![]() |
Nhà khoa học Nguyễn Tiến Ký người đưa công nghệ cao vào sản xuất lúa sạch |
Trời nắng như chan lửa xuống mặt đất, ông Nguyễn Tiến Ky và Giám đốc Công ty Cổ phần Nông nghiệp và Dược liệu Monaco Ngô Xuân Phán đón tôi xuống thăm mô hình ứng dụng công nghệ cao trong quy trình trồng lúa kết hợp nuôi Rươi và Cua, Cáy của ông Hoang Văn Ba ở Hợp tác xã Minh Tân. Tôi nói độc đáo vì tất cả những ý tưởng, nghiên cứu và trải nghiệm mà ông trăn trở suốt mấy chục năm giờ kết quả mới rõ dần trong thực tế. 82 tuổi đời ông vẫn lặn lội đến những nơi cần đến để hướng dẫn, chia sẻ kinh nghiệm làm nông nghiệp sạch với bà con nông dân. Không chỉ quan tâm đến hạt lúa, ông còn giúp nhiều nơi trồng vải, dược liệu hữu cơ.
Tên tuổi ông Nguyễn Tiến Ky trong lĩnh vực này không nổi tiếng như việc ông làm vì ông luôn ẩn mình, lặng lẽ ngiên cứu, lặng lẽ thực hành, ông được xem là một trong những người đi đầu, dành trọn tâm huyết và trí tuệ ứng dụng công nghệ cao vào lĩnh vực nông nghiệp. Với tầm nhìn xa và niềm đam mê nghiên cứu khoa học, ông đã và đang đóng góp không ngừng nghỉ, mang lại những giải pháp đột phá, giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và tối ưu hóa hiệu quả kinh tế cho người nông dân. Không ồn ào, không tuyên bố, đích cuối cùng của ông là hạt gạo làm ra qua kiểm định của cơ quan có trách nhiệm phải đạt chuẩn hữu cơ, không chứa kim loại nặng, không dư lượng hóa chất...
Ông Nguyễn Tiến Ky là một nhà khoa học được đào tạo bài bản trong và ngoài nước, nhưng quan trọng nhất là quá trình tự học từ chính đồng đất quê hương. Nhiều năm kinh nghiệm nghiên cứu chuyên sâu về các lĩnh vực liên quan đến công nghệ sinh học, nông nghiệp công nghệ cao. Ông luôn trăn trở về việc làm thế nào để đưa khoa học kỹ thuật, đặc biệt là những thành tựu của cuộc cách mạng công nghệ vào phục vụ nông nghiệp nước nhà, vốn còn phụ thuộc quá nhiều vào điều kiện tự nhiên và phương pháp canh tác truyền thống.
Chính từ những trăn trở đó, mặc dù tuổi đã cao nhưng ông vẫn đam mê và không ngừng tìm tòi, nghiên cứu, thử nghiệm, biến những ý tưởng khoa học thành hiện thực. Ông tin rằng công nghệ cao không chỉ là chìa khóa để giải quyết các vấn đề tồn đọng của nông nghiệp như năng suất thấp, chất lượng chưa đồng đều, ô nhiễm môi trường, mà còn là động lực để đưa nông sản Việt vươn tầm quốc tế và cải thiện đời sống cho người nông dân.
Công trình và các dự án của ông Nguyễn Tiến Ky tập trung vào nhiều mảng quan trọng trong nông nghiệp, từ quản lý cây trồng, đến chế biến và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Là một trong những người mạnh dạn đưa khái niệm nông nghiệp công nghệ cao vào ứng dụng tại cơ sở. Ông và đội ngũ cộng sự của mình đã phát triển và vận hành các hệ thống truyền thống đến điều khiển bằng công nghệ trong nông trại.
Sau khi khảo sát kỹ đất, nước, không khí để thu thập dữ liệu về độ ẩm, nhiệt độ, pH, cường độ ánh sáng, nồng độ dinh dưỡng... Dữ liệu này được phân tích xử lý, giúp nông dân nắm bắt chính xác hiện trạng môi trường, đưa ra quyết định kịp thời về việc tưới tiêu, phân bón. Dựa trên dữ liệu thực tế sẽ điều chỉnh lượng nước tưới phù hợp với nhu cầu của cây trồng, tránh lãng phí nước và đảm bảo cây, con phát triển trong điều kiện tốt nhất. Điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, tạo ra môi trường tối ưu cho cây trồng, vật nuôi phát triển.
