạch nên không có gì khó hiểu khi giá cam Vinh tụt thê thảm. Cung nhiều hơn cầu, càng được mùa, càng trồng nhiều càng mất giá khiến nhiều nông dân rơi vào tình trạng khốn cùng, phải chặt bỏ cây cam hoặc chuyển sang trồng cây khác từ đầu. Đây cũng là bài học nhiều vùng khác trồng các cây từng có thời làm mưa làm gió trên thị trường như: thanh long, cà phê, hồ tiêu, cao su... nhưng rồi cũng rớt giá, chặt bỏ.

Thiết nghĩ, chỉ khi nào quy hoạch cây trồng không bị phá vỡ và quy hoạch dự báo được thị trường, lúc đó nông sản mới không bị rớt giá, nông dân mới yên tâm canh tác, sản xuất. Còn ngược lại, những bài học như Cam Vinh rồi sẽ bị quên lãng...

Hà Dũng (t/h)