Nghị định thư là chìa khóa giải quyết bài toán xuất khẩu trái cây sang Trung Quốc

Với việc gần như 100% trái cây tươi Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc phải kiểm dịch, Nghị định thư về kiểm dịch giữa 2 nước sẽ là cơ sở để giảm tần suất kiểm tra.

Nghị định thư về kiểm dịch sẽ giúp giảm tần suất kiểm dịch đối với trái cây Việt Nam xuất khẩu tới Trung Quốc

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu trái cây lớn nhất của Việt Nam. Hiện chúng ta có 11 loại trái cây được phép xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, đang có một trở ngại lớn đó 100% sản phẩm trái cây tươi Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc phải kiểm dịch, trong khi tỉ lệ kiểm dịch với trái cây Thái Lan nhập khẩu vào đất nước đông dân nhất thế giới chỉ là 30%.

Sự khác biệt này rõ ràng ảnh hưởng không nhỏ đến các doanh nghiệp xuất khẩu trái cây vào Trung Quốc, về cả chất lượng, giá thành của trái cây vì phải mất thêm không ít thời gian, công sức để kiểm dịch.

Trước thông tin này, ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) khẳng định đây là thông tin không có căn cứ về mặt pháp lý, không phải là thông tin do cơ quan có thẩm quyền của phía Trung Quốc thông báo cho phía cơ quan có thẩm quyền về kiểm dịch thực vật  (Cục Bảo vệ thực vật) của Việt Nam.

“Tất cả các lô hàng thuộc diện phải kiểm dịch thực vật, dù to, dù nhỏ khi xuất khẩu đi các nước, trong đó có Trung Quốc, đều phải thực hiện thủ tục kiểm dịch, không hề có chuyện được miễn hay giảm tỷ lệ lấy mẫu của các lô hàng. Có chăng trong kiểm dịch thực vật chỉ là quy định về tỷ lệ lấy mẫu là bao nhiêu % trong một lô hàng (ví dụ thường là 2%/lô hàng)”, ông Hoàng Trung cho biết.

Tại cuộc họp về vấn đề phê duyệt, kiểm dịch đối với trái cây sang thị trường Trung Quốc mới đây giữa Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) với Cục Kiểm dịch thực vật và động vật (Tổng cục Hải Quan Trung Quốc), ông Vương Ích Ngu, Phó Cục trưởng Cục Kiểm dịch thực vật và động vật phía nước bạn cho biết, tỷ lệ kiểm tra các lô hàng sẽ tuỳ thuộc theo tình hình nhiễm bệnh của hoa quả và có thể được điều chỉnh tùy tình hình nhiễm dịch tại từng thời điểm.

“Phải dựa theo từng loại hoa quả cụ thể và nguy cơ mang theo dịch hại. Ví dụ với quả măng cụt, sau khi Trung Quốc ký Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật với Việt Nam, Cục Kiểm dịch thực vật và động vật phải kiểm tra xem doanh nghiệp có làm tốt hay không, sản phẩm có đáp ứng yêu cầu hay không. Nếu doanh nghiệp làm tốt thì sẽ giảm tần suất kiểm tra xuống 30%, còn không làm tốt thì vẫn sẽ kiểm tra với tần suất 80%, thậm chí 100%”, ông Vương Ích Ngu nói.

Nhưng có một thực tế là hiện mới có 3/11 loại trái cây Việt Nam xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc đã ký Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật gồm măng cụt, chanh leo, sầu riêng. Còn 8 loại khác là: chuối, xoài, vải, nhãn, dưa hấu, thanh long, mít và chôm chôm chưa ký Nghị định thư.

“Cục Kiểm dịch thực vật và động vật rất hy vọng hai bên có thể ký Nghị định thư về 8 loại trái cây này để Cục Bảo vệ thực vật có biện pháp quản lý các cơ sở sản xuất, đóng gói, chế biến, xuất khẩu, chuẩn hoá sản phẩm ngay từ đầu. Như vậy, Cục Kiểm dịch thực vật và động vật sẽ có ý kiến đề xuất với Tổng cục Hải Quan để giảm tần suất kiểm tra xuống”, ông Vương Ích Ngu cho biết

Tuyên bố của ông Vương Ích Ngu cho thấy, nếu giữa 2 nước có ký kết Nghị định thư và chúng ta làm tốt việc kiểm dịch thực vật, việc giảm tần suất kiểm dịch là chuyện gần như đương nhiên.

Về phía Việt Nam, đại diện Cục bảo vệ thực vật, ông Lương Ngọc Quang cho biết: “Cục Bảo vệ thực vật đang khẩn trương phối hợp với Tổng cục Hải quan Trung Quốc đàm phán trao đổi kỹ thuật, tiến hành xây dựng các Nghị định thư đối với 8 loạt quả xuất khẩu truyền thống.

Để có thể thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch các mặt hàng trái cây sang thị trường Trung Quốc, phải xây dựng vùng trồng, cơ sở đóng gói đáp ứng yêu cầu của nước nhập khẩu; quản lý chặt việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật... Các vấn đề này, Cục Bảo vệ thực vật đều khuyến cáo, đã và đang đẩy mạnh tập huấn cho các địa phương”.

Hà Dũng (t/h)