Đồng Hỷ: Sản xuất chè VietGAP chuyển đổi dần sang hướng theo hữu cơ

Huyện Đồng Hỷ khuyến khích, hỗ trợ người dân chuyển đổi cơ cấu giống, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào các khâu trồng, chăm sóc, sản xuất, chế biến chè… hướng theo hữu cơ.

Tại thị trấn Sông Cầu - một trong những vùng chè trọng điểm của huyện Đồng Hỷ, các hộ trồng chè ở tổ dân phố 2 cũng đang dần chuyển đổi giống chè cũ có năng suất thấp sang trồng chè NDT1 theo quy trình VietGAP, hướng dần tới tiêu chuẩn hữu cơ.

Người dân Sông Cầu giờ đã thay đổi tư duy về trồng chè theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ. Bởi, nếu cứ trồng chè thâm canh rồi bán cho thương lái như trước, thì sau khi trừ chi phí, bà con chỉ đủ tiền công nhật như lao động bình thường. Giờ trồng chè chất lượng cao theo tiêu chuẩn VietGAP, riêng việc tiêu thụ sản phẩm tại chỗ hiện nay cung không đủ cầu, ông Nguyễn Văn Hiến, tổ dân phố 2, thị trấn Sông Cầu vui vẻ chia sẻ.

Tương tự, việc đáp ứng các tiêu chí sản xuất theo quy trình VietGAP đã giúp sản phẩm chè của Hợp tác xã (HTX) chè Tuyết Hương, xã Hóa Trung, vượt qua những đợt kiểm tra gắt gao để đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao.

Nhiều HTX sản xuất chè ở huyện Đồng Hỷ dần chuyển sang hướng sản xuất chè hữu cơ.

Trồng chè theo tiêu chuẩn VietGAP phải thực hiện theo những quy trình bắt buộc, tuyệt đối không sử dụng phân vô cơ mà chỉ dùng phân hữu cơ vi sinh. Người trồng chè phải nắm vững kỹ thuật để nhận diện các loại sâu, bệnh hại và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đảm bảo nguyên tắc "4 đúng" (đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách) chị Tuyết, HTX chè Tuyết Hương chia sẻ.

Ngoài ra các thành viên trong HTX còn hướng dẫn ghi chép cẩn thận nhật ký, quy trình chăm sóc chè vào một cuốn sổ. Sau một năm, cây chè được chăm sóc đúng quy trình VietGAP mới đảm bảo tiêu chuẩn. Làm chè sạch vất vả hơn so với cách làm truyền thống, nhưng lại giúp người dân nâng cao thu nhập, sức khỏe của người trồng chè và người tiêu dùng cũng được đảm bảo.

Để nâng cao giá trị, phát triển bền vững cây chè, huyện Đồng Hỷ đã ban hành cơ chế riêng để khuyến khích, hỗ trợ người dân. Hỗ trợ 50% giá giống chè; 70% chi phí đầu tư công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước; 50% giá mua máy móc, thiết bị chế biến (không quá 500 triệu đồng/cơ sở); 40% chi phí đầu tư phân bón hữu cơ, vi sinh trong 3 năm (không quá 16 triệu đồng/ha/năm, với quy mô tối thiểu 5ha); hỗ trợ 100% kinh phí chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ lần đầu…

Cùng với đó, huyện cũng triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ bà con nông dân trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Trong đó ưu tiên việc chuyển đổi số nói chung và phân phối nông sản thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử nói riêng. Qua đó, không chỉ góp phần tiêu thụ nông sản hiệu quả, mà còn giúp bà con dễ dàng tiếp cận người tiêu dùng, mở rộng thị trường và quảng bá thương hiệu. 

Tính đến thời điểm này, diện tích chè trên địa bàn huyện Đồng Hỷ đạt 3.891ha (tăng 61ha so với năm 2019), đạt 99,44% kế hoạch đến năm 2025, đạt 94,9% so với kế hoạch đến năm 2030. Riêng diện tích chè sản xuất tập trung được áp dụng theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ đến nay là 2.000ha (tăng 800 ha so với năm 2019), đạt 80% kế hoạch năm 2025, đạt 60,61% so với kế hoạch năm 2030. Trong đó diện tích được cấp giấy chứng nhận VietGAP, hữu cơ là 602,15ha - chiếm 15,8% tổng diện tích toàn huyện, tăng 303 ha so với năm 2019.

Theo báo cáo của lãnh đạo huyện Đồng Hỷ thời gian tới, huyện tiếp tục rà soát, đánh giá kết quả thực hiện các sản phẩm nông nghiệp thế mạnh, chủ lực, sản phẩm OCOP, sản phẩm theo liên kết chuỗi cung ứng an toàn của từng địa phương; đặc biệt là các sản phẩm chè VietGAP, hữu cơ vốn là thế mạnh của địa phương. Trên cơ sở tiềm năng, lợi thế về đất đai và sản phẩm chủ lực, chúng tôi tiếp tục tăng cường xúc tiến, mời gọi, thu hút các doanh nghiệp đầu tư có tiềm lực, kinh nghiệm để thúc đẩy phát triển sản xuất...

Hiện nay, trên địa bàn huyện Đồng Hỷ đã hình thành các vùng sản xuất chè tập trung có khối lượng hàng hóa lớn, gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm tại các xã như: Minh Lập, Khe Mo, Văn Hán, Hòa Bình, thị trấn Sông Cầu… Giá trị sản phẩm thu được trên 1ha bình quân khoảng 100 - 200 triệu đồng; tại các vùng chè đặc sản có thể đạt từ 300 triệu đồng/ha trở lên. Các sản phẩm chè Đồng Hỷ đã khẳng định được chỗ đứng trên thị trường trong nước, có triển vọng xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới. 

Để nâng cao giá trị sản phẩm, phát triển bền vững cây chè, huyện Đồng Hỷ đã ban hành kế hoạch phát triển chè và các sản phẩm trà trên địa bàn huyện giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Theo đó, cây chè sẽ được tập trung phát triển tại các vùng trọng điểm sản xuất như: Minh Lập, Khe Mo, Văn Hán, Hòa Bình và thị trấn Sông Cầu.

Trong đó, 65% diện tích chè sản xuất tập trung được áp dụng theo quy trình VietGAP, hữu cơ. Huyện Đồng Hỷ đặt mục tiêu đến năm 2030, diện tích chè đạt 4.100 ha, trong đó trên 80% diện tích sản xuất tập trung được áp dụng theo quy trình VietGAP, hữu cơ; 70% sản phẩm chè do doanh nghiệp, hợp tác xã hoặc liên kết doanh nghiệp, hợp tác xã với nông hộ, sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn có thương hiệu riêng.

Hiện nay, Đồng Hỷ có gần 300 ha chè được cấp chứng nhận VietGAP và 1.300 ha sản xuất theo quy trình VietGAP. Theo định hướng của cơ quan chuyên môn và chính quyền địa phương, các hộ trồng chè ở tổ dân phố 2, thị trấn Sông Cầu đang dần chuyển đổi những giống chè cũ có năng suất thấp sang trồng giống NDT1 theo quy trình VietGAP, hướng dần tới tiêu chuẩn hữu cơ.

Quốc Tùng