Xử lý dứt điểm tình trạng tàu cá vi phạm khai thác IUU

Bộ NN-PTNT yêu cầu các tỉnh Kiên Giang, Cà Mau, Bình Định sớm xử lý dứt điểm tình trạng tàu cá vi phạm khai thác IUU.

Theo Bộ NN-PTNT, từ đầu năm đến nay, cả nước đã xảy ra 32 vụ/52 tàu/453 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý. Trong đó chủ yếu là do Malaysia bắt giữ, xử lý với 23 vụ/38 tàu/367 ngư dân.

Tàu cá Việt Nam bị Cơ quan Thực thi Hàng hải Malaysia (MMEA) bắt giữ. Ảnh: New Straits Times

Các địa phương có tàu cá và ngư dân bị bắt giữ, xử lý nhiều là Kiên Giang (9 vụ/13 tàu/114 ngư dân), Cà Mau (4 vụ/08 tàu/28 ngư dân, vẫn đang tiếp tục xác minh số lượng ngư dân bị bắt giữ), Bình Định (4 vụ/6 tàu/38 ngư dân). Ngoài ra, còn 7 vụ/11 tàu cá/122 ngư dân đang chờ xác minh, nghi ngờ tàu cá thuộc tỉnh Kiên Giang, Cà Mau.

Đặc biệt thời gian gần đây xuất hiện một số vụ việc nghiêm trọng như sử dụng tên, đăng ký tàu giả để khai thác hải sản trái phép. Gần đây nhất là vụ việc Malaysia bắt giữ 4 tàu cá của Việt Nam mang tên BOY05, BOY06, BOY08, BOY12 khai thác hải sản trái phép trong vùng biển Malaysia vào ngày 31/3/2022.

Qua kiểm tra giấy chứng nhận đăng ký tàu cá do thuyền trưởng các tàu bị bắt xuất trình, lực lượng chức năng Malaysia xác định 4 tàu cá trên là tàu cá của Cà Mau (CM-93000-TS, CM-96888-TS, CM-94777-TS, CM-93111-TS).

Về chống đối người thi hành công vụ, ngày 11/4/2022, tàu KG - 93702 - TS, trong 20 ngư dân bị lực lượng chức năng Malaysia bắt giữ có 1 ngư dân bị điều tra hình sự do không hợp tác, có hành động hung dữ và đã làm cho 1 cán bộ bạn bị thương.

Tiếp đó, ngày 22/4/2022, tàu cá CM 93839 TS bị lực lượng chức năng Malaysia bắt giữ có 1 ngư dân sẽ bị điều tra hình sự do không hợp tác và có hành vi chống đối khiến cho 1 cán bộ phía bạn bị thương.

Nhằm ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài, trong công văn số 3438/BNN-TCTS, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh Bình Định, Kiên Giang, Cà Mau chỉ đạo cơ quan Công an tỉnh, Bộ đội Biên phòng tỉnh điều tra, xác minh, xử lý nghiêm minh đối với tổ chức, cá nhân tổ chức, môi giới đưa các tàu cá và ngư dân vụ việc nêu trên và các vụ việc khác có liên quan. Yêu cầu các tỉnh này có báo cáo kết quả gửi về Bộ NN-PTNT, Ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU trước ngày 6/6/2022.

Đồng thời đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh trên chỉ đạo chính quyền các cấp, sở, ban, ngành và lực lượng chức năng khẩn trương rà soát, thực hiện cấp Giấy phép khai thác thủy sản, Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho tàu cá, đăng ký, đăng kiểm; trong tháng 7/2022 hoàn thành và báo cáo Bộ NN-PTNT kết quả cấp Giấy phép khai thác và nhập dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia theo quy định để đáp ứng yêu cầu việc tra cứu thông tin, quản lý tàu cá.

Bộ NN-PTNT cũng yêu cầu các tỉnh phải xử lý dứt điểm các tàu cá còn lại chưa lắp đặt thiết bị VMS; theo dõi, quản lý chặt chẽ, đảm bảo tàu cá phải duy trì hoạt động của thiết bị VMS khi tham gia khai thác thủy sản trên biển. Đề nghị lập danh sách, khoanh vùng đối tượng, nắm chắc địa bàn để theo dõi, giám sát chặt chẽ tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU.

Cùng với đó, tăng cường công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng của tỉnh và với các địa phương khác, triển khai thực hiện có hiệu quả các giải pháp để theo dõi, quản lý tàu cá của tỉnh khác thường xuyên hoạt động trên địa bàn tỉnh (nếu để xảy ra các vụ việc vi phạm khai thác IUU thì trách nhiệm thuộc về lực lượng chức năng của tỉnh); đặc biệt là hồ sơ của tàu ngoài tỉnh thực hiện chuyển tải cho tàu hậu cần đánh bắt nguồn lợi thủy sản của tỉnh.

Kiên quyết không để tàu cá không đủ điều kiện tham gia khai thác, xử phạt nghiêm minh các tàu cá vi phạm quy định khi rời cảng, hoạt động khai thác trên biển và cập cảng bốc dỡ sản phẩm. Kiên quyết xử lý các cảng cá không đủ điều kiện hoạt động và tàu cá bốc dỡ sản phẩm tại nơi không đúng quy định.

Yêu cầu tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát; gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, đặc biệt là cấp cơ sở (xã/phường/thị trấn) trong công tác kiểm soát tàu cá, kiểm điểm, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân thiếu tinh thần, trách nhiệm trong công tác chống khai thác IUU; đặc biệt công tác tổ chức, quản lý nghề cá tại các cảng cá.

Mai Chiến