![]() |
Trao đổi với nông dân và khách tham quan ngay trên bờ ruộng |
Một trong những lĩnh vực mũi nhọn mà ông Nguyễn Tiến Ky đặc biệt quan tâm là công nghệ sinh học trong chọn giống cây trồng, vật nuôi. Ông và các cộng sự đã nghiên cứu và xác định các giống cây trồng phù hợp có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt hơn, thích nghi với điều kiện khí hậu khắc nghiệt và cho năng suất cao hơn. Điều này giúp giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học, góp phần sản xuất nông sản sạch. Tập trung vào việc áp dụng công nghệ sinh học để chọn lọc và cải thiện giống vật nuôi, cây trồng, nâng cao khả năng sinh sản, tốc độ tăng trưởng…
Ông Nguyễn Tiến Ky là một trong những người từng bước đưa công nghệ sinh học ứng dụng trong nông nghiệp ở vùng được khảo sát cụ thể. Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học và bón phân một cách khoa học, nhanh chóng và chính xác hơn so giúp tiết kiệm chi phí, bảo vệ sức khỏe người nông dân. phân tích sức khỏe cây trồng, phát hiện sớm các vùng cây bị bệnh hoặc thiếu dinh dưỡng, từ đó đưa ra giải pháp xử lý kịp thời. thống kê diện tích canh tác và ước tính năng suất một cách nhanh chóng và chính xác.
Để tối ưu hóa hiệu quả của các hệ thống nông nghiệp thông minh, giúp phân tích lượng lớn dữ liệu thu thập từ thực tế và các nguồn khác, đưa ra các dự báo về thời tiết, dịch bệnh đến nhu cầu thị trường, giúp nông dân đưa ra quyết định sản xuất thông minh, hiệu quả hơn. Từ các dữ liệu lịch sử và đưa ra các khuyến nghị về quy trình canh tác tối ưu cho từng loại cây trồng, vật nuôi từng giai đoạn phát triển.
Không chỉ dừng lại ở sản xuất, ông Nguyễn Tiến Ky còn quan tâm đến việc nâng cao giá trị nông sản sau thu hoạch. Nghiên cứu các giải pháp bảo quản nông sản tiên tiến, giúp kéo dài thời gian bảo quản, giảm hao hụt sau thu hoạch. Xây dựng quy trình kiểm định sản phẩm, giúp người tiêu dùng dễ dàng kiểm tra thông tin về quá trình sản xuất, đảm bảo sự minh bạch và tin cậy cho nông sản Việt. Dự án lúa, cua, cáy, rươi ở Minh Tân, Kiến Xương, Thái Bình, thành công có sự đóng góp của ông với tư cách là nhà khoa học.
Những ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp của ông Nguyễn Tiến Ky đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực: cây trồng, vật nuôi phát triển tốt hơn, cho năng suất cao hơn và chất lượng sản phẩm đồng đều, đạt chuẩn. Tiết kiệm nước, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, nhân công. Không sử dụng hóa chất độc hại, giảm ô nhiễm đất, nước, không khí, tạo ra nông sản sạch, an toàn cho người tiêu dùng. Nhờ sản phẩm có giá trị cao hơn, nông dân có thể bán được giá tốt hơn, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống. Góp phần định vị thương hiệu nông sản, từng bước xây dựng hình ảnh nông sản Việt Nam chất lượng cao trên thị trường.
![]() |
Cùng nông dân chia sẻ kinh nghiệm hợp tác "bốn nhà" |
Ông Nguyễn Tiến Ky không chỉ là một nhà khoa học với những nghiên cứu ứng dụng hiệu quả mà còn là một người có tầm nhìn, dám nghĩ, dám làm, không ngừng nỗ lực đưa khoa học công nghệ vào cuộc sống. Ông là nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ trẻ, đặc biệt là những người mong muốn đóng góp vào sự phát triển bền vững của nông nghiệp nước nhà. Là người nhiều năm làm quản lý ông hiểu người, hiểu việc và nắm chắc từng bước quá trình triển khai mô hình, dự án. Ông không ham làm to ngay mà tiến từng bước từ quy mô nhỏ rồi nâng cao dần, bảo đảm phù hợp với tri thức và kỹ năng của người nông dân.
Với sự tiên phong của ông Nguyễn Tiến Ky và những thành công bước đầu, nông nghiệp đang hé lộ những bước tiến vững chắc trên con đường hiện đại hóa. Tuy nhiên, chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thử thách. Việc tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng và mở rộng các mô hình nông nghiệp công nghệ cao, đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng, sẽ là những yếu tố then chốt để biến Việt Nam thành một cường quốc nông nghiệp, không chỉ về sản lượng mà còn về giá trị và sự bền vững. Hướng đi của ông Nguyễn Tiến Ky chắc chắn sẽ tiếp tục là một nhân tố quan trọng trong hành trình này, góp phần kiến tạo một nền nông nghiệp thịnh vượng và xanh sạch cho đất nước./.