Phát triển nông nghiệp xanh, tuần hoàn

Trước thực trạng suy thoái môi trường và biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng phức tạp, đòi hỏi ngành Nông nghiệp phải đẩy mạnh phát triển nông nghiệp xanh, tuần hoàn nhằm tiết kiệm chi phí, giảm ô nhiễm môi trường, bảo vệ sinh thái và sức khỏe con người, xây dựng nền nông nghiệp giảm phát thải, bền vững.

Trang trại của gia đình bà Phạm Thị Hảo, thị trấn Tam Hồng (Yên Lạc) thực hiện mô hình nông nghiệp hữu cơ tuần hoàn, chăn nuôi và trồng trọt kết hợp thủy sản thâm canh cao gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm bước đầu cho hiệu quả cao. Ảnh: Thế Hùng

Trước đây, trên diện tích trang trại 2 ha nuôi lợn, cá và trồng bưởi, gia đình bà Phạm Thị Hảo, ở thị trấn Tam Hồng (Yên Lạc) phải dành nhiều thời gian cho việc vệ sinh chuồng trại; nước rửa chuồng xong xả trực tiếp xuống ao nuôi cá cộng với mùi chất thải trong quá trình chăn nuôi đã ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Đối với diện tích trồng bưởi, gia đình chủ yếu bón phân hóa học, tuy cây phát triển nhanh nhưng dễ nhiễm sâu bệnh nên cây không có sức đề kháng.

Năm 2021, gia đình bà Hảo tiên phong đăng ký thực hiện mô hình nông nghiệp hữu cơ tuần hoàn, chăn nuôi và trồng trọt kết hợp thủy sản thâm canh cao gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm. Đây là mô hình nông nghiệp tuần hoàn do Hội Nông nghiệp tuần hoàn Việt Nam phối hợp với Sở NN&PTNT tỉnh Vĩnh Phúc và Công ty TNHH MTV Quế Lâm Phương Bắc (Tập đoàn Quế Lâm) thực hiện.

Tham gia mô hình sản xuất nông nghiệp tuần hoàn, gia đình bà Hảo được Tập đoàn Quế Lâm hỗ trợ vật tư đầu vào, quy trình chăm sóc cây trồng, vật nuôi theo công nghệ vi sinh và bao tiêu sản phẩm.

Theo đó, chuồng trại chăn nuôi lợn được sử dụng đệm lót sinh học, các chất thải chăn nuôi được vi sinh vật phân hủy tạo thành nguồn phân bón hữu cơ bón cho 150 gốc bưởi và 1 sào lúa.

Cây bưởi được bón phân hữu cơ thân khỏe, lá xanh và dày, quả mỡ màng hơn. Ao cá rộng gần 1ha do không phải hứng chịu chất thải từ chuồng trại cũng đã được thải độc dần, đầu năm thả 6.000 con cá giống, hiện nay đạt hơn 1kg/con và chuẩn bị cho thu hoạch.

Đối với đàn lợn, trung bình mỗi năm, gia đình bà Hảo bán được hơn 200 con lợn thịt với giá bao tiêu 65 nghìn đồng/kg, trừ chi phí đầu tư lãi khoảng 1,1 triệu đồng/con.

Bà Hảo cho biết: "Nhờ liên kết với Tập đoàn Quế Lâm triển khai mô hình vườn - ao - chuồng theo hướng tuần hoàn khép kín nên khu chăn nuôi luôn thoáng sạch, không có mùi hôi. Mỗi năm, trang trại của gia đình cho lợi nhuận khoảng 300 - 400 triệu đồng. Quan trọng hơn là đảm bảo an toàn sức khỏe con người và môi trường xung quanh".

Ông Khắc Ngọc Bá, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Quế Lâm cho biết: Sau hơn 20 năm kiên trì theo đuổi làm nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, đến nay, Tập đoàn Quế Lâm đã xây dựng được chuỗi sản xuất tuần hoàn từ phân bón hữu cơ đến chăn nuôi an toàn sinh học và trồng trọt hữu cơ.

Đã có hàng nghìn mô hình liên kết, mô hình nông nghiệp tuần hoàn chuyển giao cho nông dân ở các tỉnh như Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Lai Châu, Hà Tĩnh, Thừa Thiên- Huế, Đồng Tháp, Long An, Sóc Trăng…

Tại Vĩnh Phúc, ngoài mô hình nông nghiệp tuần hoàn ở thị trấn Tam Hồng (Yên Lạc), Tập đoàn Quế Lâm đã và đang liên kết với người dân thực hiện nhiều mô hình ở các địa phương như chăn nuôi lợn hữu cơ an toàn sinh học với quy mô khoảng 1.500 con tại các huyện Yên Lạc, Tam Đảo, Bình Xuyên; trồng rau ăn lá khoảng 2.200 ha; lúa hữu cơ DT 39 Quế Lâm khoảng 300 ha; thanh long ruột đỏ khoảng 30 ha ở huyện Lập Thạch; dưa lê hữu cơ 10 ha ở huyện Tam Dương; rau su su 20 ha ở xã Hồ Sơn, huyện Tam Đảo...

Qua đó, lan tỏa và thúc đẩy phát triển nền nông nghiệp xanh - sạch - an toàn - bền vững - trách nhiệm với môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Xác định nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn là chiến lược phát triển của tỉnh, ngành nông nghiệp chủ động tham mưu tỉnh ban hành nhiều chính sách hỗ trợ phát triển; đẩy mạnh công tác tuyên truyền; xây dựng các mô hình điểm từ đó nhân ra diện rộng.

Đến nay, nhiều mô hình nông nghiệp theo hướng hữu cơ, tuần hoàn đã hình thành tại tất cả các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh.

Giai đoạn 2021 - 2023, tỉnh đã hỗ trợ 92 cơ sở áp dụng quy trình VietGAP và 1 cơ sở áp dụng mô hình nông nghiệp hữu cơ trong trồng trọt…

Các mô hình triển khai giúp nông dân nắm được quy trình sản xuất theo hướng hữu cơ, tuần hoàn, thay đổi tư duy để chuyển sang sử dụng phân bón hữu cơ vi sinh, thuốc BVTV sinh học, thảo mộc, góp phần giảm phát thải khí nhà kính trong sản xuất, tăng tỷ lệ tái sử dụng phụ phẩm nghiệp.

Đem lại những lợi ích không nhỏ, song việc xây dựng và phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp vẫn còn ở mức khiêm tốn, hiệu quả đạt được chưa cao, các mô hình tái chế và tận thu phụ phẩm trong nông nghiệp còn chưa phát triển.

Để tạo ra sản phẩm nông nghiệp sạch, an toàn, thân thiện môi trường, hướng tới mở rộng thị trường xuất khẩu, ngành nông nghiệp tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền về lợi ích kinh tế, hiệu quả môi trường của sản xuất nông nghiệp tuần hoàn.

Phối hợp xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn gắn với chuỗi liên kết, tiêu thụ sản phẩm; tập trung xây dựng và phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn đảm bảo ưu thế cạnh tranh trên thị trường.

Mai Liên (Báo Vĩnh Phúc)