Nỗ lực kiến tạo tương lai xanh

Tại Việt Nam, các tổ chức phi chính phủ (NGOs), đặc biệt là các tổ chức quốc tế, đã và đang đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ phát triển. Nhờ những nỗ lực không mệt mỏi, họ đang góp phần kiến tạo một nền nông nghiệp xanh, thân thiện với môi trường và mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng.

Ngày 6/2/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có buổi làm việc với ông Khuất Ngọc Đông – Tổng giám đốc Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực Liên Hợp Quốc

Động lực thúc đẩy nông nghiệp trong nước

Những năm qua, các tổ chức quốc tế như FAO, SNV, USAID, GIZ, IDRC và đặc biệt là Naturland, đã triển khai nhiều dự án và chương trình mang tính chiến lược, hỗ trợ toàn diện cho phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam. Các tổ chức trên không chỉ hỗ trợ về kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn cũng như kinh phí nhằm phát triển nền nông nghiệp hữu cơ dài lâu, bền vững.

Thông qua các khóa đào tạo, tập huấn và hội thảo, các tổ chức trên đã trang bị cho nông dân những kiến thức và kỹ năng cần thiết về sản xuất hữu cơ. Ví dụ, dự án “Phát triển chuỗi giá trị nông sản hữu cơ” do USAID tài trợ đã đào tạo cho hơn 10.000 nông dân về kỹ thuật canh tác hữu cơ, giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Họ hướng dẫn nông dân áp dụng các phương pháp canh tác bền vững, như sử dụng phân bón hữu cơ, quản lý dịch hại sinh học và luân canh cây trồng, góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sản phẩm.

SNV đã hỗ trợ rất lớn trong các dự án thủy sản nuôi tôm sinh thái bảo vệ rừng ngập mặn tại Cà Mau, giúp hơn 500 hộ nông dân đạt chứng nhận IMO (tổ chức chứng nhận của Thuỵ Sĩ) qua đó dễ dàng tiếp cận thị trường EU với giá bán cao hơn từ 20-30%. Riêng GIZ cũng đóng góp vào việc phát triển các mô hình canh tác hữu cơ bền vững tại các tỉnh miền núi phía Bắc, giúp cải thiện sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Trong khuôn khổ thúc đẩy hợp tác chiến lược và xúc tiến thương mại toàn cầu, ngày 6/02 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đã có buổi làm việc với Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực Liên Hợp Quốc (FAO). Hiện nay, trong khuôn khổ chương trình hợp tác giai đoạn 2022-2026, FAO tập trung vào 4 trụ cột chính: Sản xuất tốt hơn, Dinh dưỡng tốt hơn, Môi trường tốt hơn và Cuộc sống tốt hơn. Để thực hiện các mục tiêu này, hai bên đã triển khai 16 dự án với tổng kinh phí gần 30 triệu USD.

Ngày 16/10/2024, Hiệp hội Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam và Hiệp hội Nông nghiệp Sinh thái Đức (Naturland) đã ký kết thỏa thuận hợp tác xây dựng nền tảng học tập trực tuyến về nông nghiệp hữu cơ.

Các tổ chức quốc tế đã cung cấp nguồn vốn quan trọng cho các dự án phát triển nông nghiệp hữu cơ, giúp nông dân và doanh nghiệp đầu tư vào cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và công nghệ tiên tiến. Ví dụ, FAO đã hỗ trợ xây dựng hơn 200 mô hình trình diễn nông nghiệp hữu cơ trên khắp cả nước, giúp nông dân tiếp cận và áp dụng các kỹ thuật mới. Nếu FAO tạo điều kiện cho nông dân tiếp cận các nguồn tín dụng ưu đãi, giúp họ mở rộng sản xuất và nâng cao thu nhập. Thì USAID đã hỗ trợ rất nhiều cho việc hình thành và phát triển các chuỗi giá trị nông sản hữu cơ, kết nối chặt chẽ nông dân với thị trường tiêu thụ, đảm bảo đầu ra ổn định cho sản phẩm. Sau khi tham gia dự án, hơn 5.000 nông dân đã có mức tăng thu nhập trung bình từ 15-20%. Riêng IDRC lựa chọn đầu tư vào các nghiên cứu về nông nghiệp hữu cơ, giúp tìm ra các giải pháp sáng tạo để phát triển ngành này.

