Đầu năm đi chợ “mua may, bán rủi”

Chợ Viềng hay còn gọi là chợ “mua may, bán rủi” thuộc tỉnh Nam Định. Chợ họp từ chiều tối ngày mùng 7 cho đến hết ngày mùng 8 tháng Giêng.

Từ lâu, chợ Viềng đã trở thành điểm đến lý tưởng của nhiều du khách trong và ngoài tỉnh vào những ngày đầu năm mới.

Người dân thức thâu đêm ngày mùng 7 để mua nông cụ. Ảnh tư liệu

Ở Nam Định có 2 chợ Viềng. Đó là chợ Viềng Nam Giang, còn gọi là chợ Viềng chùa do nằm gần chùa Bi (huyện Nam Trực) và chợ Viềng Kim Thái, còn gọi là chợ Viềng phủ do nằm cạnh Phủ Dầy (huyện Vụ Bản). Cả 2 chợ Viềng đều họp từ chiều tối ngày mùng 7 cho đến hết ngày mùng 8 tháng Giêng.

Vì vậy, người xưa mới có câu “chợ Viềng hai chợ một phiên”, muốn nói rằng, ở Nam Định có hai chợ Viềng, họp cùng phiên và cùng bán với những món đồ như: Dụng cụ làm nông, cây cảnh, đồ cổ, con vật…

Từ xưa, chợ Viềng được mọi người gọi là chợ "mua may, bán rủi". Đầu xuân, đi chơi chợ Viềng người ta mong để mua bán cây cảnh, nông cụ và đồ gia dụng cũ để lấy may đầu năm.

Mua bán theo kiểu lấy hên đầu năm không màng đắt rẻ, người bán không thách giá; những mặt hàng chính của chợ đều liên quan đến đời sống thường nhật của người nông dân là cây (cây giống, cây cảnh), là nông cụ (cuốc, xẻng, cày, bừa, đòn gánh...) và đồ gia dụng cũ (đồ thờ cúng, nồi xoong chén đĩa...).

Xuất phát từ tục lấy may, đầu năm tống cựu nghênh tân, thượng vàng hạ cám các đồ dùng cũ trong gia đình đều được đem bán với giá rẻ, cốt để người đem đồ bán có cớ mà đi chơi chợ, sau này bỗng được coi như một phiên chợ đồ cổ công khai duy nhất ở mảnh đất này.

Bởi vậy, người đi chợ Viềng không ai muốn ra về tay không, do đó mọi người đều cố gắng lựa chọn lấy một món đồ ưng ý trong vô số các mặt hàng đủ các chủng loại tại chợ. Trong quan niệm của nhiều người, đây chính là một cách đơn giản để mua “lộc,” rước “lộc” về nhà.

Hoa, cây cảnh được bày bán ở phiên chợ Viềng. Ảnh tư liệu

Đi chơi chợ Viềng có một thứ mà du khách không mấy khi bỏ qua đó là gian hàng bày bán những tảng thịt bê, thịt bò nguyên súc, nguyên da nhìn chắc nịch ngon lành. Thịt bê, thịt bò là đặc sản, là đồ ăn chính của chợ Viềng. Những người đi chơi chợ, ghé quán ăn rồi lại mua về. Không ai bảo ai, nhưng đều tâm niệm đầu năm cả nhà ăn thứ thịt đỏ này sẽ may mắn cả năm. 

Không những thế, theo quan niệm của người xưa, nếu du khách đã đặt chân đến chợ Viềng thì nên thưởng thức món phở bò để lấy may đầu năm. Bởi thế, mà cứ đến ngày họp chợ Viềng, nhiều quán phở bò mọc lên “như nấm sau mưa”.

Có thể nhấn mạnh rằng, chợ Viềng - niềm tự hào của mỗi người dân vùng đất chiêm trũng nơi đây. Vì vậy, hàng năm, cứ đến chiều ngày mùng 7 tháng Giêng, hàng vạn du khách thập phương trong và ngoài tỉnh đã đổ xô về đây tham quan và mua sắm những món đồ mà gia đình mình cần mua. Họ thức trắng đêm mùng 7 tháng Giêng để đi dạo chợ, lễ Phật (chùa Bi), lễ Thánh (Phủ Dầy)

Do vậy, những con đường dẫn vào chợ Viềng luôn trong tình trạng kẹt cứng, du khách phải chen chúc nhau mới ra vào được; nhiều phương tiện như xe máy, ô tô nối đuôi nhau ngoài đường, càng làm cho tình trạng ách tắc giao thông kéo dài.

Để đảm bảo an toàn trật tự trong du khách khi đến phiên chợ đầu xuân này, lực lượng chức năng đã phải làm việc vất vả để điều tiết giao thông và phân luồng phương tiện.

Năm nay, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, có diễn biến phức tạp; để đảm bảo cho công tác phòng, chống dịch bệnh nên chợ Viềng mở ở quy mô nhỏ, hẹp.

Mai Văn Chiến