Nhiều năm nay, xuất khẩu thủy sản của nước ta đang giảm mạnh do Ủy ban Châu Âu (EC) cảnh báo “thẻ vàng”.
Ngành kinh tế mũi nhọn
Trong những năm qua, Thủy sản đã trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần quan trọng vào phát triển KT-XH của đất nước. Tổng sản lượng thủy sản hàng năm đạt khoảng 8,3 - 8,5 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 8,5 - 8,9 tỉ USD. Theo Chiến lược phát triển thủy sản đến năm 2030, dự kiến tổng sản lượng thủy sản đạt 9,8 triệu tấn; kim ngạch xuất khẩu đạt từ 14 - 16 tỉ USD.
Sản lượng khai thác thủy sản năm 2021 của nước ta ước đạt 3,8 triệu tấn.
Tính đến nay, tổng số tàu cá trong cả nước là 94.572 chiếc, sản lượng khai thác thủy sản năm 2021 ước đạt 3,8 triệu tấn với gần 1 triệu lao động trực tiếp trên biển và khoảng 4 triệu lao động gián tiếp, đã góp phần giải quyết sinh kế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân vùng ven biển, hải đảo; và góp phần rất quan trọng trong công cuộc bảo vệ an ninh, chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Tuy nhiên, việc quản lý nguồn lợi và khai thác thủy sản vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế; phát triển thiếu bền vững, chưa đáp ứng đầy đủ các quy định pháp lý về quản lý nghề cá.
Do vậy, ngày 23/10/2017 Ủy ban Châu Âu (EC) đã cảnh báo “thẻ vàng” đối với sản phẩm hải sản khai thác của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Châu Âu vì chưa tuân thủ đầy đủ các quy định về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (gọi tắt là Khai thác IUU).
Trước vấn đề trên, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt các Ban, bộ, ngành và UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển tập trung triển khai các giải pháp để thực hiện khuyến nghị của EC, gỡ cảnh báo “thẻ vàng”.
Với sự cam kết, nỗ lực hành động, quyết tâm chính trị của Việt Nam gỡ cảnh báo “thẻ vàng” đã được phía EC ghi nhận, đánh giá cao. Sau hơn 4 năm triển khai thực hiện các khuyến nghị của EC, chống khai thác IUU, phía EC khẳng định Việt Nam đã có nhiều tiến bộ và đang đi đúng hướng.
Thế nhưng, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại, hạn chế chậm khắc phục, chủ yếu như: Tình hình tàu cá vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài tiếp tục tiếp diễn. Ngư dân chưa thực hiện nghiêm việc lắp đặt, vận hành thiết bị VMS theo quy định.
Công tác kiểm soát tàu cá ra vào cảng, lao động trên tàu cá, kiểm soát sản lượng qua cảng để thực hiện đúng quy định về chứng nhận, xác nhận, truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác còn chưa chặt chẽ, chưa đảm bảo độ tin cậy.
Kết quả thực thi pháp luật, xử phạt còn chưa nghiêm, thống nhất giữa các địa phương. Chế tài xử phạt còn chưa đủ mạnh so với các nước trong khu vực, chưa đảm bảo tính răn đe…
Xuất khẩu thủy sản giảm mạnh
Theo các chuyên gia, nếu không giải quyết được hoạt động khai thác IUU, Việt Nam sẽ bị xác định là quốc gia không hợp tác và có thể sẽ bị áp dụng biện pháp “thẻ đỏ”. Nếu trường hợp này xảy ra, thì tất cả sản phẩm thủy sản từ khai thác sẽ bị cấm xuất khẩu vào EU.
Sau khi bị EC cảnh báo "thẻ vàng", xuất khẩu thủy sản của nước ta giảm mạnh.
EU là thị trường tín chỉ nên các thị trường khác có thể sẽ áp dụng biện pháp tương tự. Trong năm 2020, Ủy ban Thương mại quốc tế Hoa Kỳ (USITC) đã tổ chức phiên điều trần với Việt Nam trong khuôn khổ điều tra hàng thủy sản khai thác IUU nhập khẩu vào Hoa Kỳ.
Từ khi EC cảnh báo “thẻ vàng” đã tác động rõ rệt đến hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, giảm liên tục qua các năm: Năm 2018 (giảm 6% so với năm 2017); năm 2019 (giảm 15% so với năm 2018) và năm 2020 (giảm 13% so với năm 2019). Thị trường EU từ vị trí thứ 2 trong top thị trường nhập khẩu hải sản của Việt Nam đã tụt xuống vị trí thứ 5 kể từ năm 2018.