Xây dựng chuỗi giá trị, mở rộng thị trường nông sản

Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ kỹ thuật và tài chính, các NGOs còn đóng vai trò là cầu nối quan trọng, xây dựng chuỗi giá trị và mở rộng thị trường cho sản phẩm hữu cơ tại Việt Nam. Họ tạo dựng môi trường thuận lợi cho nông dân và doanh nghiệp gặp gỡ, trao đổi và hợp tác, xây dựng các mối quan hệ đối tác bền vững. Họ hỗ trợ xây dựng các mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ, đảm bảo sự hài hòa lợi ích giữa các bên và tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm. Ví dụ, dự án “Phát triển thị trường nông sản hữu cơ” do SNV triển khai đã giúp kết nối hơn 100 doanh nghiệp với hơn 1.000 hộ nông dân, tạo ra các chuỗi cung ứng ổn định và bền vững.

Ngày 11/11/2024, Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam làm việc với Đại sứ quán Đan Mạch và các chuyên gia

bàn đề xuất các hoạt động cho dự án hữu cơ sắp tới giữa hai nước.

Thông qua các chương trình truyền thông và quảng bá, các NGOs đã góp phần nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về lợi ích của sản phẩm hữu cơ, tạo ra nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng. Theo thống kê của Bộ NN&PTNT (nay là Bộ Tài nguyên và Môi trường) trong gia đoạn 2015-2020 thị trường nông sản hữu cơ tại Việt Nam đã tăng trưởng trung bình 10-15% mỗi năm. Họ hỗ trợ xây dựng các kênh phân phối đa dạng, từ cửa hàng, siêu thị đến chợ phiên, giúp sản phẩm hữu cơ tiếp cận dễ dàng hơn với người tiêu dùng.

Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam (VOAA) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam. VOAA đã phối hợp với các tổ chức quốc tế như Naturland để tổ chức các hội thảo, tập huấn và diễn đàn về nông nghiệp hữu cơ, giúp nâng cao kiến thức và kỹ năng cho nông dân và doanh nghiệp. VOAA cũng tham gia vào việc xây dựng các tiêu chuẩn hữu cơ quốc gia, góp phần tạo ra một môi trường pháp lý thuận lợi cho sự phát triển của ngành này. Các tổ chức này đã hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp tiếp cận các tiêu chuẩn chứng nhận hữu cơ quốc tế, nâng cao uy tín và giá trị thương hiệu của sản phẩm. Họ cung cấp tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật để giúp nông dân và doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu khắt khe của chứng nhận, đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế. Tổ chức Control Union cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dịch vụ chứng nhận hữu cơ tại Việt Nam, giúp các doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm sang thị trường quốc tế.

Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu đáng khích lệ, các NGOs vẫn còn đối mặt với không ít thách thức trong quá trình thúc đẩy phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam. Nguồn lực tài chính và nhân lực hạn chế, tập quán canh tác truyền thống khó thay đổi, và thị trường tiêu thụ chưa thực sự phát triển là những rào cản cần vượt qua. Tuy nhiên, với sự quan tâm của chính phủ, sự nỗ lực của các NGOs và sự ủng hộ của cộng đồng, nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam có nhiều triển vọng phát triển mạnh mẽ trong tương lai, góp phần xây dựng một nền nông nghiệp xanh, bền vững và thịnh vượng. Chính phủ Việt Nam đã đặt mục tiêu đến năm 2030, diện tích đất nông nghiệp hữu cơ đạt 2,5-3% tổng diện tích đất nông nghiệp, và các NGOs sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ đạt được mục tiêu này.

