Khó quy hoạch vùng sản xuất hữu cơ, Bắc Ninh hướng đến động lực phát triển mới

Với điều kiện tự nhiên, nguồn lực dành cho phát triển nông nghiệp hữu cơ bị hạn chế, Bắc Ninh đang hướng đến nền nông nghiệp hiện đại, thông minh.

Mô hình trồng rau tía tô trong nhà kính tại huyện Lương Tài của Công ty May mặc Hồ Gươm xuất khẩu sang Nhật Bản cho thu nhập khoảng 3 tỷ đồng/ha/năm.

Nông nghiệp công nghệ cao phát triển mạnh mẽ

Những năm qua, việc gắn nông nghiệp với khoa học công nghệ đã trở thành bước đột phá quan trọng trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Nhiều nghị quyết, đề án, kế hoạch về chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đầu tư hạ tầng nông nghiệp, nông thôn… đã được tỉnh Bắc Ninh quan tâm, triển khai và đi vào cuộc sống.

Đến nay, nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật về sản xuất giống, quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, công nghệ nhà lưới, nhà kính, làm đất, tưới tự động dược áp dụng… đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Ông Nguyễn Công Trình, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bắc Ninh cho biết, đến nay, toàn tỉnh có 8 vùng sản xuất an toàn đạt tiêu chuẩn VietGap; 5 vùng sản xuất lúa an toàn đạt tiêu chuẩn VietGap tổng diện tích 110 ha; 28 mô hình sản xuất rau, hoa trong nhà lưới, nhà kính với tổng diện tích khoảng 23 ha. Thu nhập vùng hoa cây cảnh hơn 500 triệu đồng/năm (Tiên Du, thị xã Từ Sơn, thành phố Bắc Ninh)...

Trong đó, mô hình trồng rau tía tô trong nhà kính tại huyện Lương Tài (Công ty May mặc Hồ Gươm) xuất khẩu sang Nhật Bản một năm cho thu nhập khoảng 3 tỷ đồng/ha.

Tỉnh Bắc Ninh hiện có 72 trang trại, doanh nghiệp chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao, tổng diện tích 161,65 ha, gồm 25 cơ sở sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, diện tích 132,52 ha. Trong đó, chăn nuôi ứng dụng công nghệ chuồng kín với 46 trang trại chăn nuôi lợn, 19 trang trại chăn nuôi gia cầm, 6 trang trại chăn nuôi thỏ, 1 trang trại chăn nuôi bồ câu.

Đặc biệt, có 3 cơ sở chăn nuôi thực hiện tự động hóa toàn bộ quá trình sản xuất, 6 cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đàn giống. Có 1 doanh nghiệp sản xuất trồng trọt và 05 doanh nghiệp sản xuất chăn nuôi được chứng nhận doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao, góp phần đưa tỷ trọng chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao hiện chiếm khoảng 40% tổng giá trị sản xuất chăn nuôi của tỉnh.

Ngoài ra, tỉnh Bắc Ninh cũng hình thành 24 cơ sở sản xuất rau, củ quả, diện tích 112,52 ha. Có 47 cơ sở sản xuất rau, hoa trong nhà lưới, nhà màng, nhà kính với diện tích 29,13 ha…

Đáng chú ý, nhiều cơ sở đã ứng dụng công nghệ tự động hóa toàn bộ quá trình sản xuất, quản lý đàn giống...

Ngành nông nghiệp Bắc Ninh đã đưa máy bay không người lái vào thử nghiệm khả năng phun thuốc trừ sâu trên đồng lúa.

Với nuôi trồng thủy sản, toàn tỉnh có 165 vùng nuôi cá trong ao đất (quy mô 10 ha trở lên) với tổng diện tích 3.229 ha, trong đó có 11 cơ sở nuôi trồng thủy sản được chứng nhận VietGap, cho thu nhập 250 triệu đồng/ha/năm...

“Hiện nay ngành nông nghiệp đang tập trung lập dự án hỗ trợ xây dựng mô hình HTX nông nghiệp, trang trại ứng dụng công nghệ cao, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị. Nhìn chung, các công đoạn của chuỗi giá trị bước đầu hoạt động tương đối hiệu quả và được tập trung ở một số sản phẩm chủ lực của địa phương như: Rau, củ, quả, chuối tiêu hồng, khoai tây, trứng gà, lúa”, ông Nguyễn Công Trình, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bắc Ninh cho hay.

Cũng theo ông Nguyễn Công Trình, hiện nay nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, mô hình kinh tế trang trại phát triển tạo động lực, làm thay đổi trong tổ chức sản xuất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, sản xuất theo chuỗi giá trị.

Toàn tỉnh đã thu hút được gần 200 doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh nông nghiệp, góp phần khai thác hiệu quả các tiềm năng về đất đai, lao động… tạo động lực cho phát triển sản xuất nông nghiệp tại các địa phương trong tỉnh. Liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân đã có những đóng góp quan trọng để tạo bước đột phá trong trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh.

Khó quy hoạch được vùng sản xuất hữu cơ

Trao đổi nhanh với phóng viên Tạp chí Hữu cơ Việt Nam về mục tiêu thực hiện tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp tỉnh Bắc Ninh theo hướng phát triển nông nghiệp bền vững, nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng và khả năng cạnh tranh của nông sản, trong đó có sản xuất hữu cơ, ông Nguyễn Công Trình, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bắc Ninh cho rằng, đây là điều tỉnh Bắc Ninh cũng mong muốn hướng đến.

Tuy nhiên, theo vị Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bắc Ninh, việc chuyển đổi, quy hoạch vùng sản xuất hữu cơ đối với Bắc Ninh hiện nay là điều không hề đơn giản. Bởi, Bắc Ninh có diện tích tự nhiên nhỏ nhất cả nước và đất dành cho nông nghiệp bị hạn chế, phân tán nhỏ lẻ. Quỹ đất nông nghiệp đã phải nhường chỗ cho các khu công nghiệp tập trung, cụm công nghiệp, làng nghề…

Ông Nguyễn Công Trình, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bắc Ninh.

“Việc quy hoạch vùng sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ lại rất chặt chẽ, nghiêm ngặt và tương đối khó khăn với ngành nông nghiệp của Bắc Ninh. Rõ ràng, việc tạo ra sản phẩm hữu cơ là điều mong muốn, hướng đến của mỗi địa phương, nhưng với điều kiện như Bắc Ninh hiện nay, không dễ để thực hiện được. Việc này phải có thời gian nghiên cứu thêm mới có thể chọn lựa được sản phẩm phù hợp chuyển sang canh tác hữu cơ. Hiện tại, tỉnh mới chỉ có sản phẩm hướng theo hữu cơ chứ chưa có sản phẩm nào đạt chứng nhận hữu cơ cả”, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Công Trình cho hay.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh có nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao được hình thành và khẳng định thương hiệu như: HTX rau an toàn thôn Liên Ấp (Việt Đoàn, Tiên Du), HTX rau công nghệ cao Liêm Anh (Việt Đoàn, Tiên Du); HTX dịch vụ nông nghiệp Ngăm Mạc (Lãng Ngâm, Gia Bình); HTX dịch vụ nông nghiệp Đức Lân (Yên Phụ, Yên Phong); HTX chăn nuôi gia cầm Cường Thịnh (Đông Thọ, Yên Phong), trang trại Delco (Nguyệt Đức, Thuận Thành)...

Hải Sơn