Thu hoạch “trái ngọt” nhờ canh tác theo quy trình hữu cơ

SƠN LA - Những năm gần đây, bà con đồng bào vùng cao Sơn La đã thay đổi tư duy sản xuất, áp dụng quy trình canh tác hữu cơ vào trồng trọt. Nhờ đó, nâng cao giá trị sản phẩm, giá bán cao hơn so với canh tác truyền thống.

Vườn mơ hữu cơ của gia đình bà Lương

Năm 2020, bà Hà Thị Lương, người dân tộc Thái ở bản Tòng, xã Chiềng Khừa, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La đã chuyển hướng từ canh tác truyền thống sang canh tác theo quy trình hữu cơ, giảm phát thải khí nhà kính.

Hiện tại, vườn mơ với 130 gốc đang cho thu hoạch của gia đình bà Lương thường xuyên được “ăn” phân hữu cơ. Phân bón hữu cơ được bà “chế biến” từ phân chuồng ủ với men vi sinh.

Bà Lương bảo, mọi quy trình sản xuất phân bón hữu cơ đều đảm bảo quy trình, thời gian ủ hoai mục. “Nhờ làm theo đúng hướng dẫn của cán bộ, nên phân hữu cơ rất tơi xốp, đạt chất lượng, đảm bảo đủ chất cho vườn cây”.

Ngoài ra, các kỹ thuật canh tác (chăm sóc, tưới tiêu…) cũng được gia đình bà Lương thực hiện đảm bảo, tuân thủ, không gây hại cho môi trường, qua đó giúp cây mơ phát triển tự nhiên thuận thiên.

Chỉ tay về vườn mơ vừa mới thu hoạch xong, bà Lương rầu rĩ: “Ở đây đường xá đi lại rất khó khăn, nên thường bị ép giá. Năm ngoái, thương lái mua mơ hàng xô giá là 6.000 đồng/kg. Vườn mơ thu được khoảng 20 tấn quả/năm, sau khi trừ chi phí còn lại chưa tới 50 triệu đồng”.

Tuy nhiên, niềm vui đã đến với gia đình bà. Kể từ khi chuyển sang mô hình nông nghiệp xanh, nhờ canh tác theo quy trình hữu cơ, chi phí phân bón giảm xuống một nửa, sản lượng mơ năm nay đạt 22 tấn.

Trong đó, 5 tấn mơ đạt yêu cầu được Công ty Cổ phần Hỗ trợ Sáng kiến Kinh doanh Tạo tác động (MEVI) thu mua với giá giá 20.000 đồng/kg để chế biến mơ muối, đem về 100 triệu đồng; còn lại 17 tấn bán cho thương lái với giá 3.000 đồng/kg, ước tính được khoảng 50 triệu đồng. Như vậy, sau khi trừ chi phí, bà Lương thu về gần 100 triệu đồng.

Hiện tại, cùng với bà Lương, hàng chục hộ dân khác ở Chiềng Khừa cũng đã và đang chuyển hướng sang canh tác theo quy trình hữu cơ để đảm bảo chất lượng sản phẩm, sức khỏe người tiêu dùng…

Ông Hạnh chia sẻ kỹ thuật canh tác hữu cơ với cám bộ công ty MEVI

Dẫn chúng tôi đi thăm vườn cam trên đồi xanh bạt ngàn, ông Đỗ Quý Hạnh, Phó chủ nhiệm HTX Nông trại hữu cơ Pa Cốp (xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La) tâm sự: HTX có 10 thành viên, đang canh tác gần 30 ha cam đường Canh, cam Vinh và 20 ha mận. Riêng gia đình ông Hạnh trồng 9 ha cam đường Canh, 2 ha nhãn muộn và 6 ha xoài ngọt.

Theo ông Hạnh, nhiều thành viên HTX đã chuyển hướng sang canh tác xanh, chỉ sử dụng phân bón hữu cơ; nhờ vậy giảm được chi phí phân bón, bảo vệ đất và môi trường, năng suất cây ăn quả tăng cao.

Trước đây, gia đình ông Hạnh cũng như mọi hộ dân ở Pa Cốp trồng cam hay các cây ăn quả phải lệ thuộc quá nhiều vào phân bón vô cơ, chi phí cao. Chưa kể, đất dễ bị thoái hóa, cây ăn quả năm được năm mất.

Từ khi chuyển sang canh tác theo chuẩn hữu cơ, chi phí phân bón giảm một nửa, đất đai tơi xốp, phì nhiêu. Ra vườn đồi cũng cảm nhận thấy không khí trong lành hơn.

“Các thành viên HTX luôn coi trọng sản xuất cam theo quy trình xanh, sạch, không sử dụng thuốc BVTV và phân hóa học, góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe người sản xuất cũng như người sử dụng sản phẩm. Nhờ vậy, trái cây sau thu hoạch cũng được bao tiêu với giá cao”, ông Hạnh thổ lộ.

Ông Hạnh khoe, nhờ canh tác theo hướng thân thiện môi trường, năm 2020, vườn của ông có 6ha trồng cam cho thu hoạch, bán được 2,4 tỷ đồng, ông lãi 1,9 tỷ đồng. Cam được doanh nghiệp, hệ thống siêu thị bao tiêu hết.

Vụ cam vừa qua, bình quân mỗi ha cam của gia đình ông Hạnh đạt doanh thu 650 triệu đồng, trừ chi phí khoảng 150 triệu, ông đút túi 500 triệu đồng. Với 8ha cam đã cho thu hoạch, ông thu về 4 tỷ đồng. Ngoài ra, ông còn 2 ha nhãn chín muộn, thời điểm thu hoạch bán được giá 70.000 - 80.000 đồng/kg, lãi thêm 1 tỷ đồng nữa.

Kết thúc vụ thu hoạch cam và nhãn, ông Hạnh dùng số tiền lãi hơn 5 tỷ đồng mua thêm gần 10 ha đất canh tác nữa. Khu đất này ở thung lũng Nà Ka (Mộc Châu) ông dự tính sẽ đầu tư mở rộng diện tích trồng mận và cam.

Chu Khôi – Mai Chiến