Việc nhỏ đem lại lợi ích lớn từ phân loại rác thải sinh hoạt và xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình

Với những việc nhỏ hàng ngày là phân loại rác thải sinh hoạt và xử lý rác thải hữu cơ làm phân bón tại hộ gia đình đã đem lại những lợi ích lớn từ khâu bảo vệ môi trường và tận dụng phụ, phế phẩm cho sản xuất nông nghiệp.

Cần phân loại và xử lý rác thải hữu cơ

Những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, đời sống nhân dân được nâng lên đã làm gia tăng các tác nhân gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là nguy cơ ô nhiễm môi trường cục bộ ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Nam Định. Trong đó, các nguy cơ ô nhiễm từ chất thải rắn phát sinh từ các hoạt động sinh hoạt và sản xuất đang ngày càng gia tăng.

Theo ước tính tại các vùng nông thôn của tỉnh Nam Định, tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh khoảng 678,6 tấn/ngày. Các xã, thị trấn đã thành lập các tổ thu gom rác thải, đội vệ sinh môi trường, Hợp tác xã vệ sinh môi trường để thực hiện thu gom, vận chuyển rác thải đến các khu xử lý rác thải tập trung.

Tuy nhiên, tỷ lệ hộ gia đình nông thôn phân loại rác thải tại nguồn còn ở mức thấp, đạt 36,58% , phần lớn chất thải sinh hoạt chưa được phân loại tại các hộ gia đình mà được vận chuyển về khu xử lý rác thải tập trung, sau đó mới tiến hành phân loại sơ bộ và đưa vào xử lý.

Bên cạnh đó, các công trình xử lý rác thải tập trung dần không đáp ứng được nhu cầu xử lý chất thải trên địa bàn. Các lò đốt rác và bãi chôn lấp rác thải vận hành không đúng hướng dẫn của các cơ quan chuyên môn và Sở TN&MT; công trình xử lý rác thải ở một số địa phương còn chưa đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật.

Để giải quyết những vấn đề kể trên, UBND tỉnh Nam Định đã có nhiều chính sách, định hướng cụ thể về quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt nông thôn như thực hiện điều chỉnh Chiến lược quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050. Đề án “Quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2020 – 2025”… từ những cấp thiết đó cần thực hiện việc “Thu gom, phân loại rác thải sinh hoạt và xử lý rác thải hữu cơ làm phân bón tại hộ gia đình” đã sớm được triển khai.

Mô hinh "Thu gom, phân loại rác thải sinh hoạt và xử lý rác thải hữu cơ làm phân bón tại hộ gia đình" được triển khai tại huyện Hải Hậu được nhiều người dân đón nhận.

Lợi ích lớn từ rác thải hữu cơ

Theo Hội Nông dân tỉnh Nam Định cho biết, năm 2018 mô hình “Thu gom, phân loại và xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón tại hộ gia đình” bắt đầu được triển khai trên địa bàn xã Hải Lý (huyện Hải Hậu) với 212 hộ tham gia.

Mỗi hộ tham gia mô hình được hỗ trợ 01 thùng nhựa ủ rác hữu cơ có dung tích chứa gần 220 lít. Sau khi được tập huấn quy trình ủ rác hữu cơ thành phân bón, bước đầu có 100% các hộ tham gia mô hình đều bắt tay vào thực hiện.

Nhiều hộ dân được phổ biến kỹ thuật tận dụng rác thải hữu cơ để ủ phân hữu cơ làm phân bón cho cây trồng.

Là hội viên trực tiếp tham gia mô hình, chị Nguyễn Thanh Dáng (xóm B, xã Hải Lý) chia sẻ, sau khi được hướng dẫn kỹ thuật xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón, gia đình chị đã thực hành và kết quả mang lại rất tốt.

Theo đó, chị gom hết rác thải hữu cơ sinh hoạt hàng ngày như vỏ trái cây, thức ăn thừa, rau, củ, quả... cho vào thùng. Khi rác dày khoảng 30cm, chị Dáng pha tỷ lệ men vi sinh phù hợp với nước và phun đều trên bề mặt để ủ thành phân bón.

Chị Dáng chia sẻ, từ khi thực hiện mô hình này, gia đình chị đã thay đổi thói quen vứt rác thải sinh hoạt ra vườn nên đảm bảo vệ sinh, tạo cảnh quan sạch đẹp cho gia đình.

“Toàn bộ phân bón hữu cơ thu được, gia đình tôi bón cho vườn cây ăn trái, rau xanh; nhờ đó vườn cây ít bị sâu bệnh phá hoại, tươi tốt hơn. Ngoài ra, sử dụng phân hữu cơ, gia đình tôi tiết kiệm được 1 khoản chi phí mua phân bón hóa học”, chị Dáng chia sẻ thêm.

