Nông dân Đặng Xá phấn khởi tham gia dự án PSG: Sự minh bạch giúp nhà nông đổi đời

HÀ NỘI – Sau hơn 4 năm tham gia - triển khai, dự án do Tổ chức phi chính phủ Rikolto (Bỉ) hỗ trợ HTX Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp xã Đặng Xá, huyện Gia Lâm xây dựng mô hình PGS đã làm thay đổi cách thức tổ chức sản xuất của người nông dân.

Để có được thành quả như hôm nay, người dân nơi đây là những người dám thay đổi cái cũ để tiếp cận cái mới, theo đuổi khoa học - kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm và hiệu quả kinh tế. Ảnh: Xuân Hiền

Đầu năm 2001, được sự quan tâm của các ban ngành đoàn thể, xã Đặng Xá bắt đầu "cuộc cách mạng" chuyển đổi những khu vực cấy lúa kém hiệu qủa sang thâm canh rau, củ, quả tập trung với tổng diện tích hơn 200 ha. Trong đó, có 115 ha được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất rau an toàn, hơn 5ha trồng rau theo hướng hữu cơ và 10ha đạt tiêu chuẩn VietGAP đã tạo ra một diện mạo mới của vùng nông thôn ngoại thành Thủ đô.

Nhằm góp phần xây dựng ngành hàng rau, củ, quả theo hướng an toàn, bền vững và tiêu thụ thông qua các chuỗi cung ứng, năm 2018, Tổ chức phi chính phủ Rikolto (Bỉ) đã hỗ trợ HTX Đặng Xá xây dựng mô hình PGS bao gồm xác định cơ cấu, xây dựng cơ chế, chứng nhận, xử lý vi phạm và truy xuất nguồn gốc sản phẩm, qua đó giúp thay đổi cơ bản quy trình sản xuất rau sạch tại đây.

Đến nay, HTX Đặng Xá đã thành lập 15 tổ PGS, thực hiện giám sát bằng PGS, HTX được hướng dẫn và kèm cặp thành lập hệ thống, kỹ năng thanh tra giám sát và hoàn thành quy trình chứng nhận và khiếu nại cho khách hàng và thành viên. Hệ thống còn kết nạp cả khách hàng của HTX tham gia vào ban điều phối nhằm tăng cường giám sát từ người mua đối với sản phẩm sản xuất của nông dân.

Ngoài ra, việc hỗ trợ khả năng quản lý và vận hành hệ thống, nông dân còn được hướng dẫn kỹ thuật từ gieo trồng, chăm sóc đến thu hoạch; được tập huấn về kỹ thuật sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo 4 đúng, cách ủ và sử dụng phân hữu cơ và kỹ năng ghi chép nhật ký, luôn được nhắc nhở và kèm cặp để các sản phẩm được truy xuất đến tận hộ.

Cạnh đó, HTX đã có sự cải thiện và phát triển, sản lượng trung bình từ 4-5 tấn/ngày năm 2018. Đến nay đã tăng lên và cung ứng cho người tiêu dùng các quận nội thành khoảng 15 tấn rau ăn lá và rau ăn quả các loại, cao điểm có thể lên tới 100 tấn.

100% sản phẩm rau, củ, quả của Đặng Xá sau khi được thu hoạch và sơ chế đóng gói đều được dán tem QR code, giúp người tiêu dùng dễ dàng truy xuất nguồn gốc. Ảnh: Xuân Hiền

Ông Nguyễn Sỹ Khuya, ở thôn Hoàng Long, xã Đặng Xá chia sẻ: “Khi tham gia PGS không chỉ mang lại giá trị kinh tế và thu nhập ổn định cho người dân mà trồng rau hữu cơ được chứng nhận PSG còn giúp cho môi trường sống an toàn hơn. Đó là lý do vì sao ban đầu gia đình tôi quyết tâm trồng rau theo phương pháp hữu cơ, mặc dù biết sẽ vất vả hơn trồng rau thông thường rất nhiều.

Nhưng việc sử dụng phân thuốc hóa học nhiều không có lợi cho môi trường sống cũng như đất trồng. Cả nhà tôi đều sinh sống ở đây thì càng quyết tâm chọn cách nào cho an toàn với chính gia đình mình”.

Được biết, PGS là một hệ thống kiểm soát chất lượng có chi phí thấp và chứng nhận được cho toàn bộ các sản phẩm có trên đồng ruộng. Các chi phí phát sinh chủ yếu là hệ thống tài liệu lưu trữ và phân tích mẫu. PGS chứng nhận theo nhóm và có người tiêu dùng tham gia nên tính trách nhiệm và tính tự giác của nông dân được nâng cao rõ rệt.

PGS thật sự rất phù hợp với các hộ sản xuất nhỏ như các hộ dân đang tham gia HTX. Ngoài ra, khi tuân thủ tiêu chuẩn của PGS, nông dân sẽ có danh mục thuốc được dùng, không sử dụng, thuốc BVTV độc hại làm ảnh hưởng đến sức khỏe của cả người sản xuất và tiêu dùng….

Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ các thành viên của HTX sản xuất đảm bảo theo tiêu chuẩn, tiêu thụ toàn bộ sản phẩm theo các kênh của HTX đã phát triển. Sử dụng tem nhãn và bao bì để giúp cho người tiêu dùng phân biệt, nhận biết sản phẩm của HTX, trong đó chủ yếu đối với khách hàng là các bếp ăn tập thể, bếp ăn công nghiệp và siêu thị. Đồng thời mong muốn các cơ quan quản lý nhà nước, tăng cường công tác tuyên truyền để ngày càng có nhiều tổ chức, cá nhân áp dụng sản xuất theo hệ thống PGS để góp phần phát triển ngành hàng rau an toàn của Thủ đô. Trên cơ sở những kết quả đạt được của các HTX tham gia dự án, Sở NN-PTNT Hà Nội đã ban hành tài liệu hướng dẫn tạm thời áp dụng hệ thống PGS đối với sản phẩm rau an toàn trên địa Thủ đô. Đây là cơ sở để các hộ nông dân áp dụng quy trình sản xuất nhằm xây dựng chuỗi giá trị rau an toàn bền vững. Ông Nguyễn Văn Mạnh - Giám đốc HTX Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp xã Đặng Xá chia sẻ

Xuân Hiền