Xây dựng vùng chuyên canh rau an toàn, chuyển đổi thành rau hữu cơ

Hà Nội - Rau xanh là món ăn không thiếu trong bữa ăn của mỗi gia đình, nhưng hiện nay vấn đề chất lượng rau đang được người tiêu dùng quan tâm. Đứng trước vấn đề này, ngành nông nghiệp Thủ đô đang khuyến khích người dân trồng rau an toàn, đạt tiêu chuẩn VietGAP, theo hướng hữu cơ mang lại giá trị kinh tế cao.

Mô hình trồng rau VietGAP tại huyện Phú Xuyên. Ảnh: Xuân Hiền

Từ mô hình điểm

Là một trong những địa phương có điều kiện thuận lợi để sản xuất rau màu, đạt tiêu chuẩn VietGAP, theo hướng hữu cơ, những năm qua, huyện Gia Lâm đã tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tích tụ, tập trung đất đai, chuyển đổi đất sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả để mở rộng diện tích sản xuất rau màu, từ đó, hình thành vùng sản xuất tập trung, quy mô lớn.

Đồng thời, chỉ đạo các HTX trên địa bàn quan tâm, hướng dẫn người dân về kỹ thuật trồng và chăm sóc, làm đất, làm bầu ươm cây con, phòng trừ sâu bệnh và lựa chọn loại cây trồng phù hợp với thời vụ, thổ nhưỡng... nhằm mang lại giá trị kinh tế cao.

Nhờ đó, huyện Gia Lâm hiện đã từng bước hình thành các vùng chuyên canh rau màu với tổng diện tích sản xuất rau an toàn khoảng 380ha, duy trì ổn định diện tích canh tác rau tại vùng đủ điều kiện sản xuất rau an toàn tại các xã: Văn Đức, Đặng Xá, Lệ Chi, Yên Thường, Yên Viên.

Ngoài ra, huyện duy trì và thành lập mới các tổ, nhóm nông dân quản lý, ghi chép nhật ký; mỗi nhóm có từ 10 - 20 hộ nông dân thực hiện nhiệm vụ quản lý, ghi chép, giám sát quy trình sản xuất rau an toàn tại các vùng chuyên canh đủ điều kiện sản xuất rau an toàn....

Quy hoạch xây dựng vùng rau an toàn tại Hà Nội. Ảnh: Xuân Hiền

Thị trấn Chúc Sơn được xem là một trong những điểm sáng trong sản xuất rau an toàn ở huyện Chương Mỹ. Cùng với sự hỗ trợ của HTX Rau quả sạch Chúc Sơn, người dân đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, áp dụng khoa học - kỹ thuật để mở rộng diện tích vùng sản xuất rau màu.

Khi tham gia mô hình, người dân được tập huấn kỹ thuật trồng và chăm sóc rau, củ, quả theo tiêu chuẩn VietGAP, chuyển đổi thành rau hữu cơ; không sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, giảm thiểu ô nhiễm môi trường...

Hiện, thị trấn Chúc Sơn đã xây dựng được mô hình sản xuất rau, củ, quả an toàn với diện tích quy hoạch là 60ha và vùng hạ tầng đã được Nhà nước đầu tư tương đối đồng bộ gồm, đường giao thông, hệ thống điện, nhà sơ chế rau.

Điều đáng quan tâm là nơi đây, từ khâu trồng rau đến khâu thu hoạch đều tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc "5 không", tạo ra những luống rau an toàn, bảo đảm chất lượng, cung cấp cho thị trường hơn 400 tấn/năm, đem lại giá trị thu nhập hàng tỷ đồng/ha.

Sản xuất rau an toàn hướng đi bền vững

Bạt ngàn màu xanh rau đạt tiêu chuẩn VietGAP huyện Gia Lâm. Ảnh: Xuân Hiền

Theo báo cáo của ngành nông nghiệp Hà Nội, toàn thành phố đã có 5.044ha sản xuất rau an toàn, hơn 50ha sản xuất rau hữu cơ... cùng nhiều mô hình sản xuất rau an toàn ứng dụng công nghệ cao.

Cạnh đó, Hà Nội sẽ mở rộng diện tích rau an toàn đạt khoảng 8.000-9.000ha, diện tích sản xuất rau hữu cơ đạt khoảng 400-500ha; diện tích rau ứng dụng công nghệ cao khoảng 300-500ha; đẩy mạnh phát triển các vùng chuyên canh với từng nhóm rau, áp dụng công nghệ cao, quy trình sản xuất tốt, hữu cơ, bảo đảm an toàn thực phẩm gắn với các cơ sở sơ chế, chế biến; tổ chức quản lý và hướng dẫn diện tích sản xuất rau không chuyên canh, nhỏ lẻ, manh mún, xen kẹt đúng quy trình sản xuất an toàn; phấn đấu kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật dưới ngưỡng quy định cho 90% diện tích sản xuất rau an toàn trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Để thay đổi thói quen sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón vô cơ, Sở NN-PTNT Hà Nội tổ chức nhiều lớp tập huấn, hướng dẫn bà con các địa phương chăm sóc, bổ sung chế độ dinh dưỡng trong từng giai đoạn sinh trưởng để cây trồng khỏe mạnh, kháng sâu bệnh. Nhờ đó, lượng thuốc bảo vệ thực vật nông dân Hà Nội sử dụng những năm qua luôn đứng ở nhóm thấp nhất so với các tỉnh, thành phố của cả nước.

Huyện Đông Anh đã hình thành được nhiều vùng sản xuất nông nghiệp chuyên canh hàng hóa. Ảnh: Xuân Hiền

Đặc biệt, để sản xuất rau an toàn trở thành hướng đi bền vững cho người dân, các địa phương cần tiếp tục, hỗ trợ người dân tổ chức lại sản xuất, như: Khuyến khích thành lập các tổ hợp tác, HTX hỗ trợ người dân trong quá trình sản xuất, liên kết chặt chẽ với các đơn vị bao tiêu sản phẩm để có phương án, kế hoạch sản xuất theo nhu cầu thị trường. Bên cạnh đó, chú trọng mở rộng diện tích trồng rau an toàn ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp như hệ thống phun tự động, bón phân tự động; tập trung ưu tiên cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông, thủy lợi cho các vùng chuyên canh sản xuất rau an toàn nhằm nâng cao năng suất, thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích... Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Hà Nội Nguyễn Mạnh Phương cho hay.

Xuân Hiền