Phân loại rác từ các hộ gia đình giúp người dân tận dụng được những loại rác hữu cơ được tái chế sử dụng.

Bà Nguyễn Thị Hoa, Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Hải Hậu cho biết, từ kết quả mô hình được triển khai tại xã Hải Lý, Hội Nông dân huyện đã chỉ đạo Hội Nông dân các xã, thị trấn triển khai nhân rộng mô hình tới toàn thể cán bộ, hội viên, nhân dân trên toàn huyện, với tinh thần lấy sự gương mẫu của cán bộ, Đảng viên làm tiên phong thực hiện.

Hiện nay toàn xã Hải Phú có khoảng 3.000 hộ với trên 10.000 nhân khẩu; trung bình mỗi tháng Tổ dịch vụ vệ sinh môi trường xã thu gom gần 170 tấn rác các loại. Do việc phân loại rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình được thực hiện tốt, nên đã giảm tải lượng rác thải hữu cơ rất lớn về khu xử lý rác; đảm bảo tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn đạt trên 90%.

Người dân xử lý rác thải hữu cơ bằng men vi sinh tạo nguồn phân bón hữu cơ cho cây trồng.

Để các mô hình nhân rộng đạt hiệu quả, các cấp Hội trong huyện đã tăng cường tuyên truyền bằng nhiều hình thức khác nhau về hiệu quả mà mô hình đem lại; tổ chức các buổi tham quan học tập tại các đơn vị làm tốt. Thường xuyên chú trọng mở các lớp tập huấn kỹ thuật sử dụng thùng và hướng dẫn bà con sử dụng men vi sinh như Emic, Sumitri trong quá trình ủ rác.

Bên cạnh đó, hướng dẫn Hội Nông dân các xã, thị trấn thành lập “Tổ quản lý” để hướng dẫn kỹ thuật xử lý và phân loại rác thải tới hội viên, nông dân. Thường xuyên kiểm tra, giám sát và đánh giá tiến độ thực hiện mô hình.

Kỹ thuật xử lý rác thải hữu cơ bằng hố chôn lấp được 100% người dân Hải Hậu triển khai thực hiện.

Song song với xử lý rác thải hữu cơ bằng thùng ủ, Hội Nông dân huyện Hải Hậu còn triển khai xử lý rác thải hữu cơ bằng hố chôn lấp rác thải. Từ đơn vị xã Hải Lý, sau hơn 2 năm triển khai mô hình, đến nay 100% Hội Nông dân các cấp trong huyện Hải Hậu đã triển khai thực hiện.

Đến nay, mô hình đã được nhân rộng trên địa bàn huyện Hải Hậu và trở thành phong trào sâu rộng trong các hộ gia đình hội viên nông dân; với tổng số 1.552 thùng, trên 1.000 hố có nắp đậy xử lý bằng men vi sinh và trên 14.500 hố rác tại các hộ gia đình xử lý, tận dụng làm phân bón hữu cơ cho cây trồng.

“Trong thời gian tới, Hội Nông dân huyện Hải Hậu sẽ tiếp tục tuyên truyền, chỉ đạo nhân rộng mô hình tại các thôn, xóm, tổ dân phố. Đây là việc làm cụ thể của Hội được các cấp, ngành đánh giá cao, góp phần tham gia xây dựng nông thôn mới ngày càng văn minh, sạch đẹp”, bà Nguyễn Thị Hoa, Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Hải Hậu nhấn mạnh thêm.

Từ năm 2018, Hội Nông dân tỉnh Nam Định được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Trung tâm Môi trường nông thôn - Trung ương Hội Nông dân Việt Nam hỗ trợ triển khai mô hình điểm “Thu gom, phân loại và xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón tại hộ gia đình” tại xã Hải Lý, huyện Hải Hậu, đến nay 9/10 đơn vị huyện, thành phố đã triển khai nhân rộng mô hình trên địa bàn 145/209 cơ sở Hội, 1.452/3.167 chi hội, sử dụng 36.350 thùng ủ rác và 31.870 nắp đậy hố ủ rác hữu cơ. Các mô hình phân loại, xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình được triển khai trên địa bàn tỉnh Nam Định thời gian qua mang lại hiệu quả thiết thực. Qua hoạt động của mô hình đã triển khai tại nhiều địa phương trên toàn tỉnh, nhiều cán bộ, hội viên, nông dân đã được trang bị đầy đủ kiến thức về bảo vệ môi trường; hình thành thói quen thu gom, phân loại rác thải sinh hoạt và tập kết đúng nơi quy định, xử lý rác thải hữu cơ ngay từ nguồn, từ đó làm giảm phần lớn lượng rác thải sinh hoạt phát sinh ra môi trường, giúp làm giảm áp lực cho công tác xử lý rác tập trung, góp phần làm giảm các nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, giữ gìn cảnh quan môi trường sáng – xanh – sạch – đẹp và bền vững.

 

Quốc Tùng