Xét tặng “Điển hình tiên tiến phát triển Nông nghiệp Hữu cơ”: Các chuyên gia nói gì?

Các nhà khoa học, chuyên gia đã đưa ra những ý kiến về tiêu chí bình chọn “Điển hình tiên tiến phát triển Nông nghiệp Hữu cơ 2022”.

Cuộc họp diễn ra tại Tạp chí Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam (thứ 4 từ trái sang là TSKH. Hà Phúc Mịch, Chủ tịch VOAA)

Chiều 17/10, tại Tòa soạn Tạp chí Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam đã diễn ra buổi họp của Hội đồng xét tặng “Điển hình tiên tiến phát triển Nông nghiệp Hữu cơ 2022”.

Danh sách giám khảo là lãnh đạo, các nhà khoa học, chuyên gia gồm: TSKH. Hà Phúc Mịch, Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam (VOAA); PSG.TS. Đào Thế Anh, Phó Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam (VAAS); GS.TS. Nguyễn Văn Bộ, nguyên Giám đốc Viện VAAS;  PGS.TS. Nguyễn Xuân Hồng, Chủ tịch Hội làm vườn Việt Nam; GS.TS. Phạm Thị Vượng, nguyên Viện trưởng Viện BVTV; Chuyên gia Từ Thị Tuyết Nhung, Trưởng ban điều phối PGS Việt Nam; PGS.TS. Trần Thị Hạnh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chuyển giao & dịch vụ công nghệ sinh học hữu cơ (Bio-TCORTS).

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam, các nhà khoa học, chuyên gia đã đưa ra ý kiến về tiêu chí quan trọng nhất trong xét tặng “Điển hình tiên tiến phát triển Nông nghiệp Hữu cơ 2022”.

PGS.TS. Nguyễn Xuân Hồng, Chủ tịch Hội làm vườn Việt Nam

Theo PGS.TS. Nguyễn Xuân Hồng, tiêu chí quan trọng nhất trong xét chọn đó là những đơn vị, cá nhân tiên phong, góp phần đặt nền móng cho việc phát triển Nông nghiệp Hữu cơ (NNHC) của Việt Nam. Lý do là bởi trước khi có chính sách, hành lang pháp lý cho NNHC (như Nghị định 109, Quyết định 885), đó là những người đi đầu, mạnh dạn, dám đầu tư.

GS.TS Phạm Thị Vượng đánh giá, đơn vị, cá nhân nào làm thay đổi nhận thức và trách nhiệm của xã hội về NNHC là tiêu chí hàng đầu, bởi đây mới là mục đích cuối cùng của việc phát triển NNHC.

Còn theo chuyên gia Từ Thị Tuyết Nhung, tiêu chí quan trọng là đơn vị, sản phẩm được “Cấp giấy chứng nhận Hữu cơ”, bởi điều đó bao hàm hết các yếu tố đạt chuẩn về: sinh thái, con người, xã hội.

Nhưng giấy chứng nhận Hữu cơ lại không bao hàm yếu tố kinh tế. Vì thế, đơn vị, cá nhân để được xét tặng điển hình tiên tiến phải đảm bảo duy trì chứng nhận như thế nào, giúp ích cho xã hội ra sao, xóa đói giảm nghèo trong suốt hành trình hơn 10 năm qua kể từ ngày VOAA được thành lập rất quan trọng. Bởi điều đó chứng minh đơn vị, cá nhân “sống khỏe” nhờ đi theo con đường sản xuất NNHC.

GS.TS. Nguyễn Văn Bộ, nguyên Giám đốc Viện VAAS

GS.TS. Nguyễn Văn Bộ đưa ra cái nhìn tổng thể hơn về tiêu chí, đó là cần thống nhất bộ tiêu chí xét tặng. Ngoài ra, cần sắp xếp theo nhóm và cân đối giữa các ngành nghề (trồng trọt – chăn nuôi – thủy sản).

Các chuyên gia cũng đánh giá rất cao vai trò của VOAA trong việc phát triển NNHC. Theo PGS.TS. Nguyễn Xuân Hồng, VOAA đã xây dựng hành lang pháp lý, tiêu chuẩn hữu cơ, thúc đẩy phong trào hữu cơ, tăng cường hợp tác quốc tế, tuyên truyền, nâng cao nhận thức xã hội để NNHC Việt Nam đã có những bước nhảy vọt trong hơn 10 năm qua.

Chuyên gia Từ Thị Tuyết Nhung cũng khẳng định vai trò to lớn của VOAA trong việc phát triển NNHC. Theo bà Nhung, VOAA đã thúc đẩy ra đời hàng loạt chính sách, bởi những mô hình sản xuất NNHC chỉ có thể phát triển, lan tỏa nếu có chính sách. Còn sau khi có chính sách, VOAA tiếp tục hỗ trợ, thực tiễn hóa chính sách bằng nhiều cách.

Cuối cùng, các chuyên gia đưa ra ý kiến về những khó khăn các đơn vị, cá nhân đang gặp phải trong sản xuất NNHC.

Theo PGS.TS. Nguyễn Xuân Hồng, các đơn vị, các nhân sản xuất NNHC gặp khó khăn trong việc bảo vệ thực vật cũng phải hữu cơ, trong khi sản xuất truyền thống trước đây chủ yếu dựa vào hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, việc cải tạo môi trường sinh thái, cải tạo đất sau nhiều năm sử dụng hóa chất sẽ tốn nhiều công sức, tiền của và thời gian.

GS.TS. Phạm Thị Vượng, nguyên Viện trưởng Viện BVTV (ngồi trước); Chuyên gia Từ Thị Tuyết Nhung, Trưởng ban điều phối PGS Việt Nam (ngồi sau)

Chuyên gia Từ Thị Tuyết Nhưng đánh giá các đơn vị gặp khó khăn trong việc truyền thông, tuyên truyền, thay đổi nhận thức của người tiêu dùng. Bởi nếu không có thị trường, NNHC không thể phát triển.

Còn theo GS.TS. Phạm Thị Vượng, cái khó nhất trong sản xuất NNHC đó là đầu ra và giá cả. Rõ ràng, nếu không tiêu thụ được thì không ai sản xuất NNHC, trong khi giá của các sản phẩm hữu cơ luôn cao hơn sản xuất xuất thông thường khiến nhiều người tiêu dùng còn e dè và Việt Nam vẫn là một nước đang phát triển, nên tỉ lệ người có điều kiện để tiêu dùng sản phẩm hữu cơ chưa nhiều.

Hà Dũng