Mở con đường mới cho ngành nông nghiệp

"Từ khởi đầu là ở Tổ công tác phía Nam của Bộ, Tổ công tác 970, một con đường kết nối nông sản từ đồng ruộng, bờ ao, từ mảnh vườn ra thị trường trong nước, trong bối cảnh khó khăn do giãn cách xã hội", Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan khẳng định.

Ngày 31/8, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức ra mắt diễn đàn “Thông tin kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản” với sự tham gia trực tuyến của 63 tỉnh, thành phố, gần 200 doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, các hợp tác xã, cơ sở sản xuất trong cả nước. 

Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Thị trường quyết định, chứ người sản xuất không quyết định

Tại diễn đàn, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Hoan cho biết: “Mấy ngày hôm nay đã theo dõi liên tục trên mạng và cảm giác thấy không khí háo hức đón chờ ngày khai mạc diễn đàn từ Bắc chí Nam. Hôm nay chúng ta chính thức mở con đường mới cho Bộ NN&PTNT, từ khởi đầu là ở Tổ công tác phía Nam của Bộ, Tổ công tác 970, một con đường kết nối nông sản từ đồng ruộng, bờ ao, từ mảnh vườn ra thị trường trong nước, trong bối cảnh khó khăn do giãn cách xã hội”.

Bộ trưởng cho biết thêm, công nghệ 4.0 kết nối người với vật được, vậy tại sao không kết nối trái xoài, trái chuối, kết nối ngành nông nghiệp. Chúng ta đặt ra những câu hỏi, thì sẽ tìm ra câu trả lời, tìm ra giải pháp. Đó mới là điều hữu hiệu, chứ không phải ngồi ca cẩm. Chúng ta nhận được nhiều lời chúc mừng, cảm ơn của bà con nông dân, của các hợp tác xã. Đây không phải điều mới mẻ, nhưng là lần đầu tiên một tổ công tác của Bộ chuyên ngành làm điều này. Trong bối cảnh bình thường, không có dịch bệnh, thì nguyên lý kinh tế học là kết nối nguồn cung. Thị trường quyết định, chứ người sản xuất không quyết định.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Thị trường quyết định, chứ người sản xuất không quyết định.

Thông qua diễn đàn này, nhà vườn, nông dân sẽ hiểu hơn quy luật thị trường, tín hiệu thị trường để tìm cách đáp ứng. Các Sở NN - PTNT cũng tìm thấy vai trò của mình trong định hướng sản xuất. Mọi điều đều phụ thuộc vào thị trường và cách ứng xử với thị trường.

Ngày xưa chúng ta bán cái mình có, bây giờ chúng ta bán cái thị trường cần. Các trung tâm tiêu thụ nông sản sẽ phát đi tín hiệu, từ đó kích thích người nông dân xây dựng mã vùng trồng, vùng nuôi, nắm chắc thị trường 100 triệu dân trong nước, rồi mở rộng ra nước ngoài.

Thị trường chỉ đáp ứng được, khi chúng ta tối ưu tiện ích cho người tiêu dùng, tối ưu sản xuất. Người tiêu dùng ngồi ở nhà cũng có nông sản được đưa đến tận nơi. Thấy tiện ích, người ta sẽ đặt hàng. Mở tổng cầu sẽ mở được tổng cung. Chúng ta cần thẩm thấu câu chuyện đơn giản này, để ban chỉ đạo phát triển thị trường, xúc tiến thị trường đưa ra những quyết sách phù hợp Bộ trưởng nhấn mạnh.

Tiền đề để ngành nông nghiệp nhanh chóng chuyển đổi số

“Với sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN-PTNT đã thành lập 2 Tổ công tác chỉ đạo sản xuất, cung ứng nông sản phía Nam và phía Bắc. Tổ công tác 970 phía Nam của Bộ đã chỉ đạo, hành động quyết liệt, không để đứt gãy các chuỗi cung ứng, đảm bảo nhu cầu của người dân các tỉnh thành phía Nam trong điều kiện dịch bệnh phức tạp”, Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến nhận định trước những bối cảnh, tình thế mà dịch Covid-19 làm xáo trộn quy trình sản xuất tiêu thụ, năng lực phản ứng của Bộ NN-PTNT rất nhạy bén để có những hành động kịp thời, quyết liệt.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhận định Bộ NN-PTNT rất nhạy bén để có những hành động kịp thời, quyết liệt. Ảnh: Báo NN

Cũng tại diễn đàn, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đánh giá rất cao ý tưởng của Tổ công tác 970, nay ý tưởng này đã trở thành đề cương hoạt động. Dù Tổ công tác phải hoạt động trong vùng rất khó khăn, nhưng nay đã đưa ý tưởng vào thực hiện rất hiệu quả. Thứ trưởng đề nghị tiếp tục duy trì ý tưởng này, vừa kết nối, vừa xúc tiến tiêu thụ sản phẩm “xu thế này là tất yếu”.

“Không chỉ là giá trị đơn thuần của sản phẩm, nó còn mang giá trị nhân văn, lịch sử. Chúng ta cần cố gắng xây dựng diễn đàn này thành kênh hiệu quả”, Thứ trưởng Doanh nhấn mạnh.

