Để có chứng nhận hữu cơ mất tới 3 năm, nhưng giá trị đem lại là không thể đong đếm

(Thái Nguyên) Đó là chia sẻ của Giám đốc HTX chè an toàn Khe Cốc, ông Nguyễn Văn Tỵ về những chặng đường ông và các hội viên đã trải qua để có được giấy chứng nhận hữu cơ và thành quả hiện tại.

Ông Nguyễn Văn Tỵ, Giám đốc HTX chè an toàn Khe Cốc

Trong cuộc gặp gỡ, trao đổi với phóng viên Tạp chí Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam, ông Nguyễn Văn Tỵ, Giám đốc HTX chè an toàn Khe Cốc, xã Tức Tranh, huyện Phú Lương, Thái Nguyên đã kể về chặng đường ông và các hội viên trải qua từ ngày đầu thành lập cho đến những thay đổi để các sản phẩm được cấp giấy chứng nhận OCOP, hữu cơ.

Ngược dòng thời gian, ông Tỵ cho biết xóm Tân Thái, xã Tức Tranh đã thành lập Tổ hợp tác sản xuất chè sạch từ lâu, bởi nhiều người ý thức được việc sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ không kiểm soát ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe người sản xuất, tiêu dùng và môi trường.

Chính vì thế, từ năm 2013 rất nhiều hộ trong Tổ hợp tác ở xóm Tân Thái đã được cấp Giấy chứng nhận VietGAP. Nhưng ông Tỵ và một số thành viên không bằng lòng với những gì đã đạt được, nên đã quyết định thành lập HTX chè an toàn Khe Cốc vào năm 2018, với 7 người tham gia và đến nay đã có tổng cộng 30 hội viên.

Cùng với đó, ông Tỵ và các hội viên quyết định vay của Quỹ hỗ trợ nông dân của Hội nông dân để chuyển đổi từ VietGAP sang hữu cơ với số tiền 50 triệu/hộ/3 năm (tối đa 20 hộ được vay).

Với số tiền được vay, các hội viên của HTX chè an toàn Khe Cốc dùng để cải tạo đất, môi trường, mua phân bón hữu cơ, thuốc trừ sâu hữu cơ, thảo mộc, máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất…

Về mặt kỹ thuật, các hộ được Sở NN&PTNT tỉnh cử cán bộ về tập huấn. Đặc biệt, cứ 2 lần/tuần, các chuyên viên của Sở về kiểm tra rất kỹ việc canh tác của các hội viên đã đúng quy trình hay chưa.

Đoàn công tác đến thăm đồi chè của HTX chè an toàn Khe Cốc. Ngoài cùng bên trái là ông Đoàn Văn Viên, Chủ tịch HND xã Tức Tranh, huyện Phú Lương - Thứ hai từ trái sang là bà Dương Thu Quyên, chuyên viên ban điều hành Quỹ hỗ trợ nông dân của Hội nông dân tỉnh Thái Nguyên - Thứ ba từ trái sang là ông Nguyễn Mạnh Cường, Chủ tịch HĐQL Tạp chí Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam - ngoài cùng bên phải là Phóng viên Nguyên Hạnh

HTX chè an toàn Khe Cốc cũng hoạt động rất quy củ. Với 4 tổ trưởng của 4 tổ, các tổ sẽ kiểm tra chéo nhau để giám sát. Nếu hộ nào vi phạm quy trình sẽ bị nhắc nhở, tái phạm sẽ bị khai trừ ra khỏi HTX.

Được sự hỗ trợ về nhiều mặt như vậy, cộng với quyết tâm sản xuất bằng được chè hữu cơ, nhưng những khó khăn ban đầu là không thể tránh khỏi.

Với người sản xuất, năng suất và giá thành là 2 điều cực kỳ quan trọng. Nhưng điều này lại không có trong khoảng 1 năm đầu với HTX chè an toàn Khe Cốc kể từ thời điểm chuyển đổi sang sản xuất chè hữu cơ.

Giám đốc Nguyễn Văn Tỵ kể, trong năm đầu, năng suất chè giảm khoảng 30%, còn giá bán giảm từ 20-30% so với trước, nhưng bằng nhiều cách ông Tỵ đã thuyết phục thành công các hội viên vượt qua những khó khăn trước mắt để hướng về tương lai tươi sáng.

Và rồi những khó khăn đã dần qua đi. Sản lượng sau 1 năm đầu suy giảm đã bằng với phương thức canh tác cũ. Đặc biệt, sau 3 năm chuyển đổi, đến năm 2020, 20ha chè của HTX chè an toàn Khe Cốc đã chính thức được cấp Giấy chứng nhận hữu theo TCVN 11041. Hiện HTX chè Khe Cốc tiếp tục mở rộng diện tích chuyển đổi chè hữu cơ thêm 20ha và sẽ mở rộng thêm 15ha nữa trong tương lai.

Nhờ đó, giờ đây thương hiệu chè hữu cơ Khe Cốc đã được rất nhiều người tiêu dùng tin tưởng. Giá bán gấp từ 1,5 đến 2 lần tùy loại trà. Có loại cao cấp nhất giá lên đến 1 triệu đồng/kg.

HTX Khe Cốc cũng thực hiện nhiều chiến lược để nâng cấp sản phẩm. Từ bao bì, nhãn mác đến đầu tư máy móc, nhà xưởng để được cấp giấy chứng nhận OCOP 4 sao.

Sản phẩm chè của HTX chè an toàn Khe Cốc có bao bì bắt mắt, được dán 2 tem hữu cơ và OCOP 4 sao nên rất có uy tín trên thị trường

Chính vì vậy, ngoài việc có được chỗ đứng vững chắc trên thị trường, chè hữu cơ của HTX chè an toàn Khe Cốc còn xuất khẩu theo đường tiểu ngạch và mới nhất là xuất khẩu chính ngạch 2 lô hàng với tổng khối lượng 2 tấn đi Cộng hòa Séc.

Hiện ngoài các sản phẩm chè nổi tiếng như: chè đinh, móc câu, tôm nõn – HTX chè an toàn Khe Cốc còn sản xuất kẹo dồi matcha, bột trà xanh, trà matcha để nâng cấp các sản phẩm từ chè.

Kết thúc buổi phỏng vấn, ông Nguyễn Văn Tỵ tự hào nói giờ đây cuộc sống của ông và các hội viên rất tốt, vì thế ông muốn mô hình sản xuất của HTX chè an toàn Khe Cốc được lan tỏa.

“Vừa tốt cho mình, vừa tốt cho đời, tội gì không làm phải không nhà báo?”, ông Tỵ cười hóm hỉnh…

 Nguyên Hạnh - Hà Dũng