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

[Longform] KỲ 2: Nông dân "trong mê cung" giấy chứng nhận hữu cơ: Lựa chọn nào phù hợp?

Nghiên cứu trao đổi 27/05/2025 11:28

Để được cấp giấy chứng nhận hữu cơ là cả một hành trình gian nan mà chỉ các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ mới nắm được.

Hành động quyết liệt để phát triển bền vững ngành hàng sầu riêng

Nghiên cứu trao đổi 25/05/2025 13:58

Ngày 24/5, tại thành phố Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk), Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức Hội nghị “Phát triển ngành hàng sầu riêng bền vững” nhằm tổng kết tình hình sản xuất, xuất khẩu; đánh giá những thuận lợi, khó khăn và bàn các giải pháp tháo gỡ để thúc đẩy phát triển ngành hàng sầu riêng một cách bền vững, ổn định và hiệu quả. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy và Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn dự và đồng chủ trì Hội nghị.

Đưa nông nghiệp hữu cơ về vùng sâu vùng xa, tiềm năng lớn nhưng còn nhiều trăn trở

Nghiên cứu trao đổi 25/05/2025 09:25

Trong những năm gần đây, nông nghiệp hữu cơ ngày càng được quan tâm như một hướng đi tất yếu của nền sản xuất nông nghiệp bền vững, thân thiện với môi trường và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Trước áp lực ngày càng lớn từ biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên và nhu cầu tiêu dùng thực phẩm an toàn, mô hình sản xuất này được xem là giải pháp toàn diện. Tuy nhiên, tại nước ta, nông nghiệp hữu cơ vẫn đang trong giai đoạn phát triển ban đầu và chủ yếu tập trung ở các khu vực có điều kiện thuận lợi. Câu hỏi đặt ra là: liệu có thể đưa nông nghiệp hữu cơ về chiều sâu, vùng xa, những khu vực thường được xem là “vũng trũng” của phát triển nông nghiệp được không?

Xóa bỏ rào cản để kinh tế tư nhân phát triển

Nghiên cứu trao đổi 24/05/2025 09:29

Kinh tế tư nhân, với sức sống mãnh liệt và khả năng thích ứng linh hoạt, luôn được xem là một động lực quan trọng, một trụ cột vững chắc cho sự phát triển bền vững của mọi nền kinh tế. Tại Việt Nam, Đảng và Nhà nước đã khẳng định vai trò then chốt của kinh tế tư nhân trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, để tiềm năng to lớn này được giải phóng và phát huy tối đa, việc quyết liệt xóa bỏ những rào cản đang kìm hãm sự phát triển của khu vực kinh tế này là một nhiệm vụ cấp bách và chiến lược.

"Vùng đất hứa" của nông nghiệp hữu cơ trên cao nguyên Lâm Viên

Nghiên cứu trao đổi 23/05/2025 10:15

Giữa cao nguyên Lâm Viên thơ mộng, nơi khí hậu mát mẻ quanh năm ôm trọn những đồi chè xanh mướt và những vườn rau quả trĩu quả, một cuộc cách mạng xanh đang âm thầm diễn ra. Lâm Đồng, với những lợi thế tự nhiên độc đáo và sự quyết tâm của chính quyền địa phương cùng người dân, đang dần khẳng định vị thế là tỉnh phát triển nông nghiệp hữu cơ tốt nhất Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở việc tạo ra những sản phẩm nông sản sạch, an toàn, Lâm Đồng còn đang xây dựng một hệ sinh thái nông nghiệp bền vững, hài hòa với thiên nhiên và mang lại giá trị kinh tế cao cho cộng đồng.

Những lợi ích thiết thực khi nuôi gà trên đệm lót sinh học

Chế phẩm sinh học 23/05/2025 10:00

Nuôi gà trên đệm lót sinh học dày, ủ phân hữu cơ đã giải quyết rất hiệu quả vấn đề gây ô nhiễm môi trường mà các trang trại chăn nuôi đang gặp hiện nay. Nuôi gà trên đệm lót sinh học giúp gà ít mắc bệnh, phát triển đồng đều hơn.

