Yên Bái: Điểm sáng phát triển kinh tế rừng bền vững mang lại giá trị kinh tế cao

Thời gian qua, cây quế hữu cơ đã góp phần xoá đói giảm nghèo đảm bảo xây dựng nông thôn mới, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp mang lại cuộc sống no ấm đủ đầy cho người dân huyện Trấn Yên (Yên Bái)…

Người dân thoát nghèo nhờ trồng cây quế hữu cơ

Trước đây, gia đình bà Tạ Thị Chín ở thôn 1, xã Đào Thịnh, huyện Trấn Yên chủ yếu trồng chè, bồ đề, keo… nhưng cái đói, cái nghèo luôn dình dập. Đến năm 2015, bà Chín mạnh dạn tham gia chương trình trồng quế hữu cơ ở địa phương với mong muốn lựa chọn một giống cây trồng phù hợp, có giá trị kinh tế để tăng thu nhập cho gia đình.

“Khi tham gia chương trình trồng quế hữu cơ, gia đình tôi được tiếp cận những kiến thức hoàn toàn mới về phương pháp canh tác quế. Khác với phương thức canh tác cũ, chúng tôi đã biết cách tận dụng phụ phẩm nông nghiệp kết hợp men vi sinh làm phân bón, sử dụng thảm thực vật để tạo độ ẩm, độ xốp và sự mầu mỡ cho đất... Ban đầu khi áp dụng phương pháp mới còn nhiều bỡ ngỡ, song nhận thấy những lợi ích lâu dài mà việc trồng quế hữu cơ mang lại, nên gia đình tôi và các hộ trong thôn đã kiên trì thực hiện”, bà Chín chia sẻ.

Còn gia đình bà Trần Thị Hoa ở thôn 6, xã Đào Thịnh, huyện Trấn Yên có hơn 5ha đất rừng trồng quế hữu cơ. Trước đây, gia đình và các hộ trong thôn thường phun thuốc trừ cỏ để giảm tiền thuê nhân công. Tuy nhiên, khoảng 3 năm nay, gia đình bà không phun thuốc trừ cỏ cho quế, thay vào đó là phát dọn thủ công.

Bà Hoa khoe: “Sau khi được tuyên truyền, hướng dẫn làm quế hữu cơ, chúng tôi ý thức được tác hại của thuốc diệt cỏ nên không sử dụng nữa. Thay vào đó, nhà nào cũng tự trang bị một máy phát cỏ cầm tay. Làm như vậy vừa tốt cho môi trường, không ảnh hưởng đến sức khỏe của gia đình, cộng đồng, lại nâng cao chất lượng sản phẩm quế”.

Với cách làm cũ, cây quế được trồng bằng hạt, chọn giống theo kinh nghiệm, bón phân hóa học theo ước lượng, sử dụng thuốc BVTV hóa học để phòng trừ sâu bệnh... Khi chuyển sang trồng quế hữu cơ, người dân tận dụng phụ phẩm nông nghiệp kết hợp men vi sinh làm phân bón, giữ thảm thực vật để giảm xói mòn, tạo độ ẩm, độ xốp và mầu mỡ cho đất, bảo vệ các loài thiên địch có lợi...

“Chúng tôi sống và gắn bó với nghề rừng, nguồn nước sinh hoạt hàng ngày cũng lấy từ rừng. Vì vậy việc áp dụng phương thức sản xuất hữu cơ không những đảm bảo sức khỏe cho bản thân bà con mà còn bảo vệ nguồn nước và giúp cho đất không bị bạc màu. Đặc biệt, sản phẩm quế sau khi thu hoạch sẽ được các HTX thu mua với giá cao hơn”, bà Hoa tâm sự thêm.

Riêng xã Đào Thịnh là địa phương nằm giáp sông Hồng, khí hậu thổ nhưỡng thuận lợi cho cây quế sinh trưởng và phát triển, chất lượng tinh dầu quế được các chuyên gia đánh giá cao, vỏ quế dày, cây quế ít bị sâu bệnh. Hiện nay, với tổng diện tích hơn 900ha, xã Đào Thịnh đã tuyên truyền cho người dân đăng ký thực hiện gần 700ha theo phương thức sản xuất quế hữu cơ.

Cây quế bắt đầu cho thu hoạch tỉa cành, lá từ năm thứ 5, đến năm thứ 10 có thể thu vỏ quế thành phẩm. Cây quế có tuổi đời càng cao thì càng có hàm lượng tinh dầu cao, giá trị càng lớn. Trung bình, mỗi năm xã Đào Thịnh khai thác khoảng 80ha quế, mỗi ha cho thu nhập từ 500 - 600 triệu đồng.

Xác định cây quế đã và đang khẳng định là cây trồng chủ lực mang lại giá trị kinh tế cao, góp phần giảm nghèo và làm giàu ở địa phương này. Đặc biệt, trong những năm gần đây, người dân trong xã đã thực hiện quy trình sản xuất quế hữu cơ, từ đó nâng cao giá trị cây quế cũng như sản phẩm quế của địa phương.

Đến nay, diện tích quế của huyện Trấn Yên đạt trên 20.000 ha, chiếm 25% diện tích quế của tỉnh Yên Bái. Cây quế được xác định là một trong những cây trồng chủ lực trong phát triển kinh tế rừng của huyện, được trồng tập trung tại các xã: Đào Thịnh, Tân Đồng, Việt Thành, Hòa Cuông, Y Can, Quy Mông, Kiên Thành, Hồng Ca, Lương Thịnh...

Theo đó, diện tích chuyên canh tập trung theo hướng hữu cơ đạt 9.000 ha, diện tích đạt tiêu chuẩn quốc tế và tiêu chuẩn trong nước hơn 2.200 ha; tổng sản lượng vỏ quế khô hàng năm 4.000 - 5.000 tấn/ha thu nhập trên 400 tỷ đồng.

Bà con thu hoạch quế hữu cơ

Theo ông Trần Đông – Chủ tịch UBND huyện Trấn Yên, sản phẩm quế hữu cơ được sản xuất không sử dụng bất cứ một loại hoá chất độc hại nào, đồng thời chú trọng đến cân bằng hệ sinh thái tự nhiên. Mục đích hàng đầu của nông nghiệp hữu cơ là tối đa hóa sức khỏe và năng suất của cộng đồng, cải thiện "sức khỏe" đất đai, cây trồng, vật nuôi và con người.

Cây quế đã và đang thực sự thành công từ phát triển vùng chuyên canh cây quế hữu cơ trong việc giảm nghèo bền vững. thời gian tới, chúng tôi không chỉ tập trung nâng cao chất lượng vùng quế thông qua phát triển cây quế hữu cơ, huyện còn chủ động phát triển các mô hình kinh tế mới phù hợp dưới tán rừng quế nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường.

Mục tiêu của huyện Trấn Yên đến năm 2025 là phát triển vùng nguyên liệu quế đạt 25.000 ha; trong đó, diện tích quế chuyên canh tập trung theo hướng hữu cơ đạt trên 12.000 ha.

Xuân Hiền