Sơn La: Cần mở “nút thắt” để thúc đẩy phát triển nông nghiệp thông minh, nông thôn bền vững

Thời gian qua, nông nghiệp công nghệ cao được xác định là lĩnh vực ưu tiên phát triển tại Sơn La. Chính quyền và nhân dân trong tỉnh đã có nhiều động thái tập trung chuyển dịch nông nghiệp hóa học sang nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp thông minh. Qua đó, góp phần tạo bước đột phá về năng suất, chất lượng nông sản, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội và đảm bảo sự phát triển nông nghiệp bền vững.

Sơn La trung chuyển dịch nông nghiệp hóa học sang nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp thông minh.

Chuyển biến tích cực

Ông Hà Như Huệ, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Sơn La cho biết, sau hơn 2 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-HĐND ngày 28/2/2020 của HĐND tỉnh Sơn La về chính sách khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn đã tạo những chuyển biến tích cực trong lĩnh vực nông nghiệp, thúc đẩy phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững.

Đến nay, toàn tỉnh Sơn La hiện có 740 HTX nông nghiệp với 34.360 thành viên với tổng vốn điều lệ trên 101 tỷ đồng. Doanh thu bình quân đạt 2 tỷ đồng/năm/HTX.

Trong đó, có 184 HTX có tổ chức dịch vụ tiêu thụ sản phẩm cho các thành viên, 86 HTX tham gia liên kết, 49 HTX sở hữu sản phẩm OCOP, gần 200 HTX ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất.

Nhiều HTX nông nghiệp đã phát huy được vai trò trong tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho nông dân, ứng dụng có hiệu quả khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất. Có nhiều sản phẩm nông sản đã xây dựng được nhãn mác, dán tem truy xuất nguồn gốc, giấy chứng nhận VietGAP.

Một số sản phẩm được xếp hạng sản phẩm OCOP của tỉnh, nhiều sản phẩm được đưa vào hệ thống siêu thị trên cả nước và xuất khẩu ra thị trường nước ngoài.

Điển hình như HTX Dâu tây Hồi Dương (bản Huổi Dương, xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) đã liên kết sản xuất tập trung, xây dựng thương hiệu, uy tín đối với khách hàng, đáp ứng yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm trong sản xuất nông nghiệp.

Bà Bùi Thị Thơ, Giám đốc HTX Dâu tây Hồi Dương, chia sẻ, với 300 triệu đồng được hỗ trợ từ Nghị quyết 128/NQ-HĐND, các thành viên HTX đã bỏ thêm vốn đầu tư hệ thống tưới tự động cho 20 ha dâu tây trồng xen cây ăn quả. Ngoài ra, HTX còn đầu tư 2 nhà màng, tổng diện tích khoảng 2.000 m2 ươm dâu giống Hana Nhật.

Hiện nay, HTX Dâu tây Hồi Dương đã phát triển lên 47 thành viên, với trên 100 ha dâu tây và cây ăn quả các loại, trong đó có gần 15ha được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Người dân Sơn La chăm sóc dâu tây.

Sản phẩm dâu tây được trồng ở Sơn La cho mẫu mã đẹp.

Chị Hoàng Thị Thảo, Giám đốc HTX Nông nghiệp Quỳnh Thuận (xã Chiềng Pha, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La) cho biết, năm 2020, HTX được hỗ trợ 170 triệu đồng theo Nghị quyết 128/NQ-HĐND để đánh giá, cấp chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, xây dựng nhận diện thương hiệu và bao bì nhãn mác.

Đến nay, HTX Nông nghiệp Quỳnh Thuận có 13 ha thanh long ruột đỏ trồng theo quy trình VietGAP, đã được cấp mã số vùng trồng. Sản lượng dự kiến năm nay ước đạt 200 tấn quả. HTX được hỗ trợ xây dựng nhận diện thương hiệu, bao bì nhãn mác giúp sản phẩm có giá bán cao hơn, được khách hàng tin tưởng, ưa chuộng.

“Giai đoạn 2020-2022, toàn tỉnh Sơn La có 184 doanh nghiệp, HTX được hỗ trợ xây dựng hệ thống nhận diện và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Tỉnh đã có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã tổ chức chứng nhận đánh giá, cấp giấy chứng nhận VietGAP, GlobalGAP, hoặc các tiêu chuẩn tương tự; hỗ trợ hỗ trợ nhãn mác, bao bì; đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm nước... với tổng kinh phí trên 11,7 tỷ đồng, góp phần thay đổi nhận thức, tư duy sản xuất của các HTX nông nghiệp”, ông Hà Như Huệ, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Sơn La thông tin thêm.

Tháo nút thắt chính sách

Tuy nhiên, theo Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Sơn La, quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết 128 cũng gặp phải một số khó khăn, vướng mắc như: Hồ sơ yêu cầu để được hỗ trợ một số nội dung của nghị quyết này còn phức tạp, đòi hỏi phải được lập, thẩm định theo quy trình, thủ tục của một dự án đầu tư, qua nhiều bước, nhiều ngành, lĩnh vực thẩm định dẫn đến khó khăn cho các HTX.

Điều kiện hỗ trợ quy định tại Nghị quyết số 128/NQ-HĐND yêu cầu cơ sở có quy mô lớn, như: Cơ sở chăn nuôi bò thịt yêu cầu quy mô từ 100 con trở lên; cơ sở bảo quản rau, quả tươi yêu cầu quy mô đạt từ 500 tấn kho trở lên...

Mô hình sản xuất rau an toàn trái vụ tại tỉnh Sơn La. 

Để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, HTX thúc đẩy phát triển nông nghiệp, Sở NN-PTNT tỉnh Sơn La đang tiếp tục phối hợp các đơn vị liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến về nội dung, trình tự, thủ tục hồ sơ đề nghị hỗ trợ theo Nghị quyết số 128/NQ-HĐND, tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng được vay vốn đầu tư cơ sở sản xuất, bảo quản, chế biến nông sản...

“Lĩnh vực nông nghiệp đang là một trong những ngành thế mạnh và tiềm năng của tỉnh Sơn La. Vì vậy, xây dựng và triển khai chính sách khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn là một trong những giải pháp thực hiện 2 mục tiêu xây dựng tỉnh Sơn La trở thành trung tâm phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và trở thành trung tâm chế biến nông sản vùng Tây Bắc vào năm 2025”, ông Hà Như Huệ nhấn mạnh.

“Chủ trương của tỉnh Sơn La là xây dựng và phát triển các HTX nông nghiệp kiểu mới, ứng dụng khoa học, công nghệ cao gắn với chuỗi giá trị là định hướng lâu dài của tỉnh. Theo đó, để triển khai theo chủ trương, Sở NN-PTNT Sơn La đã phối hợp triển khai thực hiện các Đề án: Lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh; thí điểm xây dựng vùng nguyên liệu nông, lâm sản đạt chuẩn phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu giai đoạn 2021-2025; thí điểm cổng thông tin quản lý, giám sát, truy xuất minh bạch và kết nối thị trường nông sản Việt Nam Egap.vn, đưa các sản phẩm của HTX xã lên sàn thương mại điện tử... Bên cạnh đó, tiếp tục vận động các HTX áp dụng công nghệ tiên tiến trong chế biến nhằm tăng dần tỷ trọng xuất khẩu hàng có giá trị gia tăng cao, giảm tỷ trọng hàng sơ chế. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ vào sản xuất nông nghiệp”, ông Hà Như Huệ, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Sơn La cho hay.

 

Hải Sơn