Phát triển vùng nông nghiệp xanh, nói không với thuốc bảo vệ thực vật

HÀ NỘI - Nhờ nỗ lực của ngành nông nghiệp Thủ đô trong thay đổi phương thức canh tác, bảo vệ hệ sinh thái, tạo ra nhiều sản phẩm an toàn, ngoại thành Hà Nội xuất hiện ngày càng nhiều vùng sản xuất an toàn, những “vùng xanh” nông nghiệp, nói không với thuốc bảo vệ thực vật.

Nói không với thuốc bảo vệ thực vật vì an toàn lao động. Ảnh Xuân Hiền

Hiện nay, toàn TP. Hà Nội đã có 5.044ha sản xuất rau an toàn, hơn 50ha sản xuất rau hữu cơ... cùng nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Các mô hình này không chỉ tạo nguồn thực phẩm sạch mà còn cho hiệu quả kinh tế cao hơn 15-20% so phương thức sản xuất truyền thống; đồng thời hạn chế ô nhiễm môi trường.

Điển hình như các mô hình nông nghiệp hữu cơ của Hà Nội phát triển nhiều tại các huyện: Sóc Sơn, Đông Anh, Phú Xuyên, Thạch Thất, Chương Mỹ… gắn với việc xây dựng thương hiệu sản phẩm. Trong đó, HTX rau quả sạch Chúc là đơn vị đầu tiên của huyện Chương Mỹ phối hợp với các nhà khoa học lắp đặt hệ thống trạm quan trắc thời tiết thông minh iMetos 3.3 A-G. Với bán kính phủ sóng 15km, trạm quan trắc dự báo chính xác nhiệt độ, tốc độ gió, lượng mưa... làm căn cứ để nông dân xây dựng kế hoạch chăm sóc, bảo vệ rau, quả.

Hiện nay, mô hình bưởi quế dương của gia đình được sử dụng 100% phân hữu cơ. Ảnh Xuân Hiền

Đặc biệt, từ khi triển khai áp dụng mô hình đến nay, hệ thống quản lý chất lượng, bảo đảm nông sản an toàn (PGS), đã hình thành cho bà con nông dân trồng rau an toàn thói quen làm việc nhóm, ghi chép nhật ký đồng ruộng, lên kế hoạch sản xuất là những biểu hiện rõ nhất cho thành quả mô hình mang lại. Đến nay trên địa bàn Hà Nội có hàng trăm mô hình PGS.

Để kiểm soát chất lượng sản phẩm rau an toàn tại các vùng sản xuất tập trung, huyện đã đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức cho người dân về hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ vậy, số lượng thuốc bảo vệ thực vật sử dụng giảm khoảng 15% so các năm trước, nông dân đã biết sử dụng phân bón hữu cơ, vi sinh, thảo mộc, bảo đảm an toàn thực phẩm.

Mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ tại Đan Phượng. Ảnh Xuân Hiền

Theo đó, Đông Anh cũng là một trong những vùng nổi tiếng về trồng rau sạch của Hà Nội. Hiện nay huyện đã quy hoạch vùng sản xuất rau với diện tích 1.180ha; trong đó, có hơn 500ha sản xuất rau an toàn tập trung, quy mô lớn.

Trong đó, huyện Thạch Thất có hơn 200ha, các hộ sản xuất rau theo mô hình PGS đều có thu nhập từ hơn 300 triệu đồng đến hơn 440 triệu đồng/ha/năm.

Ngoài ra, huyện Thạch Thất có hơn 36 HTX nông nghiệp, 100% HTX chuyển đổi theo luật hoặc thành lập mới theo Luật Họp tác xã 2012. Các HTX nông nghiệp đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho bà con nông dân, ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất.

Nhân rộng mô hình nuôi vịt trời hữu cơ.

Bên cạnh đó, có không ít HTX nhanh chóng thích nghi với cơ chế thị trường, tạo sự liên kết, hợp tác với nhau và với các doanh nghiệp, huy động vốn góp của các thành viên, cung ứng vật tư, giống, phân bón có chất lượng cho thành viên, hình thành các tổ sản xuất tập trung mang lại hiệu quả kinh tế cao cho thành viên như việc liên doanh.

Qua triển khai mô hình tại các xã tại huyện Thạch Thất cho thấy, sản phẩm khi được đưa ra thị trường bảo đảm các tiêu chí về an toàn thực phẩm, quan trọng nữa là hình thành cho bà con nông dân trồng rau an toàn thói quen làm việc nhóm, ghi chép nhật ký đồng ruộng, lên kế hoạch sản xuất, từ đó nâng cao kỹ năng cũng như kinh nghiệm trong sản xuất một cách bền vững.

Mô hình trồng thanh long ruột đỏ theo hướng hữu cơ tại huyện Ba Vì.

Trong những năm qua, Sở NN - PTNT Hà Nội đã triển khai đồng bộ các giải pháp; trong đó, hướng dẫn, tuyên truyền, khuyến cáo nông dân hạn chế sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hóa học độc hại.

Đồng thời, Sở cũng đã vận động bà con tăng cường sử dụng thay thế bằng các loại thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học, thảo mộc; đồng thời, khuyến khích bà con ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ trong sản xuất nông nghiệp nhằm giảm chi phí vật tư đầu vào, chủ động tưới tiêu, nhiệt độ, ánh sáng… để cây trồng có điều kiện sinh trưởng và phát triển tốt nhất, hướng tới nền nông nghiệp xanh, an toàn sức khỏe.

Bà con đang rất hào hứng khi được chuyển đổi từ nông nghiệp truyền thống sang làm hữu cơ. Ảnh Xuân Hiền

Ngoài ra, ngành nông nghiệp cũng xác định yêu cầu chuyển đổi từ tư duy sản xuất sang tư duy kinh tế, hướng tới những giá trị xanh được tạo nên từ chuyển đổi xanh, tiêu dùng xanh, kinh tế xanh.

Ông Nguyễn Mạnh Phương - Phó Giám đốc Sở NN - PTNT Hà Nội cho biết: “Sở NN - PTNT đã tổ chức nhiều lớp tập huấn cho bà con về chăm sóc, bổ sung chế độ dinh dưỡng trong từng giai đoạn để cây trồng khỏe mạnh… Nhờ đó, số lượng thuốc bảo vệ thực vật mà nông dân sử dụng những năm qua luôn thấp so với nhiều tỉnh, thành... Trong thời gian tới, Hà Nội sẽ đầu tư chuyên sâu cho các vùng nông nghiệp hàng hóa theo hướng hoàn thiện cơ sở hạ tầng sản xuất gắn với xây dựng thương hiệu".

Xuân Hiền