Tập hợp Big Data về thị trường nông sản trên Báo Nông nghiệp Việt Nam

Ông Nguyễn Ngọc Thạch – Tổng Biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam cho biết, từ thực tế hoạt động sản xuất, kết nối, tiêu thụ nông sản, chúng tôi thấy tồn tại nhiều hạn chế". Đó là thiếu thông tin, thiếu không gian để tương tác, kết nối giữa người sản xuất, người mua và bán. Người cung thì không biết bán ở đâu, người cầu thì không biết mua ở nơi nào.

Cũng theo ông Nguyễn Ngọc Thạch, mục tiêu của diễn đàn là đẩy mạnh tăng cường thông tin, thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ nông sản, dưới sự điều hành trực tiếp của Ban Chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản của Bộ.

Về kế hoạch, theo ông Nguyễn Ngọc Thạch, giai đoạn hiện nay do bối cảnh căng thẳng trong ứng phó với dịch bệnh Covid-19, Tổ điều hành đặt mục tiêu ngắn hạn từ nay đến 2021 đưa vào vận hành nhanh Tổ hợp thông tin điện tử gồm: Chuyên trang về Thị trường nông sản, Bản tin Truyền hình Thị trường nông sản để kết nối bên cung, bên cầu và cơ quan quản lý nhà nước.

Trong thời gian tới, Tổ điều hành sẽ tổ chức các diễn đàn thông tin kết nối cho các địa phương và tỉnh thành, nhất là Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh... Mục tiêu trọng tâm là kết nối nguồn cung vật tư nông sản đầu vào để đôn đốc tiến độ sản xuất, chuẩn bị nguồn cung cuối năm, đặc biệt là những tháng đầu năm 2022

5 vấn đề cần tháo gỡ để kết nối thành công

Ông Nguyễn Hoàng Anh – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Đầu tư Thủy sản Nam Miền Trung, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam, nhận định và đã đưa ra 5 nội dung đề xuất cần tháo gỡ những vướng mắc về tiêu thụ nông sản;

Thứ nhất, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT cần chỉ đạo để xác định một đầu mối xây dựng bộ khung quy tắc về liên kết chuỗi cho từng sản phẩm ngành hàng cụ thể.

Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam Nguyễn Hoàng Anh đưa ra 5 đề xuất để kết nối thành công. Ảnh: Báo NN

Thứ hai, chọn các doanh nghiệp đầu tàu trong ngành để hưởng ứng khi có Bộ khung quy tắc này.

Thứ ba, chọn các sản phẩm đặt ra hạn ngạch, tỷ trọng và rà soát quy hoạch vùng, địa phương có lợi thế, phù hợp năng lực sản xuất cho từng sản phẩm, ngành hàng từ giống đến nuôi trồng, quy hoạch, lưu trữ, chế biến, thương mại.

Thứ tư, nhà nước cần đầu tư cơ sở hạ tầng đồng bộ cho sản xuất sản phẩm của các ngành hàng hoặc xã hội hoá theo hình thức PPP; giao tổ chức, hiệp hội ngành hàng quản trị những nội dung cụ thể.

Thứ năm, cần tạo và hỗ trợ công tác truyền thông mạnh mẽ để phát triển chuỗi giá trị ngành hàng ra thị trường mở. Cơ quan đầu mối quản lý ngành hàng luôn theo dõi, sơ kết, tổng kết, đánh giá, xây dựng kế hoạch thực thi chính sách pháp luật để thúc đẩy phát triển từng sản phẩm, ngành hàng.

Ông Nguyễn Hoàng Anh cho rằng, những nội dung trên hết sức cần thiết và được xem như mơ ước trong toàn ngành sản xuất nông nghiệp, nhằm tạo ra chuỗi giá trị ngành hàng, hướng đến sự cạnh tranh, hội nhập và sự phát triển bền vững.

Kết nối nông sản sẽ kết nối được con người

Thay mặt Bộ NN-PTNT, Bộ trưởng Lê Minh Hoan gửi lời cảm ơn đến các thành viên Tổ công tác 970. Bộ trưởng cho biết, khi Thứ trưởng Trần Thanh Nam cùng Tổ công tác 970 vào nhận nhiệm vụ trong miền Nam, Bộ NN-PTNT sớm xác định ưu tiên số một là đảm bảo không đứt gãy chuỗi cung ứng nông sản của các tỉnh phía Nam.

Ngoài ra, qua quá trình công tác thực tế, Bộ NN-PTNT sẽ tranh thủ quan sát từ sản xuất, cung ứng đến vận hành thị trường. Từ đó, ngành nông nghiệp sẽ nảy sinh những ý tưởng về điều hành, quản lý nông nghiệp.

"Thương mại điện tử (TMĐT) là xu thế của thời đại công nghệ 4.0. Tôi tin rằng, diễn đàn này khác biệt với các trang TMĐT hiện tại. Nó nằm ở chiều sâu, không chỉ dừng ở thời điểm dịch bệnh hiện tại, mà còn tồn tại, song hành với quá trình vận hành của nền nông nghiệp Việt Nam", Bộ trưởng nhấn mạnh.

“Kết nối nông sản sẽ kết nối được con người. Chúng ta cần trân quý những người tạo ra giá trị cho nông sản Việt. Đó là giá trị chiều sâu của diễn đàn kết nối tiêu thụ nông sản này, cũng là phương hướng chúng ta phải đi, chúng ta hy vọng sẽ chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, từ tăng trưởng dựa trên đơn giá trị thành đa giá trị, đồng thời lấy thị trường làm chuẩn mực cho điều hành sản xuất, quản lý”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan kết luận tại diễn đàn.

Hồng Ngọc (T/h)