1 tổ chức bị thu hồi chứng nhận USDA do vi phạm

Hiện tại, Việt Nam đã có tất cả 269 cá nhân và tổ chức có chứng nhận USDA. Trong đó, 164 đơn vị đang duy trì, 18 đơn vị đang bị tạm dừng, 84 đơn vị đã dừng duy trì chứng nhận và 1 tổ chức bị thu hồi do vi phạm.

Ông Phạm Minh Đức, Phó chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam chia sẻ, chứng nhận hữu cơ USDA là chứng nhận của Bộ Nông nghiệp Mỹ cho các sản phẩm đạt tiêu chuẩn hữu cơ.

Hiện nay, Mỹ là thị trường hữu cơ lớn nhất thế giới, do đó logo hữu cơ USDA được nhận diện ở mức độ rất cao. Tại Việt Nam đã có khá nhiều doanh nghiệp quan tâm và đã đăng ký chứng nhận USDA và được công khai trên trang web của Bộ Nông Nghiệp Mỹ.

“Thông qua phân tích thông tin danh sách các doanh nghiệp đã và đang được chứng nhận này, chúng ta có thể thấy phần nào về sự phát triển của các doanh nghiệp sản xuất hữu cơ tại Việt Nam cả cho thị trường trong nước và thị trường xuất khẩu”, ông Đức thổ lộ.

Một số thông tin về chứng nhận USDA tại Việt Nam

Theo ông Đức, tính đến ngày 29/9/2022, ở Việt Nam đã có tất cả 269 cá nhân và tổ chức có chứng nhận USDA; trong đó gồm 164 đơn vị đang duy trì chứng nhận, 18 đơn vị đang bị tạm dừng (có thể có lỗi chưa khắc phục và chưa được cấp chứng nhận duy trì), 84 đơn vị đã dừng duy trì chứng nhận và có duy nhất 1 tổ chức bị thu hồi do vi phạm.

Từ quan sát cho thấy đã có khoảng 1/3 số doanh nghiệp từ bỏ (84/269) không tiếp tục duy trì chứng nhận mặc dù đã đạt tiêu chuẩn hữu cơ. Có khả năng cao là do vấn đề kinh doanh chưa hiệu quả hoặc không tiếp tục được tài trợ sau giai đoạn đầu.

Và, 2/3 số doanh nghiệp vẫn tiếp tục duy trì là một tín hiệu tốt, chứng tỏ mô hình có chứng nhận hữu cơ đã chứng minh được hiệu quả, chỉ có 18 đơn vị (10%) đang ở giai đoạn tạm dừng là một tỷ lệ trung bình hợp lý, không quá cao.

Đặc biệt, chỉ có duy nhất 1 đơn vị vi phạm bị thu hồi chứng nhận chứng tỏ mức độ vi phạm không cao nhưng là cảnh báo đối các đơn vị đang duy trì chứng nhận.

Tại Việt Nam, hiện có 7 tổ chức chứng nhận quốc tế hoạt động chứng nhận tiêu chuẩn USDA hoặc tương đương; trong đó Control Union chiếm ưu thế hoàn toàn với 71% thị phần, các tổ chức chứng nhận khác chỉ chiếm dưới 10%.

Một chỉ số không bất ngờ nữa là doanh nghiệp giữ chứng nhận USDA là 94%, chỉ có 6% là các hộ kinh doanh cá thể.

“Chúng ta cần tìm hiểu thêm về tỷ lệ các doanh nghiệp này là các doanh nghiệp trong nước hay có vốn đầu tư nước ngoài để có thể hiểu rõ hơn về người chủ thực sự đang quan tâm và kinh doanh sản phẩm hữu cơ”, Phó Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam lý giải.

Chứng chỉ USDA là chứng chỉ phục vụ thị trường Mỹ và các doanh nghiệp miền Nam chiếm tỷ lệ đa số nắm giữ chứng nhận này. Có thể hiểu được sự năng động và thực dụng của các doanh nghiệp miền Nam so với 25% số doanh nghiệp miền Bắc và 15% số doanh nghiệp Miền Trung và Tây Nguyên.

Tuy nhiên, qua tìm hiểu thì rất nhiều doanh nghiệp miền Nam là các đơn vị chỉ làm chế biến hoặc thương mại; doanh nghiệp ở miền Trung và Tây Nguyên chủ yếu là doanh nghiệp sản xuất (trồng trọt); trong khi doanh nghiệp ở miền Bắc thường đăng ký trong cả lĩnh vực trồng trọt và chế biến thương mại.

Hiện, USDA chứng nhận tại Việt Nam trên 4 lĩnh vực gồm trồng trọt, chế biến/thương mại, chăn nuôi, thu hái tự nhiên. Chỉ có 1 doanh nghiệp duy nhất là Vinamit có chứng nhận cho sản phẩm chăn nuôi và 2 doanh nghiệp có chứng nhận thu hái tự nhiên.

Doanh nghiệp thuần chỉ trồng trọt chiếm 12% trong khi doanh nghiệp thuần chế biến và thương mại là 28%. Điều này chứng tỏ lĩnh vực chế biến và thương mại vẫn thu hút được nhiều sự quan tâm hơn do giá trị gia tăng ở phân khúc này cao hơn.

Ngoài ra, có tới 58% số doanh nghiệp đăng ký chứng nhận đồng thời cho 2 lĩnh vực trồng trọt và chế biến. Điều này thể hiện mong muốn phát triển độc lập và làm chủ sản phẩm mang đến người tiêu dùng, tuy nhiên số doanh nghiệp có thương hiệu được biết đến là sản phẩm hữu cơ trên thị trường là chưa cao.

“Tóm lại, chứng nhận hữu cơ USDA đã được khá nhiều các doanh nghiệp Việt Nam quan tâm và đăng ký chứng nhận, phần lớn được chứng nhận bởi Control Union; trong đó các doanh nghiệp miền Nam đang chiếm ưu thế và đăng ký chủ yếu ở cả 2 lĩnh vực trồng trọt và chế biến.

Số doanh nghiệp có chứng nhận chăn nuôi và thu hoạch tự nhiên vẫn còn rất ít, nhưng phản ánh đúng tình hình sản xuất và kinh doanh sản phẩm hữu cơ tại Việt Nam”, ông Đức bộc bạch.

An Lãng