Nông nghiệp Hữu cơ không thể tách rời Tín dụng xanh

Tiêu chuẩn hữu cơ 22/05/2025 10:21

Trong giai đoạn toàn cầu hóa và những thách thức về biến đổi khí hậu, an ninh lương thực và sức khỏe cộng đồng, nông nghiệp hữu cơ nổi lên như một giải pháp sản xuất bền vững, thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi từ phương pháp canh tác truyền thống sang hữu cơ đòi hỏi nguồn lực tài chính đáng kể.

Hợp tác xã, Người nông dân và Tín dụng xanh - Mối quan hệ cộng hưởng

Nghiên cứu trao đổi 21/05/2025 15:36

Kinh tế Việt Nam đặc biệt là nông nghiệp đang đối mặt với nhiều thách thức từ biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường đến yêu cầu ngày càng cao của thị trường về chất lượng và an toàn thực phẩm, mô hình hợp tác xã và việc tiếp cận tín dụng xanh nổi lên như những giải pháp then chốt cho sự phát triển bền vững của người nông dân. Mối quan hệ giữa hợp tác xã, người nông dân và tín dụng xanh không chỉ là mối quan hệ vay và cho vay thông thường, mà là sự cộng hưởng, hỗ trợ lẫn nhau để hướng tới một nền nông nghiệp xanh, hiệu quả và có trách nhiệm với môi trường.

Quảng Trị: Ứng dụng chế phẩm vi sinh vật trong sản xuất nông nghiệp bền vững

Chế phẩm sinh học 21/05/2025 15:13

Để phục vụ cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ, Sở Khoa học và Công nghệ Quảng Trị đã chỉ đạo Trung tâm Nghiên cứu, Chuyển giao công nghệ và Đổi mới sáng tạo Quảng Trị tập trung nghiên cứu sản xuất các loại chế phẩm sinh học và được ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp mang lại hiệu cao trên nhiều lĩnh vực.

Giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục và đào tạo nhân lực cho nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 21/05/2025 10:22

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, suy thoái môi trường và yêu cầu ngày càng cao về chất lượng thực phẩm, nông nghiệp hữu cơ đã trở thành một xu hướng tất yếu của nền nông nghiệp hiện đại, không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới. Tuy nhiên, để phát triển ngành nông nghiệp hữu cơ một cách bền vững, nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt và giáo dục đào tạo sẽ đóng vai trò trung tâm trong việc xây dựng đội ngũ này.

Bèo hoa dâu lên núi

Chế phẩm sinh học 21/05/2025 10:19

Tôi vẫn nhớ ngày ấy, cánh đồng trước vụ cấy, những thảm bèo hoa dâu xanh mát nối dài. Nghe mẹ tôi khen, thửa ruộng nào nuôi nhiều bèo hoa dâu, lúa trĩu bông, nặng hạt, gạo thơm, cơm ngon. Hạt gạo ngày ấy trắng trong, khi cơm sôi đã tỏa mùi thơm bay ra tận đầu ngõ. Khi xới bát cơm, mùi cơm thơm như mời gọi mọi người cùng vào mâm. Thật lạ, vào quãng giữa những năm 60, bèo hoa dâu trên ruộng làng tôi cứ thưa dần. Việc chăm thả bèo đi vào quên lãng…

Hiệu quả kép trên vùng đất lúa

Tiêu chuẩn hữu cơ 21/05/2025 08:53

Kiến Xương, một huyện ven biển của tỉnh Thái Bình, nổi tiếng với nghề trồng lúa nước. Trong những năm gần đây, người dân nơi đây đã sáng tạo và phát triển một mô hình nông nghiệp độc đáo, kết hợp giữa trồng lúa và nuôi rươi, mang lại hiệu quả kinh tế cao và mở ra hướng đi bền vững cho nền nông nghiệp địa phương.

XEM THÊM