Tối ưu hóa sử dụng phân bón, dùng phân hữu cơ sẽ giúp EU giảm sự phụ thuộc vào khí đốt

Liên minh châu Âu đang nỗ lực xây dựng “Đài quan sát thị trường phân bón” để giải quyết những thách thức EU phải đối mặt do những bất ổn của thị trường phân bón.

Đài quan sát thị trường phân bón sẽ giúp EU giải quyết được nhiều vấn đề trong việc sử dụng phân bón nhằm đảm bảo an ninh lương thực

Phân bón có vai trò quan trọng đối với an ninh lương thực. Sau khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, an ninh lương thực toàn cầu và giá lương thực đang bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng năng lượng và phân bón nói chung. 

Trong bối cảnh đó, vào cuối năm 2022, Ủy ban châu Âu đã trình bày một loạt các hành động và hướng dẫn để giải quyết những thách thức trước mắt cũng như giảm bớt sự phụ thuộc thị trường vào phân bón, nhưng vẫn phải đảm bảo sản lượng cả về trước mắt và lâu dài.

Để làm được điều đó, phải có dữ liệu toàn diện và công khai về giá cả, sản xuất và kinh doanh phân bón. Nhằm tăng cường tính minh bạch của thị trường và kiểm tra các cách thức để có được nhiều dữ liệu từ các tác nhân trong chuỗi và ở cấp quốc gia, Ủy ban đã cam kết trong Thông báo của mình sẽ ra mắt trong năm 2023 một "Đài quan sát thị trường phân bón" ở EU.

Đài quan sát mới này sẽ được mô phỏng theo các đài quan sát thị trường đã có sẵn cho một số ngành nông nghiệp, đặc biệt là sữa, cây trồng và trái cây, rau quả. Các tổ chức đại diện cho các bên liên quan của ít nhất 10 quốc gia thành viên EU và đang hoạt động trong EU trong chuỗi cung ứng phân bón được mời đăng ký. 

Đài quan sát do Tổng cục Nông nghiệp và Phát triển nông thôn EU chủ trì, sẽ bao gồm tối đa 20 thành viên được bổ nhiệm trong thời hạn 5 năm. Bên cạnh các nhiệm vụ khác, Đài quan sát phân bón sẽ cung cấp thông tin trực tiếp (bao gồm cả dữ liệu) về tình hình thị trường phân bón, cũng như các yếu tố ảnh hưởng, đồng thời trao đổi kinh nghiệm và thực hành tốt.

Về trung hạn và dài hạn, EU chủ trương tối ưu hóa việc sử dụng phân bón và thay thế phân khoáng bằng phân hữu cơ bất cứ khi nào có thể. Điều này sẽ giúp giảm sự phụ thuộc của EU vào khí đốt được sử dụng để sản xuất phân đạm và phân khoáng, cũng như giảm lượng khí thải carbon của ngành. 

Chủ trương này phù hợp với các hành động rộng lớn hơn được quy định trong Đạo luật Nguyên liệu thô quan trọng của châu Âu. Các đề xuất được trình bày nhằm củng cố năng lực giám sát của EU và tăng cường chuỗi giá trị của EU, cũng như các chính sách đối ngoại của EU đối với một loạt nguyên liệu quan trọng, bao gồm cả những nguyên liệu được sử dụng để sản xuất phân khoáng.

Ngoài ra, theo Chính sách nông nghiệp chung (CAP) của EU, nông dân được hỗ trợ tài chính nhằm tối ưu hóa việc sử dụng phân bón trong canh tác, từ đó cho phép họ đạt được lợi ích về môi trường, khí hậu và kinh tế.

Trong Kế hoạch chiến lược của CAP, gần 98 tỷ euro, tương ứng với 32% tổng kinh phí của CAP sẽ được dành cho đến năm 2027 để mang lại lợi ích cho khí hậu, nước, đất, không khí, đa dạng sinh học và phúc lợi động vật để khuyến khích các hoạt động ngoài điều kiện bắt buộc. 

Kế hoạch sẽ hỗ trợ các biện pháp quản lý bền vững, chẳng hạn như việc sử dụng bón phân hữu cơ, quản lý đồng cỏ rộng lớn, trồng cây họ đậu hoặc nông lâm kết hợp ở 35% diện tích nông nghiệp của EU. Luân canh cây trồng cũng được mong đợi trên khoảng 85% diện tích đất canh tác được CAP hỗ trợ. Điều này sẽ tạo thuận lợi cho việc canh tác thêm ở EU các loại cây họ đậu để giúp cố định đạm trong đất.

Hà Dũng