Xử lý chất thải chăn nuôi thành phân bón hữu cơ

Đề tài Nghiên cứu hoàn thiện quy trình thu gom, xử lý phân và xác hữu cơ từ các trang trại chăn nuôi gà để sản xuất phân bón hữu cơ là mô hình điểm về phát triển sản xuất nông nghiệp của Xuân Lộc (Đồng Nai) trong xây dựng huyện nông thôn mới kiểu mẫu.

Ảnh  minh họa

Công ty TNHH Trang Trại Việt triển khai đề tài từ năm 2019 với điểm nổi bật là tất cả chất thải từ phân đến xác gà, gà loại thải đều trở thành nguyên liệu sản xuất phân bón hữu cơ, vừa giúp chủ trại tăng thu nhập, vừa giải quyết bài toán ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi.

Theo kết quả khảo sát của Công ty TNHH Trang Trại Việt, tổng khối lượng phân gà phát sinh tại các trang trại chăn nuôi gà trên địa bàn Đồng Nai là gần 1,46 triệu tấn/năm, gồm phân gà lẫn trấu tại trang trại chăn nuôi gà thịt và gà hậu bị; phân gà tươi ở trang trại chăn nuôi gà đẻ trứng. Tỷ lệ gà bị loại, gà chết của đàn gà thịt chiếm khoảng 5,6%/lứa; gà đẻ trứng khoảng 0,01%/ngày.

Như vậy, với trại gà 1 lứa nuôi khoảng 50 tấn gà, gà bị chết, loại thải khoảng 500 tấn, 1 năm 6 lứa thì có khoảng 3 ngàn tấn gà chết, gà loại. Đây là lượng chất thải rất lớn cần rất nhiều chi phí để xử lý.

Bà Nguyễn Thị Bích, chủ trại nuôi gà công nghiệp ở xã Long Đức (huyện Long Thành) chia sẻ: Từ khi đầu tư đệm lót sinh học kết hợp men vi sinh làm thảm lót nền với hệ thống lọc khí và dàn nước phun sương tạo độ ẩm, chuồng trại chăn nuôi hầu như không còn mùi hôi. Chủ trang trại giảm được các chi phí xử lý môi trường, gà ít bị bệnh, nhanh lớn hơn so với phương pháp nuôi truyền thống.

Sau lứa nuôi, doanh nghiệp sản xuất phân bón hữu cơ đến tận nơi thu gom chất thải, người nuôi không tốn chi phí xử lý mà còn bán được tiền. Đây là mô hình phù hợp với phát triển chăn nuôi theo hướng nông nghiệp sạch, phát triển bền vững.

Việc liên kết quản lý, xử lý, thu gom và sản xuất phân bón hữu cơ từ phân và xác hữu cơ trong các trang trại chăn nuôi là mô hình khép kín mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp sản xuất lẫn người chăn nuôi.

Theo cách làm truyền thống, sau mỗi đợt thu hoạch, các trang trại chăn nuôi gà thường tự thu lớp phân bón rồi bán cho thương lái. Thương lái mua về, một phần lượng phân bón này được bán trực tiếp cho nông dân trồng trọt mà không qua bất kỳ quá trình xử lý nào. Cách làm này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm nông sản đầu ra của nông dân do nguồn phân này có thể chứa mầm bệnh.

Phần lớn nguồn phân này sẽ được bán cho các công ty sản xuất phân hữu cơ nhỏ lẻ. Với cách làm này, xác gà, phân gà tươi không được vận chuyển đi hàng ngày mà để tồn tại khu vực chuồng trại gây mùi hôi, ô nhiễm môi trường.

Theo ông Trần Quang Tính, Giám đốc Công ty TNHH Trang Trại Việt, việc doanh nghiệp xây dựng quy trình khép kín từ thu gom, xử lý phân và xác hữu cơ từ các trang trại chăn nuôi gà trên địa bàn tỉnh Đồng Nai có nhiều lợi ích thiết thực. Ở đây, xác gà chết, gà loại thải được công ty sử dụng xe chuyên dụng vận chuyển hàng ngày về nhà máy để xử lý theo quy trình. Phân được thu gom khi hết lứa gà; nhờ được thu gom và xử lý kịp thời nên đảm bảo được vấn đề ô nhiễm môi trường.

Mọi công đoạn thu gom và xử lý toàn bộ phế phụ phẩm phát sinh từ các trang trại đều do doanh nghiệp thực hiện. Doanh nghiệp cũng là đơn vị cung cấp trấu, chế phẩm, công tác vệ sinh chuồng trại, rải đệm sinh học trước khi thả gà cũng do doanh nghiệp chi trả nên chủ trại chăn nuôi giảm được chi phí và công thu gom, xử lý phế, phụ phẩm, chất thải.

Hiện nhà máy sản xuất phân bón hữu cơ của doanh nghiệp đạt công suất 200 tấn/ngày với thị trường tiêu thụ mở rộng trên cả nước. Doanh nghiệp đang tiếp tục liên kết với các doanh nghiệp, trang trại chăn nuôi với mục tiêu nâng công suất lên 500 tấn/ngày, hướng đến thị trường xuất khẩu.

Mô hình thí điểm này là quy trình khép kín từ thu gom, xử lý phân và xác hữu cơ cũng như các phế, phụ phẩm, chất thải khác trong chăn nuôi làm nguyên liệu sản xuất phân bón hữu cơ.

Trà Diễm (T/h)