Ngành thủy sản Bình Định kiến nghị tháo gỡ khó khăn trong xuất khẩu

Sáng 27/7, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan có buổi làm việc với UBND tỉnh Bình Định về giải pháp phát triển bền vững nghề cá và ngành hàng thủy sản.

Ông Trần Văn Phúc, Giám đốc Sở NN-PTNT Bình Định cho biết, ngành hàng thủy sản chủ lực của Bình Định có cá ngừ đại dương và tôm thẻ chân trắng. Đối với ngành hàng cá ngừ đại dương, Bình Định có 3.270 tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên tham gia hoạt động khai thác xa bờ, trong đó có khoảng 1.450 tàu cá được cấp phép hoạt động khai thác nghề câu cá ngừ đại dương. Tổng sản lượng khai thác cá ngừ đại dương trong những năm gần đây đạt hơn 12.000 tấn/năm, chiếm hơn 50% sản lượng cá ngừ khai thác cả nước.

Trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, Bình Định có tổng diện tích nuôi trồng thủy sản khoảng 3.990ha, trong đó diện tích nuôi tôm nước lợ 52.490,5ha, sản lượng tôm nước lợ năm 2021 khoảng 10.000 tấn.

Doanh nghiệp tỉnh Bình Định gặp khó khăn trong xuất khẩu thủy sản

Hiện nay, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở xã Mỹ Thành (huyện Phù Mỹ) đã được UBND tỉnh Bình Định phê duyệt quy hoạch chi tiết, với quy mô 375ha; bao gồm các hoạt động nghiên cứu, tiếp nhận và chuyển giao khoa học công nghệ; sản xuất tôm giống; sản xuất tôm thương phẩm; nhà máy sản xuất thức ăn; nhà máy chế biến tôm. Công ty TNHH Việt Úc-Phù Mỹ đã đầu tư xây dựng hoàn thành cơ sở hạ tầng trên diện tích hơn 116ha nuôi tôm thẻ chân trắng thương phẩm; Công ty đã đưa vào vận hành sản xuất 10 trại nuôi tôm nhà màng; 41 trại nuôi tôm nhà lưới lan. Riêng năm 2021 tổng sản lượng đạt 1.200 tấn, năng suất đạt 40 - 50 tấn/ha.

Tại buổi làm việc, đại diện các đơn vị chuyên môn, doanh nghiệp, hiệp hội ngành nghề cũng chia sẻ với Bộ trưởng Lê Minh Hoan về khó khăn trong sản xuất nông - lâm - thủy sản; cảnh báo vi phạm IUU, các giải pháp để xây dựng các chuỗi liên kết trong sản xuất và phát triển; gỡ khó cho nông dân trước những áp lực về “bão giá” thị trường…

Bà Cao Thị Kim Lan, Giám Công ty Cổ phần Thủy sản Bình Định (BIDIFISCO) chia sẻ, Bình Định hiện đang có 2 doanh nghiệp chế biến xuất khẩu mặt hàng cá ngừ đại dương. Riêng BIDIFISCO, trong năm 2021 kim ngạch xuất khẩu đạt 90 triệu USD; năm 2022 phấn đấu kim ngạch xuất khẩu đạt trên 100 USD, 6 tháng đầu năm đã đạt trên 70 triệu USD.

Thế nhưng xuất khẩu thủy sản ở Bình Định sang thị trường châu Âu (EU) đang gặp khó bởi ảnh hưởng đánh bắt thủy sản vi phạm vùng biển nước ngoài (vi phạm IUU) của ngư dân đánh bắt xa bờ. Càng khó khăn hơn khi sắp tới đây, thị trường Mỹ cũng sẽ áp dụng IUU. Bà Lan than thở: “Chỉ thị trường EU áp dụng IUU thôi thì doanh nghiệp đã vất vả lắm rồi bởi, khi thủy sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường này sẽ bị kiểm tra 100% các lô hàng. Sự kiểm tra ngặt nghèo này khiến doanh nghiệp chậm trễ việc cung ứng hàng cho khách hang, dẫn tới nhiều bất lợi vì chi phí phát sinh”.

Cũng theo bà Lan, hạ tầng cảng cá nhếch nhác cũng là ngăn trở không nhỏ cho doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu thủy sản. Bình Định là tỉnh có lượng tàu đánh bắt xa bờ lớn nhất nước, có sản lượng cá ngừ đại dương chiếm đến 50 - 60% cả nước, nhưng hạ tầng các cảng cá chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường EU, nên doanh nghiệp mua được hàng từ các cảng cá rồi mà không thể làm chứng nhận nên không xuất khẩu được, phải chạy đôn chạy đáo tiêu thụ trong nước.

Từ những khó khăn chồng chất, lãnh đạo ngành nông nghiệp tỉnh kiến nghị, đề xuất với Bộ trưởng Lê Minh Hoan để giải quyết việc nâng cấp hồ chứa nước Định Bình phục vụ cho sản xuất; đầu tư nâng cấp hệ thống cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão; sớm ban hành các chính sách cụ thể về hỗ trợ đàn vật nuôi do dịch bệnh, kiện toàn hệ thống thú y, quan tâm tới kinh phí chi trả dịch vụ môi trường rừng…

Ngành nông nghiệp Bình Định cần cuộc "đại phẫu" để thay đổi toàn diện

Sau khi nghe ý kiến của các doanh nghiệp, Bộ trưởng Lê Minh Hoan chia sẻ, khắc phục “thẻ vàng IUU” không chỉ là trách nhiệm của ngành chức năng, của chính quyền địa phương, mà phải xã hội hóa trách nhiệm này. “Để phát triển nghề cá bền vững, ổn định xuất khẩu mặt hàng thủy sản, cần phải khắc phục cho được ‘thẻ vàng’ IUU”, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh…

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng đánh giá Bình Định có tiềm năng, thế mạnh để phát triển một nền nông nghiệp bền vững dựa trên sự tích hợp đa giá trị. Vấn đề là ngành nông nghiệp tỉnh phải thay đổi tư duy, tổ chức lại sản xuất nông nghiệp theo ngành hàng tích hợp đa giá trị để tạo ra tăng trưởng bền vững. Biến đổi khí hậu, biến động thị trường, biến chuyển xu thế tiêu dùng buộc ngành nông nghiệp phải tổ chức, sắp xếp, quy hoạch lại để đáp ứng yêu cầu phát triển.

Ngọc Trà