Ngoài ra, chi phí xuất khẩu tăng cao, thời gian thông quan kéo dài; 100% lô hàng hải sản có nguồn gốc từ khai thác xuất khẩu sang thị trường EU đều bị giữ lại để kiểm tra, gây rất nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp.
Đồng thời gây ảnh hưởng đến đời sống của ngư dân, đặc biệt ảnh hưởng đến uy tín của ngành Thủy sản Việt Nam và hình ảnh quốc gia trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực hội nhập sâu rộng trong khu vực và quốc tế, thực hiện cam kết đối với các Hiệp định, Công ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên hoặc tham gia.
Vì vậy, việc xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án “Phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định đến năm 2025” là rất cấp thiết, nhằm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC; thúc đẩy phát triển ngành Thủy sản bền vững, có trách nhiệm và hội nhập quốc tế.
Bên cạnh đó, thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 8 khóa XII về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Mai chiến
Quy trình trồng rau hữu cơ được Bác Tôm kiểm soát chặt chẽ, đồng thời đảm bảo vệ sinh an…
(Hà Nội) Thủ đô đang thực hiện nhiều biện pháp để gia tăng tiêu thụ nông sản, nhất là trong…
Thời gian qua, bà con nông dân trên cả nước đang triển khai mô hình chăn nuôi gia súc, gia…
Với việc Trung Quốc chính thức mở cửa lại biên giới sau 3 năm hạn chế vì dịch Covid-19, Việt…
Vĩnh Phúc – Đó là anh Nguyễn Văn Sâm, thôn Vinh Hoa, xã Tử Du, Lập Thạch đã thành công…
Để xây dựng được những mạng lưới, các chuỗi kinh doanh thực phẩm an toàn, cần có sự quan tâm…
Giá lúa gạo hôm nay 28/12 tại Đồng bằng sông Cửu Long không có biến động so với hôm qua.…
Giá lúa gạo hôm nay 27/12 tại Đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục xu hướng đi ngang. Hiện nhiều…
Trung Quốc đã ký Nghị định thư với Việt Nam về việc xuất khẩu tổ yến với nhiều yêu cầu…
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) thông tin, tính đến hết tháng 11/2022, xuất…
Bón phân hữu cơ giúp cây trồng đảm bảo chất dinh dưỡng; nguồn đất luôn tơi xốp, không bị bạc…
Nhiếp ảnh gia Kinh Quốc đã ghi lại Hồ Gươm lung linh đêm hội. Tháp Rùa, Cầu Thê Húc tỏa…
Với nhiều góc máy độc đáo, nhiếp ảnh gia Hồng Vĩnh đã đưa người xem tới nhiều cung bậc cảm…
Vĩnh Phúc – Người dân ở phường Tiền Châu, thành phốPhúc Yên có thu nhập ổn định hơn nhờ bán…
Hà Nội - Những ngày này, người dân làng hoa Tây Tựu đang tất bật chăm sóc các loại hoa,…
Nhờ "biến" rác thải sinh hoạt tại nguồn thành phân bón hữu cơ nên người dân giảm được chi phí…
Ngày 18/1, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ - Bùi Văn Quang đã đến thăm chúc Tết cán bộ, chiến…
Quy trình trồng rau hữu cơ được Bác Tôm kiểm soát chặt chẽ, đồng thời đảm bảo vệ sinh an…
Cả một năm công sức vun trồng trông chờ vào dịp Tết của những người nông dân trồng hoa có…
(Hà Nội) Thủ đô đang thực hiện nhiều biện pháp để gia tăng tiêu thụ nông sản, nhất là trong…
Là những giáo sư đầu ngành ở các lĩnh vực vi sinh vật và y học, đồng thời sống rất…
Dư luận ở huyện Krông Păk (Đắk Lắk) rất xôn xao trước vụ việc Công ty Cổ phần Cà phê…
Vĩnh Phúc vừa ghi nhận một người đàn ông dương tính với ARS-CoV-2 sau khi tiếp xúc với vợ là…
Thêm nhiều nước EU cũng đưa ra cảnh báo thu hồi các sản phẩm mì Hảo Hảo của Công ty…
Công an thị trấn Tam Đảo giải quyết đơn tố cáo của công dân về hành vi có dấu hiệu…