Nông dân Bắc Giang tích cực sản xuất vải thiều theo hướng hữu cơ

BẮC GIANG – Tỉnh đang tích cực phối hợp với địa phương, doanh nghiệp cung ứng vật tư đầu vào nhằm xây dựng một số mô hình hạt nhân, phấn đấu năm 2023 có 2ha vải đầu tiên đạt chuẩn để cấp chứng nhận hữu cơ, qua đó nhân rộng ra sản xuất.

Mô hình sản xuất tiêu thụ vải hữu cơ được thí điểm vào mùa vải năm 2019.  

Bà Nguyễn Thị Duyên, Tổng Giám đốc Công ty New AG cho biết, với định hướng dài hơi đồng hành cùng Bắc Giang trong phát triển vải hữu cơ, Công ty sẽ tiếp tục có các giải pháp, chính sách nhằm đảm bảo cung ứng vật tư phân bón hữu cơ, thuốc BVTV sinh học nhập khẩu chất lượng cao ở mức chi phí phù hợp, đảm bảo không tăng quá nhiều so với sản xuất thuần vô cơ hoặc quy trình sử dụng phân bón hữu cơ truyền thống trong nước, giúp nông dân tham gia mô hình luôn đảm bảo lợi nhuận cạnh tranh nhất.

Trước đó, năm 2019 là năm đầu tiên huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) có sản phẩm vải thiều hữu cơ. Các vườn vải tham gia mô hình vải thiều hữu cơ sẽ được lắp camera giám sát, nhật ký chăm sóc sẽ là nhật ký điện tử.

Để chuẩn bị cho mùa vải mới, huyện Lục Ngạn sẽ đưa vào mô hình khoảng 20 ha vải hữu cơ với sự ưu việt: An toàn cho người phun, không gây độc hại cho môi trường, không tồn dư hàm lượng thuốc bảo vệ thực vật trên sản phẩm, giúp cây sinh trưởng tốt hơn… 

Mô hình này là sự liên kết giữa nông dân trồng vải Lục Ngạn và doanh nghiệp tiêu thụ. Các gia đình tham gia trồng vải hữu cơ sẽ ký hợp đồng tiêu thụ với doanh nghiệp. Người dân được tập huấn áp dụng quy trình chăm sóc vải hữu cơ không dùng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hoá học.

Gần 20 hộ dân đã tham gia dự án này. Các vườn vải tham gia mô hình vải thiều hữu cơ sẽ được lắp camera giám sát, nhật ký chăm sóc sẽ là nhật ký điện tử.

Mô hình sản xuất tiêu thụ vải hữu cơ được thí điểm vào mùa vải từ năm 2019, đơn vị bao tiêu sản phẩm sẽ phải thoả thuận giá mua ký hợp đồng với người dân trước. Quy trình chăm sóc đến khi thu hoạch đều là sự đồng hành giữa người dân và doanh nghiệp, rủi ro cũng được chia sẻ với người dân.

Lục Ngạn là vùng sản xuất vải thiều lớn nhất cả nước. Trước đó, mùa vải 2018, tổng sản lượng đạt hơn 90.000 tấn, tăng hơn 35.000 tấn so với cùng kỳ năm trước. Vải thiều Lục Ngạn đã có được thương hiệu cả trong nước và quốc tế, đến được với các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật, châu Âu…

Bên cạnh đó, Lục Ngạn, mô hình trồng vải hữu cơ, đã được cấp chứng chỉ GlobalGAP do Chi cục Trồng trọt và BVTV Bắc Giang phối hợp với Công ty New AG thực hiện trên diện tích 1 ha của hộ anh Vũ Văn Mến ở xã Qúy Sơn.

Theo anh Mến, đối với sản xuất vải hữu cơ, sở dĩ nhiều mô hình đến nay chưa thể theo đuổi được tới cùng để đạt tiêu chuẩn và được cấp chứng nhận hữu cơ một phần khó khăn do chi phí sản xuất còn cao.

Vải thiều Tân Yên, huyện Lục Ngạn trồng theo phương pháp hữu cơ tiếp tục được mùa. Ảnh Báo Sức Khỏe và Đời Sống

Toàn tỉnh Bắc Giang có diện tích vải trên 28 nghìn ha, trong đó, diện tích vải sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP là hơn 15 nghìn ha, chiếm 54% tổng diện tích; vùng sản xuất để xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Úc có diện tích gần 300 ha; vùng sản xuất vải thiều sang thị trường Nhật Bản có diện tích gần 270 ha. Mặc dù vậy đến nay, toàn tỉnh vẫn chưa có diện tích vải nào chính thức được cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữu cơ.

Thời gian qua, vựa vải Bắc Giang đã có sự vượt bậc trong việc sản xuất vải theo hướng an toàn, bền vững. Tuy nhiên, nhìn chung mới chỉ dừng lại ở việc sản xuất theo các tiêu chuẩn GAP và theo hướng hữu cơ, diện tích được cấp chứng chỉ GlobalGAP còn ít so với nhu cầu xuất khẩu.

Trước hạn chế đó, cuối năm 2021, UBND tỉnh Bắc Giang đã phê duyệt Đề án hỗ trợ phát triển cây ăn quả bền vững giai đoạn 2021 - 2025, hướng tới đạt tiêu chuẩn và được cấp các chứng nhận GlobalGAP, chứng nhận hữu cơ. Xây dựng 4 mô hình (ít nhất 10ha/mô hình) cây ăn quả đạt tiêu chuẩn hữu cơ, bao gồm: 03 mô hình vải (huyện Lục Ngạn 2 mô hình, Tân Yên 1 mô hình) và 1 mô hình bưởi tại huyện Lục Ngạn.

Đi liền với các giải pháp trên, hằng năm, huyện phối hợp với Viện Bảo vệ thực vật, Viện Cây ăn quả tổ chức tập huấn quy trình VietGAP cho các chủ vườn trên địa bàn. Tập trung hướng dẫn các hộ sử dụng thuốc sinh học phòng, trừ sâu bệnh cho cây; tăng cường bón phân hữu cơ thay phân bón vô cơ, bảo đảm sản phẩm an toàn, bảo vệ môi trường, chống độc cho đất.

Ông Đặng Văn Tặng, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV Bắc Giang cho hay, ngoài yêu cầu mã số vùng trồng, bắt buộc phải có chứng nhận GlobalGAP. Những năm trước, Bắc Giang mới chỉ có 83 ha vải được cấp chứng chỉ GlobalGAP, tuy nhiên, do hiệu lực của chứng chỉ này chỉ trong vòng 1 năm phải cấp lại, nên năm 2022 này, toàn tỉnh chỉ còn 20ha vải có chứng nhận GlobalGAP còn hiệu lực.

“Trong khi đó vụ vải năm nay, số lượng các doanh nghiệp đăng ký thu mua vải để xuất khẩu sang các thị trường EU, Mỹ, Nhật Bản rất nhiều. Mặc dù giá vải các doanh nghiệp đăng ký thu mua xuất khẩu cao, ở mức 35 nghìn đồng/kg, tuy nhiên chỉ với 20ha vải được cấp chứng nhận GlobalGAP, chúng tôi đang rất đau đầu để làm sao phân chia sản lượng cho các doanh nghiệp bởi nguồn hàng rất ít ỏi”, ông Tặng nhấn mạnh.

Xuân Hiền (T/h)